Λίγα λόγια για την νέα μόνιμη στήλη του Greek Architects

Παρουσιάζει o Θεόδωρος Δ. Κοντορήγας - tkont@otenet.gr

Ο Θεόδωρος Δ. Κοντορήγας σπούδασε στο Bartlett School of Architecture, UCL στο Λονδίνο όπου απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στον αρχιτεκτονικό φωτισμό. Εργάστηκε επί σειρά ετών ως senior lighting designer στο διεθνούς φήμης γραφείο μελετών αρχιτεκτονικού φωτισμού MBLD στο Λονδίνο. Το 2003 ίδρυσε το ανεξάρτητο γραφείο μελετών αρχιτεκτονικού φωτισμού Θ. Κοντορήγας και Συνεργάτες Μελετητές Αρχιτεκτονικού Φωτισμού στην Αθήνα. Διδάσκει αρχιτεκτονικό φωτισμό σε ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα στην Αθήνα και είναι ενεργό μέλος της ELDA, IALD και Society of Light & Lighting στην Αγγλία.

"We were born of light. The seasons are felt through light. We only know the world as it is evoked by light..."

- Louis Kahn

Το φως, φυσικό και τεχνητό, αποτελεί το κύριο μέσο με το οποίο αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον που μας περιβάλλει. Επιπλέον, ορίζει το χώρο, αναδεικνύει τα χρώματα, αποκαλύπτει τις περίπλοκες λεπτομέρειες της υφής και της φόρμας και έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει δραματικά την ατμόσφαιρα κάθε εσωτερικού ή εξωτερικού χώρου. Το φως απευθύνεται με τρόπο άμεσο και πολυσύνθετο στα ανθρώπινα συναισθήματα και για το λόγο αυτό κάθε σχεδιασμός φωτισμού θα πρέπει να αξιολογείται πρωταρχικά με βάση τη δημιουργία θετικών συναισθημάτων στους χρηστές ενός χώρου.

Σε όλο τον κόσμο και πρόσφατα στην Ελλάδα, ο αριθμός των έργων με καλά σχεδιασμένο και ενδιαφέροντα φωτισμό συνεχώς αυξάνεται. Το γεγονός αυτό έχει συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και της αισθητικής του ευρύτερου αστικού περιβάλλοντος, στην ανάδειξη μνημείων και κτιρίων και στην ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας αλλά και ευεξίας των πολιτών. Οι κύριοι λόγοι της εμφάνισης του φαινομένου αυτού είναι:

• Η αυξανόμενη αναγνώριση της σημασίας του έργου των εξειδικευμένων μελετητών φωτισμού (architectural lighting designers), που με την εμπειρία και τη γνώση τους, συνδυάζουν δημιουργικά τη τέχνη και τη σύγχρονη τεχνολογία του αρχιτεκτονικού φωτισμού για την αισθητική ανάδειξη κάθε εσωτερικού ή εξωτερικού χώρου. Σε κάθε μεγάλο ιδιωτικό ή δημόσιο έργο η παρουσία του μελετητή φωτισμού κρίνεται πλέον απαραίτητη γιατί, προχωρώντας πέρα από την απλή ‘φωτοτεχνική’ μελέτη, εξετάζει πρωτότυπους τρόπους για την αρμονική ενσωμάτωση του φωτισμού στην αρχιτεκτονική του έργου, την ανάδειξη του ιδιαίτερου χαρακτήρα του χώρου και τη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας. Κύριος στόχος είναι πάντα η μέγιστη δυνατή λειτουργική και αισθητική ικανοποίηση των αναγκών των χρηστών που ζουν και εργάζονται στο χώρο.

• Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία του αρχιτεκτονικού φωτισμού σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών συστημάτων. Οι νέες αυτές τεχνολογίες έχουν τις καταβολές τους σε χώρους με συσσωρευμένη εμπειρία όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος και η βιομηχανία του θεάματος και φέρνουν μαζί τους μια καινούργια αισθητική πρόταση. Σήμερα, οι δυνατότητες που η τεχνολογία προσφέρει, περιορίζονται μόνο από τη φαντασία των μελετητών φωτισμού και των αρχιτεκτόνων. Η χρήση νέων τεχνολογιών όπως οπτικές ίνες, εναλλαγές χρωμάτων, leds, οπτικές μεμβράνες, προβολές και η εφαρμογή θεατρικών τεχνικών στο φωτισμό εσωτερικών και εξωτερικών χώρων προσφέρει νέες ευκαιρίες για την αισθητική ανάδειξη κάθε χώρου με κύριο στόχο την ποιοτική αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης, εργασίας και κοινωνικής ζωής.

• Η σημασία των μέσων μαζικής ενημέρωσης και ψυχαγωγίας (τηλεόραση, κινηματογράφος) στη διαμόρφωση του σύγχρονου τρόπου ζωής στις μεγαλουπόλεις και στη διαμόρφωση των νέων αισθητικών τάσεων. Η αρχιτεκτονική αναζητεί σήμερα τρόπους αλληλεπίδρασης με τα μέσα αυτά σε ένα νέο σχεδιασμό του αστικού τοπίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο αρχιτεκτονικός φωτισμός μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία ενός δυναμικού, πολύχρωμου και ζωντανού αστικού τοπίου το οποίο θα ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις νέες αισθητικές, κοινωνικές και λειτουργικές ανάγκες των κατοίκων του και μάλιστα καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου.

Η νέα στήλη του greekarchitects.gr έχει σκοπό να παρουσιάσει τις δημιουργικές δυνατότητες του φωτισμού ως του πλέον σημαντικού μέσου ανάδειξης της αρχιτεκτονικής και της διακόσμησης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Με αφετηρία την παρουσίαση των βασικών αρχών φωτομετρίας καθώς και της σύγχρονης τεχνολογίας του αρχιτεκτονικού φωτισμού, η στήλη θα προχωρήσει στην ανάλυση των ποιοτικών εκείνων παραμέτρων που εξασφαλίζουν έναν πετυχημένο σχεδιασμό φωτισμού, που ικανοποιεί όχι μόνο την ανάγκη αποτελεσματικής ανάδειξης κάθε χώρου αλλά και την ανάγκη δημιουργίας θετικών συναισθημάτων σε όσους ζουν και εργάζονται στους χώρους αυτούς. Θα αναλυθούν επίσης, από πρακτική άποψη, οι απαιτήσεις και οι μέθοδοι σχεδιασμού του φωτισμού σε μια σειρά εφαρμογών όπως για παράδειγμα δημόσιοι αστικοί χώροι, ιστορικά κτίρια και μνημεία, μουσεία και gallery, καταστήματα και εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία, γραφεία, κατοικίες, εστιατόρια και υπαίθριοι χώροι και θα παρουσιαστούν παραδείγματα πετυχημένων μελετών από το διεθνή και Ελληνικό χώρο.