Οι «κατώτερες» αμοιβές είναι κατώτερος πολιτισμός

Η αμοιβή της μελέτης και επίβλεψης ενός έργου αρμοδιότητας μηχανικού είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τον ιδιοκτήτη του έργου και πρέπει να συνοδεύεται από γραπτή συμφωνία των μερών στην οποία το σημαντικό είναι το εύρος και το βάθος των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Η αμοιβή του μηχανικού δεν συνιστά απλά το μέγεθος ενός ποσού. Συνιστά μία σχέση. Λέει δηλαδή, τι χρήματα θα πάρει ένας ειδικός επιστήμων και για ποιο λόγο. Για να εκτελέσει ποια εργασία και με ποιο τρόπο.

Η ύπαρξη της ελάχιστης αμοιβής συσκοτίζει αυτή τη σχέση. Στην πράξη εκλαμβάνεται από τον ιδιοκτήτη ως η νόμιμη. Και σε αυτό συντελεί και η ανάλογη προβολή στην οποία επιδίδεται ο κακό-πονηρό-υπέρ-υπό-μηχανικός ο οποίος κάνει και έκπτωση επί του ας το πούμε έτσι, «νόμιμου ποσού» για να «βγάλει» δίκην υψηλού κατορθώματος και μάλιστα με έξτρα παροχές την οικοδομική άδεια.

Κάθε αντίδραση στην κατάργηση της ελάχιστης αμοιβής από τους μηχανικούς αντανακλά και τον τρόπο κατανόησης του θέματος από αυτούς τους ίδιους, που δεν ασχολούνται με το δημιουργικό κομμάτι της δουλειάς τους και έτσι δεν είναι σε θέση να αναβαθμίσουν ουσιαστικά τη θέση τους, όπως δεν είναι σε θέση να αναβαθμίσουν τις παροχές υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους τους για παράδειγμα.

Η ελάχιστη αμοιβή μετατοπίζει το όλο θέμα στο ύψος του ποσού αμοιβής έκδοσης αδείας και στο ποσοστό της έκπτωσης που προσφέρει ο μηχανικός. Η κατάργησή της θα συμβάλει στην επαναφορά του ζητήματος στην ουσιαστική του διάσταση. Τι χρήματα θα πάρει για να κάνει τι είδους μελέτη και παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου. Τι υπηρεσίες παρέχει. Θα αναγκαστεί να συγκριθεί με τον συνάδελφό του που πιθανόν να προσφέρει μεγαλύτερη αμοιβή αλλά πολλαπλάσια καλύτερες υπηρεσίες γεγονός που συνιστά πέραν των άλλων σημαντικών και οικονομικό όφελος για τον ιδιοκτήτη.

Η επιθυμία για διατήρηση της ελάχιστης αμοιβής, σηματοδοτεί ακόμη μία πονηρή κρυφή επιθυμία φοροδιαφυγής, διότι κανείς δεν δηλώνει την πραγματική αμοιβή του εάν είναι μεγαλύτερη της ελάχιστης.

Μου κάνει εντύπωση που στη συζήτηση με τους πελάτες μου εγώ είμαι αυτός που ξεκινά να δείξει στον ενδιαφερόμενο την ποιότητα και τον τρόπο εργασίας μου, να ξεκαθαρίσει, κατοχυρώσει και αναβαθμίσει από την αρχή την σχέση μας. Αρκετοί πελάτες μου αγνοούν ότι η ελάχιστη αμοιβή που αυτοί εκλαμβάνουν ως νόμιμη, μπορεί να τους δώσει πλημμελείς, περιορισμένες υπηρεσίες που υποβαθμίζουν την περιουσία τους και τους υποχρεώνουν σε νέες μελέτες και οικονομικές σπατάλες στη φάση της κατασκευής του έργου.

Είναι αδιανόητη άποψη ο πολίτης-ιδιοκτήτης να υποχρεώνεται σε ελάχιστη καταβολή αμοιβής σε κάποιον επιστήμονα. Άλλο πράγμα είναι οι απαραίτητες προδιαγραφές σύνταξης μελέτης, άλλο πράγμα ο καθορισμός βάσει προδιαγραφών αμοιβών μελετών δημοσίου και άλλο η αναγνώριση «δικαιώματος» κατώτερης αμοιβής που στην πράξη προσανατολίζει σε υποβάθμιση την παρεχόμενη υπηρεσία.

Ας αφήσουν οι μηχανικοί τις ψευτο-συντεχνιακού τύπου κατοχυρώσεις. Να περιοριστεί ο καθένας στην δουλειά του. Για παράδειγμα να πάψει να αρχιτεκτονίζει ο πολιτικός υπό ή υπέρ μηχανικός στην προσπάθειά του να μπει στην αγορά εργασίας. Να μην παριστάνει τον συνάδελφο του αλλά να διεκδικήσει την παρουσία του σε όλη τη φάση κατασκευής του έργου. Αυτό είναι το σωστό, με την έννοια του κατάλληλου, για ουσιαστική ποιότητα στην καθημερινότητά μας.

Να εξηγήσει ο κάθε ένας στον πελάτη του τι είδους υπηρεσίες του παρέχει και τι ύψος αμοιβής του ζητά. Τα υπόλοιπα είναι ανέντιμες, πονηρές σκέψεις στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Προκατασκευές με κίνητρο άρα όχι αυθόρμητες. Άρα επικίνδυνες και πολιτιστικά ελλειμματικές. Διότι είναι αντιλήψεις τύπου baby-sitting που δεν αρμόζουν σε ώριμους πολίτες του σήμερα.

του Δ. Κωστελέτου, αρχιτέκτων