Αρχιτεκτονικές εκθέσεις, Ελλάδα (συμμετοχή)

Βρισκόμαστε χρονικά στο κομβικό σημείο όπου μια σειρά από πρόσφατες εκθέσεις αρχιτεκτονικής (δημόσιου αλλά και ιδιωτικού χαρακτήρα), σε συνδυασμό με μια μάλλον φθίνουσα «παράδοση» εθνικών συμμετοχών σε διεθνείς εκθέσεις κάνει επιτακτική την ανάγκη διατύπωσης κριτικών θέσεων σε σχέση με τις «αρχιτεκτονικές εκθέσεις» στην Ελλάδα, (ή) για τους Έλληνες, (ή) με Έλληνες, εντός και εκτός της χώρας. Συγκεκριμένα, επιδιώκεται ο κριτικός διάλογος ως προς τη θεματολογία, τους στόχους, τα κριτήρια συμμετοχής, τις διαδικασίες επιλογής, καθώς και την επιλογή επιμελητών και κατόπιν τις επιλογές των επιμελητών. Σε συνδυασμό με τη συντριπτική συγκυρία της «κρίσεως» ως συνέπεια του γενικότερου πολιτισμικού στραγγαλισμού (από «προνομιούχες» μειονότητες) και εν γένει του πασιφανούς πολιτισμικού αδιεξόδου, θεωρείται ότι μια τέτοια συζήτηση θα βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε ή να επανεξετάσουμε τι πρεσβεύουν αρχικά οι αρχιτεκτονικές εκθέσεις εν γένει, και δευτερευόντως να συλλογιστούμε τι σημαίνει η τοπικότητά τους και ο εθνικός τους (ή μη) χαρακτήρας σε μια εποχή που ο όρος «έθνος» και «εθνικό» καλείται να συγκρουστεί ανοιχτά με τους όρους «διεθνές», «υπερεθνικό» ή «παγκόσμιο».

Η εκ Δυσμάς εισαγόμενη βαρύτητα της «αρχιτεκτονικής έκθεσης» δεν έχει (όσο γνωρίζω) επανεξεταστεί στην ημεδαπή, αλλά έχει απορροφηθεί (με κεντρική αναφορά ίσως την έκθεση του Johnson με τίτλο International Style και του Wigley Decoνstructivist architecture) ως ένα σύμβολο προβολής και «παραγοντισμού» το οποίο πλάθει μύθους και δομεί μιντιακές ομάδες για τις οποίες τόσο διψούσε κάποτε το στερέωμα της «επιφάνειας».

Οι εκάστοτε υπεύθυνοι εκθέσεων συνηθίζουν να μιλούν επαινετικά για το έργο τους και να υπεραμύνονται της προσπάθειάς τους χωρίς αντίλογο, ή μάλλον χωρίς εποικοδομητικό διάλογο, κάνοντας προφανή την όποια ανασφάλεια και την ανάγκη ή το άγχος επιτίμησης, ενώ εντείνεται έτσι ακόμη περισσότερο η απουσία κριτικής τοποθέτησης. Η εντυπωσιακή σιγή που επικρατεί ως τώρα για τα τεκταινόμενα των εκθέσεων και των σχετικών κρίσεων, δε μπορεί να θεωρηθεί πως αντικατοπτρίζει την όποια (απόλυτη ή σχετική) ικανοποίηση, ούτε την ύπαρξη υγιούς διαλόγου, αντανακλά μάλλον την απόλυτη ισχύ των όποιων «συσπειρώσεων» έδρασαν μονοπωλιακά επαφιόμενες στις εκάστοτε ηγεσιακές συγκυρίες, αλλά και το φόβο, το δισταγμό ή την αδιαφορία των υπολοίπων καθώς και τη συνενοχή πολλών.

Καλούνται όσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν είτε με ερωτήσεις, μικρά κείμενα ή αναφορές, καθώς και με προσωπική παρουσία, να επικοινωνήσουν με το περιοδικό ώστε να οργανωθεί η σχετική συζήτηση/ημερίδα.

Υπεύθυνος δράσης:
Αριστοτέλης Δημητρακόπουλος

Επικοινωνία στο info@aristotheke.net