ΕΡΓΟ
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
01 Ιανουάριος, 2006
Μιχάλης Σουβατζίδης
O Μιχάλης Σουβατζίδης τόλμησε να διδαχτεί από δύο μεγάλους δίχως να παραλύσει ή να πλακωθεί από το βάρος τους: τον διανοούμενο δάσκαλο Δημήτρη Πικιώνη και τον κορυφαίο αρχιτέκτονα - ποιητή Αρη Κωνσταντινίδη.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ: Ελένη Φεσσά - Εμμανουήλ
Σε αυτούς οφείλει την αντίθεσή του στη φορμαλιστική και αλλοτριωτική νεωτερικότητα της διεθνούς (δηλαδή της δυτικής) αρχιτεκτονικής, αλλά και βασικές του απόψεις:. την πεποίθηση ότι τα κτίρια δεν πρέπει να προσβάλλουν τον τόπο, να τον τραυματίζουν, όπως γίνεται σήμερα ή την άποψη ότι ο άνθρωπος είναι περιεχόμενο της φύσης και όχι κατακτητής της. Το παράδειγμα του Κωνσταντινίδη θα τον οδηγήσει σ έναν ποιητικά ρεαλιστικό, σύγχρονο, τοποκεντρικό και βιο-κλιματικό σχεδιασμό. Θα τον στρέψει στον τρόπο με τον οποίο έχτιζαν οι αρχαίοι, τότε που η γλυπτική ήταν ενωμένη με την αρχιτεκτονική.
Θα τον πείσει ακόμη ότι η αρχιτεκτονική δεν είναι μόνο μία ακόμη τέχνη,. είναι και πρόταση ζωής. Εξίσου σημαντική επίδραση δέχεται και από τον έντονα γλυπτικό μπρουταλισμό του Le Corbusier. Αλλά και η αντιακαδημαϊκή ολική αντίληψη του Bauhaus για το αρχιτεκτόνημα ως σύνθεση τέχνης και τεχνολογίας θα γίνει βασικό αξίωμα της αρχιτεκτονικής του Σουβατζίδη. Πιο υπαινικτική υπήρξε η σχέση κάποιων έργων του με τη βυζαντινή γραφικότητα και τα εκφραστικά της μέσα. H προσωπική του διαδρομή θα είναι μια συνεπής αντίθεση στην ευτέλεια του κονφορμισμού και του άκρατου καταναλωτισμού, στηριγμένη σε μια δημιουργική αφομοίωση φιλοσοφικών προτάσεων για την τέχνη του, όπως λ.χ της γνωστής ρήσης του Μάρτιν Χάιντεγκερ: Αρχιτεκτονική...δεν είναι μονάχα τα κτίρια αλλά όλα τα έργα που φτιάχνει ο άνθρωπος με τα χέρια του και μέσα από τις καθημερινές του ασχολίες.
Τη δική του όμως αρχιτεκτονική πρόταση ο Σουβατζίδης θα τη διατυπώσει ευθέως μέσα από την εξέλιξη της δουλειάς του, χωρίς να τη θεωρητικοποιεί ιδιαίτερα. H λειτουργική και αισθητική ρήξη με την αστική δόμηση στο λεκανοπέδιο της Αττικής, οι ευρηματικές βιοκλιματικές του προτάσεις, βασισμένες στις τοπικές ιδιαιτερότητες (κλίμα, αέρηδες, χλωρίδα) και τον παθητικό ηλιακό σχεδιασμό, η οργανική σχέση αρχιτεκτονικής και γλυπτικής, ο τολμηρός συνδυασμός υλικών, όπως το τούβλο, το γυμνό σκυρόδεμα, το αλουμίνιο, το υαλότουβλο και το ξύλο, με ένα ιδιαίτερα θερμό αποτέλεσμα, αποτελούν τα χαρακτηριστικότερα γνωρίσματα της αρχιτεκτονικής του Μιχάλη Σουβατζίδη. |
Ακόμη τολμηρότερος θα είναι στα χρηστικά αντικείμενα και στη γλυπτική του με την επαναχρησιμοποίηση άχρηστων υλικών, όπως τα πεταγμένα εξαρτήματα μηχανών, τα οποία συνδυάζει ευρηματικά με αντίγραφα γλυπτών της κλασικής αρχαιότητας. Τις αντιθέσεις αυτές ο αρχιτέκτονας τις χρησιμοποιεί για να τονίσει τις αντιφάσεις της υπερτεχνολογίας.
Ετσι, το σκουρόχρωμο Κέντρο Τέχνης του Εικαστικού Κύκλου στη Χαριλάου Τρικούπη, που ολοκληρώθηκε το 1997, πέρα από την πρωτότυπη υλοποίηση της ιδέας για περιμετρική έκθεση γύρω από ένα κεντρικό αίθριο, προτείνει μια εναλλακτική αρχιτεκτονική για τα κτίρια δημόσιας χρήσης και παρεμβαίνει με μεταμορφωτικές προθέσεις στον πολεοδομικό ιστό. H κατοικία με τα δύο εργαστήρια των ζωγράφων Δημήτρη και Χαρίκλειας Μυταρά στη Νέα Φιλοθέη (αποπερατωμένη το 1985), η κατοικία στη Σταμάτα Αττικής που ολοκληρώθηκε το 1990 και, κυρίως, το σπίτι του ίδιου του αρχιτέκτονα στο Αττικό Αλσος εκφράζουν με συνέπεια την εναλλακτική οικολογική και οικο-γλυπτική (κατά τη Μαρία Μαραγκού) πρότασή του για το κατοικείν.
Τα έργα αυτά του Σουβατζίδη, μαζί με σχέδια τριών μελετών του - επέκταση Μουσείου της Θήβας, πρόταση στο διαγωνισμό του κτιρίου του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας και σχέδια κατοικίας στην Αίγινα, αφιερωμένης στη μνήμη του πρακτικού τεχνίτη Ροδάκη- παρουσιάστηκαν, ύστερα από πρόσκληση, σε έκθεση της γκαλερί Αρχιτεκτονικής (Haus der Architektur) του Γκράτς (8.5-8.6.1998), που επιμελήθηκε ο αρχιτέκτονας Χρήστος Παπούλιας. |
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
- Διάλεξη της Ελένης Φεσσά – Εμμανουήλ ( 01 Νοέμβριος, 2009 )
- Η Αθήνα στο δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα ( 08 Ιανουάριος, 2010 )
- Αριστοτέλης Ζάχος και Josef Durm ( 01 Νοέμβριος, 2013 )
- Η επαγγελματική αναβάθμιση των αρχιτεκτόνων και ο ρόλος της ιστορίας ( 15 Φεβρουάριος, 2014 )
- Ένα εμβληματικό έργο των Κ. Φινέ και Κ. Παπαϊωάννου ( 29 Μάιος, 2014 )
- Νεωτερικότητα, μεταρρύθμιση και παράδοση στην αρχιτεκτονική της μπελ επόκ ( 07 Ιούλιος, 2014 )
- Η Αθήνα από τον ύστερο 19ο αιώνα έως το 1940 ( 04 Σεπτέμβριος, 2014 )
- Αριστοτέλης Ζάχος και ο αρχιτεκτονικός δημοτικισμός ( 02 Νοέμβριος, 2014 )
- Ο Αριστοτέλης Ζάχος και ο Αρχιτεκτονικός Δημοτικισμός ( 26 Ιούλιος, 2017 )
- Προκόπης Βασιλειάδης (Αφιέρωμα) ( 04 Μάιος, 2015 )
- Η επαγγελματική αναβάθμιση των αρχιτεκτόνων και ο ρόλος της ιστορίας ( 14 Ιούλιος, 2015 )
- Αρχιτέκτονες του Βόλου και του Πηλίου στα χρόνια του Μεσοπολέμου ( 14 Οκτώβριος, 2015 )
- Νίκος Βαλσαμάκης, αρχιτέκτων ( 12 Ιανουάριος, 2016 )
- Δημοσθένης (Σθένης) Μολφέσης ( 18 Απρίλιος, 2016 )
- Δημήτρης Κονταργύρης ( 07 Ιούνιος, 2016 )