158.13 Διάσπαρτο σχολείο

Φοιτήτρια: Μαρία Α. Κούβαρη
Καθηγητής: Γεώργιος Α. Πανέτσος
Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών
Ημερομηνία παράδοσης : Οκτώβριος  2013

Το σχολείο προσεγγίζεται ως δημόσιος χώρος και ως τοπίο στην πόλη. Εισάγεται μία νέα τυπολογία και μορφολογία στην πόλη μέσω της οποίας εκφράζεται η εκπαίδευση ως θεσμός. Πρόκειται για ένα ανοιχτό σχολείο διάχυτο στην πόλη, το οποίο σχεδιάζετε ως ελεύθερος χώρος όπου δρουν οι ομάδες μάθησης σύμφωνα με τις σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρίες που προωθών τη μάθηση ως βίωμα και διάλογο και  τη σύνδεση με την κοινότητα.

Δύο αλληλένδετες ιδέες αποτελούν την προϋπόθεση για τον σχεδιασμό του διάχυτου σχολικού συγκροτήματος: το σχολείο ως «αστικό πυκνωτή» - με τη μορφή της δημόσιας εγκατάστασης/ του δημόσιου χώρου/ του δικτύου - τοπίου μέσα στην πόλη -  και το σχολείο ως μέσο επικοινωνίας της σημασίας της εκπαίδευσης, ως θεσμός και ως χώρος, για την κοινωνία.

Το σχέδιο αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματική κατάσταση της  Έξω Αγυιάς, μιας αναπτυσσόμενης περιοχής στην περιφέρεια της Πάτρας στην Ελλάδα. Η επιλογή της τοποθεσίας έγινε μετά από εκτενή έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε σε υφιστάμενα εκπαιδευτικά ιδρύματα και σχολεία και εκπαιδευτικές ανάγκες στην Πάτρα, χρησιμοποιώντας μια μεθοδολογία εκπαιδευτικού και χωροταξικού σχεδιασμού και τις σχετικές προβλέψεις στο χρόνο.

Τρεις ανεξάρτητες τοποθεσίες επιλέχθηκαν για το έργο σύμφωνα με το πολεοδομικό σχέδιο της πόλης, όπου προβλέπονται οι χώροι για μελλοντικά σχολικά κτήρια, Ένα σύστημα πεζόδρομων σχεδιάζεται που τις καθιερώσει ως συνεκτική οντότητα τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο πόλης. Το σχολικό συγκρότημα αποτελείται από ένα νηπιαγωγείο - δημοτικό σχολείο , ένα γυμνάσιο-λύκειο και ένα κέντρο νεότητας.

Τα ελληνικά σχολικά κτήρια σε γενικές γραμμές εξακολουθούν να είναι σύμφωνα με τις μοντερνιστικές τυπολογίες της δεκαετίας του 1930. Στο έργο αυτό προτείνεται η εισαγωγή μιας νέας ρευστής χωρικής τυπολογίας, η οποία στοχεύει στην παροχή εσωτερικής διαφάνειας και τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης με την κοινότητα, με στόχο την αλλαγή και την πρόοδο. Αυτό είναι εν μέρει αποτέλεσμα επίδρασης των απόψεων του παιδαγωγού Ivan Ilich όπως εκφράζονται στο σύγγραμμα «Deschooling Society» (1971) (που απορρίπτει τα παραδοσιακά σχολεία και προτείνει τα σχολεία ως κέντρα μάθησης ), του Κέντρου Εκπαίδευσης Rolex των SANAA, καθώς και του προηγούμενου έργου μου «Διαθεματικό Σχολείο», Προτείνεται ένας χώρος μάθησης με εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας που βασίζονται στο βίωμα, την εμπειρία, τα project και τον διάλογο. Το εσωτερικό είναι συνεπώς οργανωμένο σύμφωνα με τις απαιτήσεις των δυναμικών ομάδων μάθησης που μεταβάλλονται στον ελεύθερο χώρο.

Το σχολικό συγκρότημα, διάσπαρτο σε τρία σημεία μέσα στον αστικό ιστό της πόλης, έχει σχεδιαστεί ως δημόσιος χώρος. Τα κτήρια είναι καμπύλες επιφάνειες με κοιλότητες, αποτμήσεις και υπόγειες διαβάσεις, που ενισχύουν το χαρακτήρα τους ως διαπερατές δομές του δημόσιου χώρου. Τα σχολικά προαύλια είναι εσωτερικά αίθρια τα οποία παρέχουν «προστατευόμενη ανοικτότητα», επικοινωνία μέσω της οπτικής διαφάνειας, καθώς και χωρική συνέχεια. Οι είσοδοι σε όλα τα σχολεία σηματοδοτούνται με το «καθ' ύψος ξεχείλωμα» της επιφάνειας, ενώ οι αντίστοιχες είσοδοι στους δημόσιους χώρους σηματοδοτούνται με αποτμήσεις σε επίπεδο κάτοψης. Η σχέση μεταξύ των τάξεων, των σχολείων και της κοινωνίας είναι δυναμική. Η συνέχεια και η διάχυση υπάρχουν τόσο σε επίπεδο τάξης όσο και σε επίπεδο πόλης, σχολείου - κοινωνίας.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.