ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ
06 Ιούνιος, 2010
Κιβωτός, Παλιοί Σπόροι για Νέες Καλλιέργειες
Το greekarchitects.gr σας παρουσίαζει την Ελληνική Συμμετοχή της 12ης Διεθνούς Έκθεσης Αρχιτεκτονικής Μπιενάλε της Βενετίας. Εθνικοί Επίτροποι: Φοίβη Γιαννίση, Ζήσης Κοτιώνης.
Η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας είναι η σημαντικότερη διεθνής έκθεση αρχιτεκτονικής που γίνεται κάθε δύο χρόνια, με συμμετοχή χωρών και αρχιτεκτόνων απ' όλο τον κόσμο.
Η ελληνική συμμετοχή στη 12η διοργάνωση (Giardini di Castello, 29 Αυγούστου-21 Νοεμβρίου 2010) , που έχει το γενικό τίτλο «People meet in architecture», βασίζει το σκεπτικό της στην οικονομική κρίση, στην ελληνική κρίση της αγροτικής παραγωγής και στη συρρίκνωση του περιβαλλοντικού αποθέματος, προτείνοντας τη δημιουργία μιας πολυμεσικής εγκατάστασης (κατασκευή Κιβωτού, έκθεση εικόνων, βίντεο προβολή), η οποία αναδεικνύει τη βιοποικιλότητα του ελληνικού φυτογενετικού υλικού. Δημιουργείται μια κιβωτός σπόρων. Οι σπόροι παρουσιάζονται ως «συναισθητική» εμπειρία και ταυτόχρονα, η κουζίνα της Κιβωτού παράγει διατροφικά προϊόντα, προτείνοντας στους επισκέπτες μια συμβολική αλλά και πραγματική πλατφόρμα παροδικής συμβίωσης και επικοινωνίας .
Η οικονομική κρίση που διέρχεται η Ελλάδα και ο Ευρωπαϊκός χώρος, είναι ταυτόχρονα κρίση της παραγωγής και της εργασίας στο μητροπολιτικό και, γενικά, στο ανθρωπογενές περιβάλλον. Πέρα από τα όρια της μητρόπολης, ο αγροτικός χώρος διέρχεται αυτή την κρίση μετά τα αδιέξοδα της εκμηχανισμένης γεωργίας των μονοκαλλιεργειών και των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Η κρίση του αγροτικού χώρου σχετίζεται με την δυνατότητα και την ποιότητα της διατροφής. Ταυτόχρονα οι σκληροί όροι βίωσης της οικονομικής κρίσης στην μητρόπολη στρέφουν τα βλέμματα στην ύπαιθρο, στο διαθέσιμο ελεύθερο έδαφος, ως δυναμικό απόθεμα και υπόσχεση για εργασία, ποιότητα ζωής και εναλλακτική συγκρότηση της παραγωγής. Οι διεργασίες αυτές συμβάλλουν στη δημιουργία κοινοτήτων, δικτύωσης και ανάπτυξης μέσω συμβιωτικών πρακτικών κατοίκησης.
Η ευθύνη της αρχιτεκτονικής υπερβαίνει τα όρια του κτηριακού κελύφους. Ορίζεται εκ νέου ως σχεδιασμός και πρακτική διαχείρισης των εδαφών. Το έδαφος είναι καλλιέργεια: καλλιέργεια σπόρων και φυτών αλλά και καλλιέργεια πολιτισμού (culture), συσχετίσεων, επικοινωνίας, ανταλλαγών. Η αρχιτεκτονική των καλλιεργειών, η μορφοποίηση των τοπίων, ο καθορισμός της «επιτελεστικότητας» εντός δεδομένων χωρικών πεδίων, κατάγονται από τα προγράμματα που ονομάζουμε σπόρους και εν γένει φυτογενετικό υλικό.
Η πρόταση της «Κιβωτού» επιχειρεί να αναδείξει με συναισθητικό τρόπο (synaesthesia) την σχέση ανάμεσα στο φυτογενετικό υλικό και τους σπόρους που καλλιεργούνται, με το είδος του τοπίου και του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζούμε και τον τρόπο που μεταβολιζόμαστε. Ο ίδιος ο μεταβολισμός δεν είναι βιολογικό αλλά πολιτισμικό γεγονός. Η κιβωτός που εγκαθίσταται στο ελληνικό περίπτερο γίνεται ένας πυκνωτής - αρχείο σπόρων και ταυτόχρονα ένα πεδίο ενημέρωσης και ανταλλαγής φυτογενετικού υλικού. Από την άλλη, η κιβωτός είναι μια κουζίνα, χώρος μεταποίησης των σπόρων σε φαγητό. Η εστίαση φέρνει κοντά τους ανθρώπους και η αρχιτεκτονική συντάσσει αυτή την εγγύτητα. Οι σπόροι συσσωρεύονται αναδεικνύοντας την πλούσια ελληνική βιοποικιλότητα. Η ευθύνη ανάδειξης, διάσωσης και ολοκλήρωσης της βιοποικιλότητας μέσα στο σύγχρονο αγροτικό-μητροπολιτικό τοπίο, αναλαμβάνεται συμβολικά μέσα από τη δημιουργία και τη λειτουργία της ελληνικής κιβωτού σπόρων-διατροφής, στη 12η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής Μπιενάλε της Βενετίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟΥ
Στο εσωτερικό του ελληνικού περιπτέρου πρόκειται να εγκατασταθεί η έκθεση της ελληνικής συμμετοχής με θέμα «Κιβωτός, Παλιοί Σπόροι για Νέες Καλλιέργειες».
Η έκθεση στο περίπτερο περιλαμβάνει:
1. Εγκατάσταση από ξύλο, που είναι « Η Κιβωτός» και περιέχει συλλογή σπόρων και φυτών Βίντεο προβολή με θέμα την γεωργική ζωή και τη σχέση ανάμεσα στην καλλιέργεια, τον άνθρωπο και το τοπίο.
2. Έκθεση επεξεργασμένου υλικού εικόνων για τα ελληνικά αγροτικά τοπία
Αναλυτικότερα τα έργα περιγράφονται ως εξής:
1. Η ΚΙΒΩΤΟΣ
Εισάγεται η ιδέα ενός μετακινούμενου αρχείου σπόρων, φυτών και φυτογενετικού υλικού το οποίο θα προκύψει από συλλογή μέσω δικτύων. Το μετακινούμενο αρχείο σπόρων προτείνεται ως παραδειγματικό εργαλείο γνώσης και πληροφορίας, ικανό να συνδράμει παραδειγματικά και στα ευκίνητα μοντέλα μητροπολιτικής αγροκαλλιέργειας, τόσο εντός των πόλεων όσο και στις παρυφές τους. Κατασκευάζεται ένας κινούμενος αποθέτης ελληνικού φυτογενετικού υλικού στο εξής ονομαζομένου «Κιβωτός.» Η Κιβωτός έχει την δική της αρχιτεκτονική με πρόγραμμα που επιτρέπει την αρχειοθέτηση, την αποθήκευση σπόρων και φυτών καθώς και την παρασκευή φαγητού.
Πρόκειται για ξύλινη κατασκευή διαστάσεων 12μ. μήκος, 2,70μ μέγιστο πλάτος. και 3,30 μ ύψος. Η κατασκευή αυτή είναι επισκέψιμη. Στο εσωτερικό της φιλοξενείται έκθεση φυτογενετικού υλικού (σπόροι, καρποί κ.α.) σε ειδικές θήκες (υάλινα βάζα, κουβάδες, πιάτα κλπ). Το φυτογενετικό υλικό θα συλλεχθεί μετά από έρευνα επιτόπια με επισκέψεις σε αγροτοπαραγωγικές μονάδες, τράπεζες σπόρων κ.α. Η συλλογή θα τοποθετηθεί στην κιβωτό σε θεματικές ενότητες σπόρων και φυτών:
• Διατροφικά (σιτηρά, όσπρια)
• Θεραπευτικά
• Καλλωπιστικά
• Αφροδισιακά
• Ευφορικά
• Θανάσιμα
Υπεύθυνος της έρευνας και της συλλογής σπόρων και φυτών για την κιβωτό είναι ο βιολόγος Ορέστης Δαβίας.
Η ξύλινη κατασκευή αποτελείται από τάβλες, δοκούς και επιφάνειες κόντρα πλακέ θαλάσσης. Πρόκειται για λυόμενη κατασκευή που μπορεί να στηθεί κατ αρχήν στο ελληνικό περίπτερο και κατόπιν θα είναι δυνατή η επανεγκατάστασή της . Στον εσωτερικό χώρο της κιβωτού το αρχείο φυτών και σπόρων συμπληρώνεται από την εγκατάσταση μικρής κουζίνας. Η παρασκευή φαγητού από την συλλογή-αρχείο της κιβωτού επιτρέπει την κατοίκηση του εκθεσιακού χώρου με δυναμικό -διαδραστικό τρόπο.
Σχεδιασμός κιβωτού: Φοίβη Γιαννίση, Ζήσης Κοτιώνης
ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΖΩΗ -ΒΙΝΤΕΟ. Στην κύρια αίθουσα της κιβωτού, γίνεται διπλή προβολή βίντεο ντοκουμέντο, από την σύγχρονη αγροτική ζωή στην Ελλάδα και τις εναλλακτικές καλλιέργειες που συμβάλλουν στην αύξηση της βιοποικιλότητας και την ανάδειξη του παλαιού φυτογενετικού υλικού. Η παραγωγή του ντοκουμέντου απαιτεί γυρίσματα στην ύπαιθρο, αρχειακή έρευνα, και εργασίες στούντιο (μοντάζ κλπ)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Ισιδώρου, σκηνοθέτης
2. ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΠΙΩΝ-ΕΚΘΕΣΗ. Στην δεύτερη αίθουσα του περιπτέρου θα εκτεθούν επεξεργασμένες εικόνες αγροτικών τοπίων της Ελλάδας. Η παραγωγή του εικονικού υλικού είναι αποτέλεσμα έρευνας αρχείου σε αεροφωτογραφίες και αρχεία φωτογράφων, φωτογραφίσεις και ηλεκτρονική επεξεργασία των εικόνων, εκτυπώσεις και εκθεσιακή οργάνωση των εικόνων.
Ελληνική συμμετοχή, συντελεστές:
Εθνικοί Επίτροποι:
Φοίβη Γιαννίση, Ζήσης Κοτιώνης
Σύλληψη (concept), Σχεδιασμός και Παραγωγή « Κιβωτού» και Έκθεσης:
Ζήσης Κοτιώνης, Φοίβη Γιαννίση, αρχιτέκτονες
Συνεργάτες:
Βίντεο-ντοκυμαντέρ: Γιάννης Ισιδώρου, σκηνοθέτης
Σχεδιασμός έκθεσης αγροτικών τοπίων: Κώστας Μανωλίδης, αρχιτέκτων
Συλλογή φυτογενετικού υλικού: Ορέστης Δαβίας, βιολόγος
Πληροφοριακός Σχεδιασμός: Αλέξανδρος Ψυχούλης, εικαστικός
Σύμβουλος εγκατάστασης: Μαρία Παπαδημητρίου, εικαστικός
Επιμέλεια Καταλόγου: Φοίβη Γιαννίση, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ζήσης Κοτιώνης
Σχεδιασμός Καταλόγου: Μιχάλης Παπαρούνης, εκδότης
Επικοινωνία-προβολή: Αλέξια Κατσίγερα
Ελληνικό Περίπτερο, Giardini di Castello, 29 Αυγούστου-21 Νοεμβρίου 2010
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
- Μια Biennale για την πόλη ( 10 Δεκέμβριος, 2006 )
- Συνέντευξη με τον Ζήση Κοτιώνη ( 16 Αύγουστος, 2012 )
- ΤΟ ΠΕΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ (E) ( 15 Αύγουστος, 2009 )
- ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ( 17 Μάρτιος, 2009 )
- ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ. ( 14 Μάιος, 2009 )
- ΣΠΙΤΙ Ή ΔΙΑΤΡΟΦΗ; ( 14 Ιούνιος, 2009 )
- ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΠΛΑΝΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ( 14 Ιούλιος, 2009 )
- ΕΝΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΕΡΓΟ «ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΟ» ( 14 Ιούλιος, 2015 )
- ΠΩΣ (ΔΕΝ) ΘΑ ΟΙΚΟΔΟΜΟΥΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ; ( 18 Δεκέμβριος, 2009 )
- ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΚΑΙ ΠΙΣΩ ( 17 Ιανουάριος, 2010 )
- Ο ΠΥΡΓΟΣ (EINSTEINTURM) ( 19 Σεπτέμβριος, 2017 )
- Τέσσερα σύγχρονα έργα του αρχιτέκτονα Ζήση Κοτιώνη. ( 11 Ιούλιος, 2010 )
- ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΚΤΗΡΙΟ ΠΑΡΥΦΕΣ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΟΔΟΥ ( 19 Νοέμβριος, 2016 )
- Με τη δική τους Κωνσταντινούπολη ( 17 Ιανουάριος, 2007 )
- Πέμπτη Μπιενάλε Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων ( 04 Νοέμβριος, 2006 )
- Με αφορμή: Την επίσκεψη στην 1η Μπιενάλε της Αθήνας, DESTROY ATHENS, 10/9-18/11/2007, στην Τεχνόπολη του Δ. Αθηναίων ( 12 Νοέμβριος, 2007 )
- ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ ( 29 Ιανουάριος, 2009 )
- Πέμπτη Μπιενάλε Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων ( 10 Δεκέμβριος, 2007 )
- Έκθεση φοιτητικών εργασιών της 5ης Βiennale Αρχιτεκτονικής Τοπίου της Βαρκελώνης (2008) ( 13 Ιανουάριος, 2010 )
- Πές, που είναι η Αθήνα (Βιβλιοκριτική) ( 07 Ιούνιος, 2007 )
- «Αποχαιρετισμοί» ( 28 Μάιος, 2008 )
- Η πόλη της απολιθωμένης μνήμης.Με αφορμή την 10η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής. ( 14 Δεκέμβριος, 2006 )
- Αρχιτεκτονική πέρα από την κατασκευή. Η 11η Μπιενάλε Βενετίας ή αλλιώς «Τα κτίρια: Η ταφόπλακα της Αρχιτεκτονικής». ( 13 Ιούλιος, 2008 )
- Κιβωτός, Παλιοί Σπόροι για Νέες Καλλιέργειες ( 06 Ιούνιος, 2010 )
- Μια νέα «Κιβωτός» για τη σύγχρονη κρίση ( 16 Ιούλιος, 2010 )
- Λίγο πριν το ταξίδι της κιβωτού. ( 21 Αύγουστος, 2010 )
- Έκθεση.6η Biennale Nέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων ( 21 Οκτώβριος, 2010 )
- Συνέντευξη του Ζήση Κοτιώνη (βίντεο) ( 14 Αύγουστος, 2010 )
- Στροφή στο μινιμαλισμό ( 03 Αύγουστος, 2010 )
- Η ανανέωση της αρχιτεκτονικής δεν είναι θέμα στιλ ( 15 Αύγουστος, 2010 )
- Η Κιβωτός άνοιξε τις "πύλες" της ( 29 Αύγουστος, 2010 )
- Βίντεο. 12η biennale αρχιτεκτονικής ( 11 Σεπτέμβριος, 2010 )
- Ημερίδα της Ελληνικής Συμμετοχής στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής Βενετίας ( 03 Οκτώβριος, 2010 )
- Το παχύ έδαφος της Αθήνας: ( 23 Δεκέμβριος, 2010 )
- Trans Europe Express ( 22 Δεκέμβριος, 2010 )
- Η κιβωτός επιστρέφει στην Ελλάδα ( 04 Μάιος, 2011 )
- Ζήσης Κοτιώνης. ΠΥΡΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ 2010 ( 28 Μάρτιος, 2011 )
- Συμπόσιο: ΚΙΒΩΤΟΣ παλαιοί σπόροι για νέες καλλιέργειες ( 12 Απρίλιος, 2011 )
- «Πληθοδομές», οι χώροι του πλήθους ( 03 Μάρτιος, 2019 )
- «Πληθοδομές, το πλήθος τα κοινά και η αρχιτεκτονική» ( 13 Μάρτιος, 2012 )
- «Πληθοδομές, το πλήθος τα κοινά και η αρχιτεκτονική» ( 26 Ιανουάριος, 2012 )
- Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την 13η Biennale Αρχιτεκτονικής Βενετίας ( 19 Φεβρουάριος, 2012 )
- Αναζητώντας το Κοινό Έδαφος ( 06 Ιούλιος, 2012 )
- La Biennale di Venezia 2012 ( 13 Μάρτιος, 2012 )
- MADE IN ATHENS ( 26 Ιούνιος, 2012 )
- Ανταπόκριση από Biennale ( 28 Αύγουστος, 2012 )
- REVISIT – customizing tourism ( 15 Οκτώβριος, 2012 )
- Εγκαίνια MADE IN ATHENS ( 10 Αύγουστος, 2012 )
- Ανταποκρίσεις biennale (27-28 Αυγούστου) ( 15 Αύγουστος, 2012 )
- Συνέντευξη του Toyo Ito στο GreekArchitects.gr ( 03 Σεπτέμβριος, 2012 )
- United States Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 06 Σεπτέμβριος, 2012 )
- Romanian Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 19 Οκτώβριος, 2012 )
- Made in Athens (ντοκιμαντέρ) ( 10 Σεπτέμβριος, 2012 )
- The architects radio show! ( 13 Σεπτέμβριος, 2012 )
- Συνέντευξη του Πάνου Δραγώνα και της Άννας Σκιαδά στο GreekArchitects ( 20 Σεπτέμβριος, 2012 )
- The Canadian Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 07 Οκτώβριος, 2012 )
- Συνέντευξη του Vittorio Gregotti στο GreekArchitects.gr ( 24 Σεπτέμβριος, 2012 )
- Akihisa Hirata: Tangling ( 16 Οκτώβριος, 2012 )
- Venice takeaway: ideas to change British architecture ( 29 Σεπτέμβριος, 2012 )
- Μερικές σκέψεις για το “Νέο” και πώς εκτίθεται ( 24 Οκτώβριος, 2012 )
- Common Ground (ντοκιμαντέρ) ( 21 Νοέμβριος, 2012 )
- French Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 16 Νοέμβριος, 2012 )
- The Spain Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 26 Οκτώβριος, 2012 )
- The Chilean Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 07 Νοέμβριος, 2012 )
- Ζήσης Κοτιώνης. Κατοικημένες αυτοβιογραφίες ( 02 Νοέμβριος, 2016 )
- 13η Διεθνής Έκθεση Αρχιτεκτονικής της Βενετίας ( 15 Μάιος, 2013 )
- Υπονόμευση. Αθήνα 1944, μια Ιστορία του Πολιτικού Υπεδάφους ( 11 Φεβρουάριος, 2013 )
- Groundworks ( 03 Μάρτιος, 2013 )
- The Finnish Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 14 Απρίλιος, 2013 )
- The Italian Pavilion at the 13th Venice Architecture Biennale ( 11 Απρίλιος, 2013 )
- Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος "14η Biennale Αρχιτεκτονικής Βενετίας" ( 18 Δεκέμβριος, 2013 )
- Ο Αναξίμανδρος στη Φουκουσίμα ( 25 Οκτώβριος, 2014 )
- Householding 2015 ( 06 Ιούλιος, 2015 )
- ΜΟΝΟΧΟΡΔΟ:ΝΕΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΒΟΛΟΥ (2016) ( 12 Απρίλιος, 2017 )