Κατοικία Olnick Spanu (Νέα Υόρκη)

Σε ένα προάστιο της Νέας Υόρκης, το Garrison, ο Ισπανός αρχιτέκτονας Alberto Campo Baeza εφαρμόζει την αρχιτεκτονική του αρκετά επηρεασμένος από τα αμερικανικά πρότυπα, φέροντας όμως την δική του μεσογειακή σφραγίδα.

Η τοποθεσία του έργου χαρακτηρίζεται από μια βαθύτατη ηρεμία. Μετά από μία μέρα καταιγίδας το δυνατό φως του ήλιου αντανακλάται σαν σε καθρέφτη στα ήρεμα νερά του ποταμού Hudson που διαπερνάει τον οικισμό.

Ένα μέρος όπου όπως υποστηρίζει ο αρχιτέκτονας, τα δειλινά παίρνουν χίλια χρώματα καθώς το νερό δίνει χίλιες αντανακλάσεις. Ο αέρας είναι καθαρός, ήρεμος και ήπιος. Θα έλεγε κανείς ότι σε αυτό το μέρος η φύση στήνει μία σκηνογραφία γύρω του.

Σε αυτόν τον ιδιαίτερο περιβάλλοντα χώρο, εγκαθιστάται ένα επίπεδο, μία πλατφόρμα που υπογραμμίζει το τοπίο πίσω του, ψάχνοντας να το αναδείξει.

Έχει κατασκευαστεί ένα μεγάλο ορθογώνιο κιβώτιο, με 37 μέτρα μήκος, 16 μέτρα πλάτος και ανθεκτικούς τοίχους έδρασης από σκυρόδεμα που επιτείνουν την σχέση του με το έδαφος. Η οροφή αυτού του κιβωτίου είναι επίπεδη, στρωμένη με πέτρες, ώστε να μπορεί να είναι προσβάσιμη.

Για την προστασία από τον ήλιο και την βροχή ορθώνεται μία λεπτή οροφή μήκους 30 x 12 μέτρων με ύψος 3 μέτρα, η οποία στηρίζεται σε δέκα κυλινδρικά μεταλλικά υποστυλώματα τα οποία τοποθετούνται σύμφωνα με έναν κάνναβο ακμής 6 μέτρων.

Η οροφή εξέχει 3 μέτρα και ως πρόβολος διατρέχει όλη την περίμετρο του κτιρίου. Για να γίνει αυτός ο χώρος κατοικήσιμος, τοποθετείται ένα γυάλινο κουτί κάτω από την οροφή, και ο κλειστός χώρος που προκύπτει έχει μήκος 28 μέτρα επί 7.50 μέτρα. Αυτό το γυάλινο κουτί εμπεριέχει την πίσω σειρά υποστυλωμάτων μέσα του και αφήνει τα μπροστινά υποστυλώματα απέξω, με σκοπό να τονισθεί περαιτέρω η αίσθηση της διαφάνειας στο κτίριο.

Αυτή η κατασκευή που εδράζεται πάνω στην πλατφόρμα και μοιάζει με ένα μεγάλο τραπέζι με δέκα πόδια, θα μπορούσε να χωριστεί σε τρεις χώρους. Δύο λευκά κουτιά, που σε ύψος δεν φτάνουν την οροφή, μοιράζουν τον χώρο και μέσα τους περικλείουν το κλιμακοστάσιο και τους βοηθητικούς χώρους. Ο κεντρικός χώρος είναι το καθιστικό. Στην μία πλευρά, κοντά στην πισίνα βρίσκεται η κουζίνα και στην άλλη μεριά, ως μικρό ησυχαστήριο βρίσκεται η εστία.

Η κατοικία έχει κατασκευαστεί πάνω στα απομεινάρια από ένα παλιό καταφύγιο, όπου το έδαφος είναι κυρίως βραχώδες. Χρειάστηκε να γίνουν ανατινάξεις με δυναμίτη και ανασκαφές στο ανάγλυφο του εδάφους για να εγκιβωτιστούν οι θεμελιώσεις.

Η κατασκευή του κάτω επιπέδου έχει έναν περιμετρικό φέροντα τοίχο από σκυρόδεμα με ενισχυμένες μεταλλικές κολόνες: η εξωτερική μεριά του του τοίχου έχει διαμορφωθεί επιμελώς με ανεπίχριστο σκυρόδεμα.

Παρακάτω, μέσα στο κουτί από σκυρόδεμα, έχουν τοποθετηθεί τα υπνοδωμάτια και τα μπάνια. Στο κεντρικό προθάλαμό του, ενώνοντας την κύρια είσοδο και την πρόσβαση στον κήπο,  εντοπίζουμε έναν χώρο εκθεμάτων με έργα της Arte Povera και σύγχρονης ιταλικής τέχνης.

Για άλλη μία φορά, αναγνωρίζεται το αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο του αρχιτέκτονα σε αυτό το έργο του. Ένας τεκτονικός, συμπαγής όγκος ο οποίος εδράζεται στέρεα και χάνεται σύμφωνα με την κλίση του εδάφους ενώ στέφεται από ένα ελαφρύ σώμα κτιρίου που διακριτικά καδράρει το περιβάλλον φυσικό τοπίο.

Δείτε τη διάλεξη του αρχιτέκτονα στην Ελλάδα (23 Ιανουαρίου 2013) ΕΔΩ

Αρχιτέκτονας: ALBERTO CAMPO BAEZA, ESTUDIO ARQUITECTURA CAMPO BAEZA, S.L.
Project Manager: MIGUEL GARCIA-QUISMONDO, ARCHITECT
Συνεργάτες: IGNACIO AGUIRRE, ARCHITECT
Στατικοί Μηχανικοί: MICHAEL P. CARR, P.E., MARIA CONCEPTION PEREZ GUTIERREZ, ARCHITECT, D'ANTONIO CONSULTING ENGINEERS

Σύμβουλοι Μηχανικοί
Γενικοί Σύμβουλοι Έργου: MASSIMO & LELLA VIGNELLI
Υπεύθυνος Φωτισμο: GARY GORDON, LLC
Σύμβουλος Διαχείρισης Σκυροδέματος: REGINALD D. HOUGH, FAIA
Υπεύθυνος Χρωμάτων: DONALD KAUFMAN & TAFFY DAHL
Υπεύθυνος ειδικών Ανοιγμάτων: JUAN JOSÉ PÉREZ PINA, MEL LEBO

Περιοχή: GARRISON, NEW YORK (USA)
Εμβαδό: 900 m2
Χρονοδιάγραμμα: 2003 Ανάθεση Έργου
2004 Αφαίρεση παλαιάς κατασκευής
2005 - 2007 Κατασκευή
2008 Επίπλωση

Επιμέλεια - Μετάφραση : Βέργου Νικολέττα