Κατοικία στο Ηράκλειο: Διπλή Καμπυλότητα

Έργο των Τense Architecture Network

Έργο υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής, βραβείο Mies van der Rohe 2017.

Η θέση, σε μικρό ύψωμα, είναι προνομιακή. Το επίμηκες πεδίο είναι ελεύθερο προς το νότο και την κορυφή Γιούχτα. Το σπίτι αναπτύσσεται αναγκαία κατά μήκος της νότιας πλευράς, της πλευράς του ήλιου. –Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει μια γραμμική κατοικία το έντονο κρητικό φως; Η εξαρχής-γλυπτική χειρονομία προκύπτει από αυτήν την ηλιόλουστη συνθήκη: επιδιώκεται μέσω μίας διπλής καμπυλότητας το κτίριο να καμπυλωθεί, να λυγίσει από τη δύναμη της πορείας του ήλιου από την ανατολή στη δύση.

Το επίπεδο, υπερυψωμένο οικόπεδο προσφέρει θέες της πόλης και έχει νότιο προσανατολισμό. Πρόκειται για μία κατοικία η οποία αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Η όψη του υπερυψωμένου όγκου είναι τυφλή, με εξαίρεση μία εκ-τομή στην άνω γωνία, η οποία αποκαλύπτει έναν υπαίθριο χώρο. Η κάτω καμπύλη του υποδέχεται το φως στο ενδιάμεσο επίπεδο, παραλαμβάνοντας την κλίμακα του ορόφου. Το εσωτερικό του φιλοξενεί τον κυρίως χώρο ύπνου και καταλήγει σε μια κρυφή εκ-τομή της οροφής του, στην ανατολική της γωνία. Μία μικρή δεξαμενή λειτουργεί εκεί ως υπαίθριο λουτρό. Το χαμηλότερο επίπεδο, το οποίο αναπτύσσεται ως ισχυρή σκουρόχρωμη βάση, είναι επίσης εσωστρεφές, υποδεχόμενο τα υπνοδωμάτια -πίσω από ένα φράχτη αναριχώμμενων φυτών.

Ο χειρισμός των καμπυλών σε αυτό το έργο, επιδιώκει ταύτιση με τον τεταμένο χειρισμό κενού και φωτός. Ο κυρίως όγκος λειτουργεί όχι μόνο ως υποδοχέας των ιδιωτικών χώρων χαλάρωσης, αλλά και ως στέγαστρο, για την ημιυπαίθρια εκτόνωση της κατοικίας και τον κήπο. Η δομοστατική στατική επίλυση της κατοικίας είναι αδιάλυτη από την ίδια τη μορφή: η υποστύλωση στο επίπεδο του κήπου υλοποιείται προοδευτικά από ένα κυκλικό σύμμικτο μεταλλικό, σε ένα τετράγωνο σκυροδετημένο, για να καταλήξει στο γωνιακό μονολιθικό τοιχίο στο οποίο το facade εδράζεται ελεύθερα. Η κατοικία καμπυλώνεται, συστρέφεται, εκτέμνεται, ακολουθώντας τις δυνάμεις του πεδίου –αστικές ή φυσικές. Το ευφρόσυνο facade της δείχνει να απολαμβάνει την αντιστικτική συνενοχή των γειτονικών, μαζικά παραγόμενων πολυκατοικιών.

Ομάδα έργου: Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος.
Συνεργάτες αρχιτέκτονες: Θάνος Μπαμπανέλος, Γρηγόρης Σταυριδάκης.
Δομοστατικός Σχεδιασμός: Αθανάσιος Κοντιζάς. Η/Μ: Σπύρος Αρβανίτης-Στάθης
Τζουανάκης.

Φωτογραφίες: Πέτρος Περάκης