Τα «Ξενία» δεν είναι επενδυτικά «φιλέτα»

φώτο: Το «Ξενία» Καλαμπάκας, έργο του Αρη Κωνσταντινίδη, υπόδειγμα για την ένταξή του στο τοπίο των Μετεώρων, χρειάζεται συντήρηση και όχι αλλοίωση

Τα δύο πρώτα κτίρια είναι έργα του κορυφαίου Ελληνα αρχιτέκτονα Αρη Κωνσταντινίδη. Ειδικά αυτό της Καλαμπάκας θεωρείται υπόδειγμα για την ένταξή του στο υπέροχο τοπίο των Μετεώρων και διδάσκεται σε αρχιτεκτονικές σχολές, εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Αυτό του Πλαταμώνα φέρει την υπογραφή του Φ. Βώκου, από τους πρωτεργάτες της ειδικής υπηρεσίας του ΕΟΤ που στις αρχές της δεκαετίας του ,60 υλοποίησε το πρόγραμμα των «Ξενία».

Τα «Ξενία» αποτελούν μια αλυσίδα από 45 συγκροτήματα, «σπαρμένα» κυριολεκτικώς στις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές της χώρας, τα οποία κατασκευάστηκαν για να αποτελέσουν την ελληνική πρόταση στο διεθνές τουριστικό τοπίο. Ο σχεδιασμός τους, η σωστή επιλογή και η ευρηματική χρήση των υλικών έδωσαν κτίρια σε σωστή κλίμακα, που αφομοιώθηκαν με τον περιβάλλοντα χώρο, ενώ αξιοποίησαν στο έπακρο το ελληνικό κλίμα και κυρίως το φυσικό φως. Για την κατασκευή τους επιστρατεύτηκαν κορυφαίοι αρχιτέκτονες, στους οποίους, εκτός από τους Αρη Κωνσταντινίδη και Φ. Βώκο, περιλαμβάνονται οι Δημήτρης Πικιώνης, Κ. Κιτσίκης και Χ. Σφαέλλος. Δεν είναι τυχαίο ότι το 1962 ο θεωρητικός της Αρχιτεκτονικής, καθηγητής Π. Μιχελής, τα είχε χαρακτηρίσει «δείγματα της εν Ελλάδι αρχιτεκτονικής». Η Βαυαρική Ακαδημία Καλών Τεχνών, της οποίας ο Αρης Κωνσταντινίδης ήταν απόφοιτος και μέλος ώς το θάνατό του, τα θεωρεί εξέχον κομμάτι της ελληνικής και ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα.

Οι ελληνικές αρχές έχουν όμως άλλη άποψη. Τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με τη μετατροπή του ΕΟΤ σε ΕΤΑ, αντιμετωπίζονται ως «φιλέτα» και προσφέρονται χωρίς προδιαγραφές σε επίδοξους επενδυτές. Το 2005 δόθηκε άδεια κατεδάφισης για το «Ξενία» των Ιωαννίνων, όπου ήδη χτίστηκε ένα μεγαθήριο 500 κλινών. Ανάλογα σενάρια ακούγονται κατά καιρούς για την περίπτωση του Ηρακλείου Κρήτης. Οι επεμβάσεις έκαναν αγνώριστα τα κτίρια στον Πόρο και το Μεσολόγγι, ενώ προσθήκες έγιναν στην Ηγουμενίτσα. Μοναδικές φωτεινές εξαιρέσεις τα «Ξενία» στην Ολυμπία και το Βόλο.

«Βεβαίως χρειάζονται συντήρηση, αλλά με βάση τα αρχικά τους σχέδια, και φροντίδα ώστε να μην αλλοιωθεί το αρχιτεκτονικό ύφος των κτιρίων» μας επισημαίνει η Ευδοκία Σελιανίτη από το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων. Ο ΣΑΔΑΣ είναι αντίθετος στη μετατροπή του δημόσιου χώρου σε αγαθό προς πώληση και προτείνει τη δημιουργία ενός δικτύου «Ξενία» που θα ποντάρει στην υψηλή αρχιτεκτονική αξία τους και στοχεύει σε μια εναλλακτική τουριστική πρόταση. Βασική προϋπόθεση είναι να κηρυχθούν διατηρητέα μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο τους. Ως πρώτο βήμα ο σύλλογος έχει ξεκινήσει τη συγκέντρωση υπογραφών, που ήδη έχουν ξεπεράσει τις 400.

ΧΑΡΑ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

(με την ευγενική παραχώρηση της συγγραφέως)

Δείτε παλαιότερο άρθρο του greekarchitects.gr
Σώστε τα Ξενία (άρθρο και video)