ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ
14 Δεκέμβριος, 2007
Οδοιπορικό στο HYDRA BEACH
Η ελληνική μοντέρνα αρχιτεκτονική χάνεται μέσα στο συνοθύλευμα του δήθεν μοντέρνου των ημερών μας. Η Ποιότητα και η έμπνευση που διαρκεί για δεκαετίες αντιστέκεται. Το ξενοδοχείο Hydra Beach στην Ερμιόνη μας αποκαλύπτεται και μας διδάσκει.
Η πρώτη μου επαφή με το Hydra Beach έγινε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 όπου το επισκέφτηκα για διακοπές. Η ζωή τα έφερε έτσι ώστε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 να κάνω τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα στο γραφείο των εμπνευστών του.
Τύχη η όχι, τώρα, σχεδόν στα τέλη της τρίτης δεκαετίας σχέσης μου με το κτίσμα μου δίνετε η ευκαιρία να γράψω αυτό το άρθρο.
Hydra Beach, ξενοδοχείο πολυτελείας, κατασκευασμένο το 1965 από το Atelier 66. Τοποθετημένο δίπλα στην θάλασσα, στην Ερμιoνίδα απέναντι από την Ύδρα. Μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα διακοπών. Το αρχικό πρόγραμμα προέβλεπε την κατασκευή 50 οικίσκων, εστιατόριο, κτίριο διοίκησης και υποδοχής, καφενείο, μπαρ, πλατεία, και καταστήματα, δεύτερο μπαρ στην παραλία, γήπεδα τένις και υπαίθριο νυχτερινό κέντρο.
Το 1968, έγινε επέκταση των εγκαταστάσεων με την δημιουργία Ξενοδοχείου 397 κλινών, κινηματογράφου καθώς και μεγάλης πισίνας με αίθουσα γυμναστικής και βοηθητικούς χώρους. Το παραθαλάσσιο μπαρ δίπλα στην πισίνα μετατρέπεται σε εστιατόριο.
Η ένταξη στο περιβάλλον είναι μοναδική. Ο κεντρικός επαρχιακός δρόμος που οδηγεί από την Ερμιόνη στον Γαλατά (ο οποίος περνούσε δίπλα από την θάλασσα , καταργήθηκε και μεταφέρθηκε πάνω από την συγκρότημα) σε προετοιμάζει για το τι θα συναντήσεις στον δρόμο σου. Μια παλιά πινακίδα με μισοσβησμένο το όνομα του ξενοδοχείου σε οδηγεί δεξιά από τον δρόμο. Κατηφορίζοντας η θέα του πελλοπονιασιακού τοπίου σε μαγεύει. Στο τέλος του δρόμου μια δεύτερη πινακίδα σε οδηγεί αριστερά. Η τελική ευθεία για το Hydra Beach περνάει ανάμεσα από δύο φυσικούς λόφους. Η είσοδος του ξενοδοχείου είναι μπροστά μας!.
Η εγκατάλειψη είναι εμφανής παντού. Στα δεξιά στέκει το κτίριο του εστιατορίου πάνω στον λόφο, έχει υποστεί μεγάλες ζημιές, ένα μέρος του έχει καταρρεύσει. Ακριβός δίπλα πάνω στο κύμα υπάρχει η παλιά disco.
O ανοιχτός χώρος της με το όμορφο ψηφιδωτό αστέρι, παρά την εγκατάλειψη, ζωντανεύει μνήμες περασμένων εποχών, όταν η πίστα ήταν γεμάτη κόσμο και η μουσική έπαιζε ασταμάτητα. Φεύγοντας από την disco το θαλάσσιο μέτωπο του συγκροτήματος μας αποκαλύπτεται.
Κινούμενοι προς τον Βορρά, συναντάμε μονοπάτια, ενταγμένα με μοναδικό τρόπο στο ανάγλυφο του εδάφους, που ενώνουν την θάλασσα και τον κεντρικό άξονα κίνησης του συγκροτήματος, περνώντας από παιδικές χαρές και χώρους πρασίνου.
Βρισκόμαστε στην στάθμη της θάλασσας, στο δεύτερο μπαρ, που είναι ενταγμένο στον χώρο, βρίσκουμε ακόμα γραμμένες τις τιμές των προϊόντων (φυσικά σε δραχμές) στον τιμοκατάλογο. Καλαμωτές εκτείνονται προς την θάλασσα δημιουργώντας προστασία από τον δυνατό ήλιο και σκηνικό για ταινία. Ο χώρος αυτός χρησιμοποιούνταν και για εστιατόριο self service για γεύματα δίπλα στην θάλασσα.
Προχωρώντας ξεπροβάλει μπροστά μας ο επιβλητικός όγκος της πισίνας ,που κατασκευάστηκε στην επέκταση του συγκροτήματος το 1968.
Στη στάθμη της θάλασσας βρίσκουμε το υπόστεγο, τους κλειδωμένους ποια χώρους γυμναστικής και σάουνας και τους μηχανολογικούς χώρους της πισίνας. Δύο τραπέζια πινγκ-πονγκ στέκουν μόνα τους προσπαθώντας να δελεάσουν τους περαστικούς για ένα παιχνίδι στης φθαρμένες από την αλμύρα της θάλασσας επιφάνειες τους.
Η σκάλα με το εμφανές μπετόν μας οδηγεί στην μεγάλη πισίνα, που χρησιμοποιούσε θαλασσινό νερό, τον μεγάλο βατήρα της και το μπαρ. Το υπόστεγο με το λογότυπο του ξενοδοχείου μας υπενθυμίζει που βρισκόμαστε.
Το πρωτότυπο γεφυράκι που περνάει πάνω από την πισίνα μας δίνει την εντύπωση ότι θα ξεπροβάλει από την γωνία ο Λάμπρος Κωνσταντάρας και η Μάρο Κοντού από παλιά ελληνική ταινία.
Μια σειρά ελληνικών ταινιών γυρίστηκαν εδώ. Η θέα από την στάθμη της πισίνα δεν διακόπτεται από τίποτα, ανατολικά προς την Θάλασσα και δυτικά προς το βουνό. Μεγάλη πισίνα για τα ξενοδοχειακά δεδομένα της εποχής αλλά και τα σημερινά.
Συνεχίζοντας βόρια ένα σύμπλεγμα χαμηλών όγκων, κάνουν την εμφάνιση τους πάνω στην θάλασσα. Φιλοξενούσαν μέρος των δωματίων. Λιτά κτίσματα με ξύλινες λεπτομέρειες και ανοικτούς διαδρόμους που οδηγούν στα δωμάτια.
Βρισκόμαστε στα όρια του συγκροτήματος, δίπλα είναι το συγκρότημα του Porto Hydra, λειτουργεί κανονικά μέχρι τώρα, μεταγενέστερης κατασκευής. Έχει δανειστεί πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία του Hydra Beach.
Πίσω από την πισίνα, στα δυτικά, στους πρόποδες του βουνού, μια άλλη ομάδα κτισμάτων χώρων διαμονής ξεπροβάλουν μέσα από το απεριποίητο και φουντωμένο δάσος σαν μεγάλες σε ηλικία κυρίες πού κρατάνε όμως ακόμα την κοσμοπολίτική αύρα τους. Με 397 κλίνες δυναμικό ήταν η κύρια μονάδα διαμονής (δημιουργήθηκε με την επέκταση του συγκροτήματος το 1968).
Τα υλικά κατασκευής τους , όπως και όλου του συγκροτήματος, λόγω έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού απλουστεύθηκαν. Τσιμεντόλιθοι, φύλλα από αμιαντοτσιμέντο, ανεπίχριστο σκυρόδεμα καθώς και άγριοι σοβάδες ασπρισμένοι μαζί με τα ξύλινα κουφώματα αποδείχτηκαν ότι καλύτερο για την ομαλή ένταξη των κτισμάτων στο φυσικό τοπίο.
Τα ξύλινα κουφώματα χάσκουν μισάνοιχτα λειτουργώντας σαν ριζόχαρτο προσπαθώντας να κρύψουν τα χτιστά κρεβάτια και τα πεζούλια μέσα και έξω από τα δωμάτια.
Οι ξύλινες κατασκευές σκίασης με τις όμορφες καλαμωτές που στηρίζονται σε κτιστά υποστυλώματα , σκιάζουν ακόμα τους εξώστες των δωματίων και τους κοινόχρηστους χώρους. Σε χαρακτηριστικό στοιχείο του χώρου αναδεικνύονται τα διάτρητα προκατασκευασμένα τοιχία των στηθαίων, ένα στοιχείο που το έχουν χρησιμοποιήσει και σε πολλά άλλα έργα τους οι δημιουργοί.
Γυρίζοντας προς τον νότο, έχουμε στα αριστερά μας την θάλασσα και στα δεξιά μας τα Bungalows. Κινούμαστε στον κεντρικό άξονα του χώρου. Τα Bungalows χτίστηκαν σε δύο φάσεις, σε ελεύθερη διάταξη με προσπάθεια για ιδιωτικότητα. Αγκαλιάζουν τον πυρήνα του συγκροτήματος ο οποίος είναι σε επαφή με τον κεντρικό άξονα και είναι το κτίσμα της υποδοχής και των γραφείων διοίκησης. Η εσωτερική πλατεία και ο διάδρομος με την πέργκολα κάνουν τον χώρο φιλικό. Σημερινές, όμως, επεμβάσεις χωρίς μελέτη αλλοιώνουν την αρχική μορφή του.
Η διαδρομή μας στο παρελθόν σιγά σιγά τελειώνει. Τα τελευταία Bungalow μας κλείνουν το μάτι, ενώ χάνονται στην βλάστηση του βουνού και το σούρουπο εμφανίζεται πίσω τους.
Δυστυχώς, ο παλιός ανοιχτός κινηματογράφος και τα δωμάτια του προσωπικού δεν είναι ορατά και επισκέψιμα, ώστε να διαπιστώσουμε σε τη κατάσταση βρίσκονται.
Από την έναρξη των εργασιών κατασκευής του Hydra Beach έχουν περάσει ήδη 42 χρόνια.
Οι βασικές αρχές και οι στόχοι οργάνωσης, όπως η προσαρμογή στο έδαφος, η αξιοποιήση του φυσικού περιβάλλοντος, η επιδίωξη δημιουργίας πορειών με ενδιαφέρον και η προσπάθεια δημιουργίας ποικιλίας στους υπαίθριους χώρους και γενικά στον χώρο φαντάζουν επίκαιρα ακόμα και σήμερα, επιβεβαιώνοντας καθημερινά τους εμπνευστές τους.
Το Hydra Beach, μπορούμε να πούμε ότι εκπροσωπεί την ελληνική μοντέρνα αρχιτεκτονική που εκείνη την εποχή μεγαλουργούσε. Ακόμα και σήμερα εγκαταλελειμμένο, λεηλατημένο και αφημένο στην τείχη του μοιάζει το ίδιο μοντέρνο όσο και τότε που κτίστηκε.
Αξίζει, αν ο δρόμος σας φέρει από εκείνα τα μέρη, να το επισκεφτείτε.
• Οι φωτογραφίες προέρχονται από το προσωπικό μου αρχείο.
Οικονόμου Μανώλης
• Ευχαριστώ τον κύριο Δημήτρη Αντωνακάκη για την πολύτιμη βοήθεια του.
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
- Οδοιπορικό στον πρώην διεθνή αερολιμένα Αθηνών. ( 12 Ιανουάριος, 2009 )
- Οδοιπορικό στο Mont Parnes (Β' Μέρος) ( 13 Φεβρουάριος, 2019 )
- Οδοιπορικό στο HYDRA BEACH ( 14 Δεκέμβριος, 2007 )
- Οδοιπορικό στο Ξενία Πάρνηθας. ( 21 Αύγουστος, 2010 )
- Οδοιπορικό στο Ξενοδοχείο Αμφιτρίτη ( 15 Ιούνιος, 2011 )
- Οδοιπορικό στη Βίλα Ιόλα (Α' μέρος) ( 18 Μάρτιος, 2010 )
- Οδοιπορικό στη Βίλα Ιόλα (Β' μέρος) ( 07 Απρίλιος, 2010 )
- Οδοιπορικό στη βίλα Καζούλη ( 21 Μάιος, 2010 )
- Οδοιπορικό στο ξενοδοχείο RADION ( 26 Φεβρουάριος, 2016 )
- Οδοιπορικό στο μνημείο του Αφανούς Ναυτικού στον Πειραιά ( 16 Σεπτέμβριος, 2010 )
- Οδοιπορικό στη κατοικία του αρχιτέκτονα Νικόλαου Κάσση ( 14 Σεπτέμβριος, 2016 )
- Οδοιπορικό στο πρώην Ξενία Πόρου ( 01 Αύγουστος, 2013 )
- Οδοιπορικό στο παρ’ ολίγον πνευματικό κέντρο του Πειραιά, κληροδότημα Ζαχαρίου, Μικρολίμανο ( 06 Ιανουάριος, 2014 )
- Οδοιπορικό στο Mont Parnes (Α' Μέρος) ( 13 Φεβρουάριος, 2019 )
- Οδοιπορικό στο κτίριο των Γενικών Αρχείων του Κράτους ( 18 Ιούλιος, 2015 )
- Ξένια φιλοξενία ( 27 Ιανουάριος, 2012 )
- Οδοιπορικό στο Τουριστικό Περίπτερο Δελφών ( 06 Νοέμβριος, 2015 )
- Οδοιπορικό στα καταστήματα ΚΑΤΡΑΝΤΖΟΣΠΟΡ ( 26 Δεκέμβριος, 2015 )
- Παρακολουθώντας και σχολιάζοντας τα αρχιτεκτονικά δρώμενα ( 12 Ιούνιος, 2013 )
- Οδοιπορικό στο Ξενία Καστανιάς ( 10 Οκτώβριος, 2013 )
- Αρχιτεκτονική και κινηματογράφος ( 01 Δεκέμβριος, 2013 )
- Οδοιπορικό στην εκκλησία Basilica Catedral Nuesta Senora de la Altagracia ( 22 Σεπτέμβριος, 2014 )
- Ξενάγηση στη Βίλα Ιόλα ( 01 Νοέμβριος, 2014 )
- The Jacaranda Nightclub ( 19 Αύγουστος, 2016 )
- Οικιστικό συγκρότημα Halen ( 17 Ιανουάριος, 2015 )
- Κατοικία La Ricarda ( 21 Ιανουάριος, 2015 )
- Study house ( 02 Φεβρουάριος, 2015 )
- Βίλα Ιόλα. Ταξίδι στον Χώρο και στον Χρόνο ( 31 Ιούλιος, 2015 )
- Οδοιπορικό στην Ομόνοια ( 27 Μάιος, 2016 )
- Το Αεροδρόμιο ( 24 Νοέμβριος, 2015 )