Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας

<< Αφιέρωμα Δ. Ησαΐας - Τ. Παπαϊωάννου (κεντρική σελίδα)

Το Μουσείο Περιβάλλοντος που ανήκει στο Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου της Πειραιώς (Π.Ι.Ο.Π.), χτίστηκε στην απότομη πλαγιά ενός από τους κατάφυτους λόφους που περιβάλλουν την λίμνη της Στυμφαλίας. Το οικόπεδο ορίζεται προς την πλευρά της λίμνης από ένα μονοπάτι, χαραγμένο μέσα στην πυκνή θαμνώδη βλάστηση, που συνδέει τον επαρχιακό δρόμο των αυτοκινήτων με το παρατηρητήριο που έχει διαμορφωθεί στην κορυφή του, από όπου μπορεί κανείς να δει να απλώνεται μπροστά του η ευρύτερη περιοχή της Στυμφαλίας και τα γύρω βουνά.

Το μουσείο αναφέρεται στην λίμνη και αποτελείται από δύο ενότητες. Η πρώτη περιλαμβάνει εκθέματα που σχετίζονται με παραδοσιακά επαγγέλματα της ευρύτερης περιοχής, πολλές φορές άμεσα συνδεδεμένα με αυτήν.  Η δεύτερη ενότητα επιχειρεί να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους επισκέπτες για το περιβάλλον και το οικοσύστημα της περιοχής, όπως και για την ιστορία τους.

Οι δύο ενότητες οργανώνονται σε παράλληλες ζώνες εκατέρωθεν ενός ισχυρού γραμμικού τοίχου που τοποθετείται εγκάρσια στις υψομετρικές καμπύλες του εδάφους. Η χάραξη ενός δεύτερου άξονα κάθετου προς τον τοίχο ορίζει τις βασικές προσβάσεις και διαφοροποιεί τις κοινόχρηστες λειτουργίες από τους εκθεσιακούς χώρους. Η ρυθμική επανάληψη παράλληλων τοιχίων προσδίδει την επιθυμητή κλίμακα στο κτήριο και συμβάλει στην δημιουργία εκθεσιακών υποενοτήτων. Οι απλοί επιμέρους πρισματικοί όγκοι σηματοδοτούν τις διαφορετικές λειτουργικές ενότητες και βοηθούν την αναγνωρισιμότητα του συνόλου.

Η κεντρική αυλή με την ελαφριά στροφή ως προς τους βασικούς άξονες της σύνθεσης, αποδεσμεύεται από αυτούς και απομακρύνεται από την κτηριακή μάζα έτσι ώστε να αποτελέσει φυσική συνέχεια του  περιβάλλοντος. Η γραμμικότητα της σύνθεσης ενισχύεται με την τοποθέτηση στεγασμένου ξύλινου εξώστη με θέα την λίμνη που αποτελεί την βασική και κυρίαρχη αναφορά του μουσείου. Στην οριζόντια ανάπτυξη της κτηριακής μάζας  αντιπαρατίθεται η κατακόρυφη μπετονένια καμινάδα που λειτουργεί και ως σήμα.

Το κτήριο δεν προσπαθεί να κρυφτεί μέσω της κλιμάκωσης των όγκων του ακολουθώντας το επικλινές έδαφος. Αντίθετα, ξεπροβάλλει μέσα από αυτό δηλώνοντας έντονα την παρουσία του αποφεύγοντας εικονογραφικές αναφορές και γραφικότητες.

Η είσοδος προσεγγίζεται μέσω ραμπών – διαδρόμων με ελαφριά κλίση και είναι διαμπερής με εισόδους, εξόδους προς τον προτεινόμενο δρόμο πρόσβασης και προς την πορεία ανάβασης πεζών στο παρατηρητήριο.
Από την είσοδο, γίνεται σαφής και ευανάγνωστη η πορεία που μπορεί να ακολουθήσει ο επισκέπτης του μουσείου για να το δει. Έτσι η πρώτη ενότητα αποτελείται από συνεχείς ανοικτές αίθουσες που τοποθετούνται γραμμικά κατά μήκος του πέτρινου τοίχου οργάνωσης του μουσείου. Οι αίθουσες αυτές έχουν μεγάλα ανοίγματα προς τη λίμνη και πρόσβαση στον εξώστη  που μοιάζει να αιωρείται στο κενό.

Η δεύτερη ενότητα, προς τη βορινή πλευρά, περιλαμβάνει τις δύο κλειστές αίθουσες για τα εξειδικευμένα εκθέματα που προβλέπει η μουσειολογική μελέτη.
Από το τέλος της δεύτερης ενότητας μια ραμπόσκαλα οδηγεί στον υπαίθριο χώρο του μουσείου, όπου συνεχίζεται η έκθεση στον υπαίθριο χώρο και κάτω από το στέγαστρο.
Το μικρό κυλικείο και η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων βρίσκονται κοντά στην είσοδο. Η αίθουσα πολλαπλών εκτός από διαλέξεις, παρουσιάσεις κλπ. μπορεί να φιλοξενεί και περιοδικές εκθέσεις.

Αρχιτέκτονες:  Δημήτρης Ησαΐας- Τάσης Παπαϊωάννου- Λίλα Γαλατά
Συνεργάτης αρχιτέκτονας: Σταύρος Γυφτόπουλος
Ομάδα Μελέτης: Θύμης Δούγκας, Μαρία Κυριαζή, αρχιτέκτονες
Στατική Μελέτη: Π.Πάγκαλος- Α.Παπαθανασίου και Συνεργάτες
Μηχανολογική Μελέτη: ΦΑΣΜΑ –ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Ε.Π.Ε. (Γ.Λαδόπουλος)
ΔΕΚΤΗΣ–ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Ε.Π.Ε. (Γ.Λαδόπουλος, Ν.Ματσούκας)
Ιδιοκτήτης: Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (Π.Ι.Ο.Π.)
Τοποθεσία έργου: Περιοχή Στυμφαλίας, Νομός Κορινθίας                            
Χρονολογία μελέτης: 2001
Χρονολογία ολοκλήρωσης κατασκευής: 2007