Ημιυπαιθρίων ταλαιπωρία

«Θα ήταν σοφό να είμαστε πιο συγκρατημένοι όταν νομοθετούμε για το μέλλον»

Ο. Παζ

«Του Ελληνα ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει» συνήθιζε να λέει ο αγαπημένος Φίλιππος Ηλιού. Με τους διάσημους όμως πια ημιυπαίθριους χώρους του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού, έχουμε να κάνουμε με έναν κανονισμό ο οποίος κατά καιρούς επιχειρεί να ρυθμίσει τις σχέσεις της όποιας ιδιοκτησίας με το επιτρεπόμενο μελλοντικό κτίσμα που πρόκειται ν' ανεγερθεί σ' αυτήν. Εναν κανονισμό που επιθυμεί να ορίσει τα επιτρεπόμενα κατοικήσιμα τετραγωνικά των κλειστών χώρων που θα έπρεπε νομίμως να διαπραγματεύονται οι έμποροι της οικοδομής, και τα οποία τετραγωνικά μέτρα οι νομοθέτες του '85 προσπάθησαν να εμπλουτίσουν με ένα ποσοστό 40% ημιυπαίθριων χώρων.

Αυτό το μέγιστο για την ορθή διαχείριση του χώρου γεγονός αντί να προστατευθεί και να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού, χρησιμοποιήθηκε ως Δούρειος Ιππος για να αυξηθούν παράνομα τα τετραγωνικά μέτρα των κλειστών χώρων.

Εντρομη η πολιτεία μπροστά στην αυθαιρεσία, περιόρισε πριν από λίγα χρόνια τους ημιυπαίθριους στο 20%. Ομως ούτε αυτό -όπως άλλωστε ήταν προφανές- δεν βελτίωσε την κατάσταση. Αντίθετα, η απαράδεκτη τακτική οδήγησε σε χρησιμοποίηση των ημιυπαίθριων όχι απλώς για διεύρυνση κάποιων χώρων, αλλά για την τοποθέτηση σ' αυτούς, αμέσως μετά την παροχή ρεύματος, της κουζίνας ή του μοναδικού λουτρού της κατοικίας, γεγονός που σημαίνει πλήρη ανατροπή των εγκεκριμένων σχεδίων.

Πανικόβλητη η πολιτεία, μετά την καθολική σχεδόν εφαρμογή των παρανομιών αυτών, όχι μόνο από τους εμπόρους της οικοδομής αλλά και από τους απλούς ιδιοκτήτες που χτίζουν το δικό τους σπίτι, και αδυνατούσα να ελέγξει την κατάσταση, αποφασίζει να προχωρήσει σε επιπλέον μείωση του ποσοστού των ημιυπαίθριων χώρων και ταυτόχρονα να επιβάλει δεσμεύσεις στις διαστάσεις τους, ώστε να μην είναι εύκολη η μετατροπή τους σε χώρους κλειστούς.

Και είναι ν' απορεί κανείς για την «αισιοδοξία» αλλά και την άγνοια εκείνων που εισηγούνται παρόμοια μέτρα, καθώς είναι γνωστό ότι τίποτα δεν σταματά τον παρανομούντα έμπορο, αλλά και τον υποψήφιο ιδιοκτήτη μιας προς ανέγερση οικοδομής από το να «προβλέψει» την παράνομη επέκταση του κλειστού χώρου στον οποιονδήποτε διαστάσεων και οιουδήποτε μεγέθους ημιυπαίθριο χώρο.

Αυτό όμως που επίσης δεν αντιλαμβάνονται οι υπεύθυνοι, και ίσως δεν τους ενδιαφέρει, είναι τα εμπόδια που δημιουργούν στους νομιμόφρονες πολίτες, μελετητές ή ιδιοκτήτες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν έναν κανονισμό που δήθεν περιορίζει τις αυθαιρεσίες δημιουργώντας όλο και περισσότερα εμπόδια, προκειμένου να οικοδομηθεί ένα κτίσμα στο οποίο να συλλειτουργούν οι κλειστοί χώροι με τους υπαίθριους, στεγασμένους ή όχι.

Ετσι, σχεδόν απαγορεύεται η στοά, το στεγάδι, η περίκλειστος αυλή, τα οποία χειρίζεται συστηματικά η παράδοση (την οποία κατά τα άλλα λατρεύουμε και προστατεύουμε), δηλαδή η αναπνοή των κτιρίων σε μια χώρα που τους 8 μήνες το χρόνο οι άνθρωποι ζουν στο ύπαιθρο.

«Πονάει κεφάλι» λοιπόν, «κόβει κεφάλι»!

Και όλα αυτά επειδή η πολιτεία δεν έχει τη δυνατότητα ή -μήπως δεν θέλει;- να ελέγξει, ως θα όφειλε, τις παράνομες κατασκευές.

Μήπως με αυτή την τροποποίηση του ΓΟΚ το ΥΠΕΧΩΔΕ υπαινίσσεται, απευθυνόμενο κυρίως στους εμπόρους της οικοδομής αλλά και σε όλους όσοι σκέφτονται με μια παρόμοια αρπακτική λογική, ότι: «Σιγά ρε παιδιά, όχι να κλέβετε το 20% των μ2, σας επιτρέπουμε μόνο το 15%, και αυτό αν δεν προλάβετε να βγάλετε τις άδειες μέχρι το Φεβρουάριο!» Ετσι αυξάνεται η δουλειά όσων ενδιαφέρονται απλώς να βγάζουν άδειες, αναθερμαίνεται η οικονομία -παλιά μου τέχνη κόσκινο. Οσο για Αρχιτεκτονική; Κανείς δεν ενδιαφέρεται...

Αν τώρα με ρωτήσετε τι θα έπρεπε να γίνει, έτσι που η χώρα βουλιάζει όλο και περισσότερο από τα παράνομα, θα έλεγα ότι ίσως υπάρχουν λύσεις, δυσάρεστες για πάρα πολλούς, που θα μπορούσαν κάποτε να περιορίσουν την αυθαιρεσία.

Λύσεις λογικές, που με σεβασμό στη νομιμότητα θα επιτρέπουν να ανθήσει με το σωστό τρόπο η διαχείριση του χώρου, πρόσφορο για όλους τους πολίτες, σημερινούς κι αυριανούς, που δεν θα στηρίζεται στην ευαγγελική ρήση «όποιος πρόλαβε, τον Κύριον οίδε».

Αυτή θα μπορούσε να είναι πράγματι μια μεταρρύθμιση επί της ουσίας. Ποιος όμως την αντέχει;

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗΣ-ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

  - 17/01/2007