(120.11) 3 και 1 θεματικές επεμβάσεις στη λίμνη του Λάδωνα

Φοιτήτριες: Λουκία Ηλιοπούλου, Χρύσα Κρασσά, Στέλλα Ρουσογιαννάκη
Επιβλέποντες καθηγητές: Νέλλη Μάρδα, Σπύρος Ρογκάν
Σύμβουλος: Κώνσταντινος Καραδήμας
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία παρουσίασης: 28 Νοεμβρίου 2011
Ημερομηνία παρουσίασης στο gra : 2012-01-15

___το μεταβαλλόμενο τοπίο

Το θέμα της διπλωματικής μας είναι η αξιοποίηση της τεχνητής λίμνης του Λάδωνα στην Πελοπόννησο, με στόχο την ανάδειξη του φυσικού τοπίου και την αναβάθμιση των παραλαδώνιων οικισμών και της ευρύτερης περιοχής. Επιλέγουμε και ταυτόχρονα εμπνεόμαστε από το ιδιαίτερο τοπίο του Λάδωνα, καθώς αυτό διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό φυσικό τοπόσημο.

Είναι ένα τοπίο αρκαδικό. Ανήκει στο νομό Αρκαδίας, και αποπνέει τη γαλήνη και την ομορφιά που χαρακτηρίζουν την αρκαδική γη.
Ένα τοπίο μυθολογικό. Χώρος συνάντησης των θεών του Ολύμπου, η λίμνη του Λάδωνα και τα νερά της είναι δεμένα με τους θρύλους και τις παραδόσεις των αρχαίων Ελλήνων.
Κυρίως, ένα τοπίο μεταβαλλόμενο. Η ύπαρξη του υδροηλεκτρικού εργοστασίου και του φράγματος σε συνδυασμό με τις εποχιακές βροχοπτώσεις δημιουργούν ένα ενδιαφέρον φαινόμενο. τη μεταβολή της στάθμης των νερών κατά τη διάρκεια του έτους. Όταν η στάθμη είναι χαμηλά, η λίμνη αποκαλύπτει στα βάθη της την ιστορία της. Νερόμυλοι, παλιά σπίτια, γεφύρια και ολόκληρες ξέρες, εμφανίζονται στην επιφάνεια σε περιόδους ανομβρίας και ξανακρύβονται στον πυθμένα με τις πρώτες βροχές.

Με αφορμή τη μεταβλητότητα του τοπίου, επιλέγουμε να δημιουργήσουμε κατασκευές που να επηρεάζονται από την άνοδο και την κάθοδο της στάθμης των νερών, με φυσικό τρόπο. Όπως και το περιβάλλον που μεταμορφώνεται, έτσι και η αρχιτεκτονική που προτείνουμε αλλάζει μορφή μαζί με αυτό.

___ 3 + 1 θεματικές επεμβάσεις / η πρόταση.

Προτείνουμε τη δημιουργία δύο ελικοειδών διαδρομών. μία υδάτινη στο παρθένο ανατολικό τμήμα της λίμνης και μία πορεία ξηράς στο βορειοδυτικό τμήμα, το περισσότερο ανθρωπογενές. Κατα μήκος της δεύτερης τοποθετούμε τις τέσσερις επεμβάσεις μας. Ένα πλωτό εκθετήριο, μια έκθεση τοπικών προϊόντων με ένα αναψυκτήριο, μια μουσική σκηνή και ένα μικρό κατασκηνωτικό κέντρο. Λόγω του μυθολογικού υπόβαθρου της λίμνης, για κάθε επέμβαση χρησιμοποιούμε ως έμπνευση ένα στοιχείο του τοπίου, ένα συμβολισμό.

3
.το κλαδί__ανακαλύπτοντας τις τοπικές γεύσεις
Η πορεία μας ξεκινά από την πλατεία του χωριού Μουριά και καταλήγει σε μια πλατεία πάνω στο νερό, μέσω μιας αρθρωτής διαδρομής που διακλαδίζεται ανά σημεία σε μικρότερες. Με ένα σχίσιμο στο βράχο, ο επισκέπτης περπατά χαμηλότερα από το επίπεδο του εδάφους και συναντά αριστερά του θεματικές καλλιέργειες σε επίπεδα. Κοντά στο νερό τοποθετούμε ένα μικρό αναψυκτήριο, στο οποίο μπορεί κανείς να δοκιμάσει τα προϊόντα που εκτίθενται στις καλλιέργειες, με θέα τη λίμνη. Το δεύτερο μισό τμήμα του "κλαδιού" συνεχίζει στο νερό, όπου με έναν αρθρωτό ξύλινο διάδρομο καταλήγει σε μια πλωτή εξέδρα. Ο διάδρομος, με τη χρήση της άρθρωσης, "σπάει" στα δύο και κινείται ελεύθερα με τους κυματισμούς του νερού. Η εξέδρα μπορεί να χαράξει την πορεία ενός τόξου και να δεθεί αντίστοιχα σε δώδεδα στύλους, που συμβολίζουν τους δώδεκα αγροτικούς μήνες του έτους.

.το σκαρί__αιχμαλωτίζοντας το πνεύμα του τόπου
Κοντα στο αναψυκτήριο, στην καμπύλη του κόλπου, τοποθετούμε ένα πλωτό εκθετήριο με τη μορφή ενός εγκαταλελειμμένου σκαριού. Σαν ναυάγιο, ξεχασμένο από το χρόνο, με τη χρήση του υλικού της σκουριασμένης λαμαρίνας μοιάζει σαν να ήταν εκεί από πάντα. Βρίσκεται εξ' ολοκλήρου στο νερό και γεφυρώνει τις δύο όχθες, διαθέτοντας ένα συνδυασμό σταθερών και πλωτών κατασκευών. Η πρόσβαση στο κεντρικό τμήμα, στο "σώμα" του σκαριού, γίνεται από δύο μακριούς διαδρόμους - ράμπες που, σαν τεντωμένα σχοινιά, το κρατούν αιχμάλωτο στη θέση του. Παράλληλα σε αυτούς, βρίσκουμε κάθε φορά τη σταθερή, κλειστή έκθεση, μέσα σε έξι υπερυψωμένους κύβους - containers. Στο κέντρο, το σκαρί λειτουργεί σαν δοχείο που κρατά φυλαγμένα τα μυστικά και τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του τόπου, το "genius loci". Περιέχει μέσα του τη βιωματική έκθεση.  ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει τα υδρόβια φυτά και τα ψάρια και να μάθει για τους αντίστοιχους μύθους που συνδέονται με αυτά. Στην πλώρη του μπορεί να χρησιμοποιήσει τα μικρά πλεούμενα, για να ταξιδέψει στη λίμνη και να επισκεφθεί τα άλλα σημεία επέμβασης.

.το κοχύλι__ανασύροντας ηχητικές μνήμες
Στο σημείο όπου κάθε καλοκαίρι οργανώνεται ένα φεστιβάλ jazz μουσικής, τοποθετούμε μια μουσική σκηνή. Για τη μορφή που σχεδιάζουμε, εμπνεόμαστε από το κοχύλι, που στέκεται μεταξύ νερού και ξηράς και έχει ξεβραστεί στην όχθη. Δημιουργούμε μια αγκαλιά που εσωκλείει το νερό της λίμνης, γυρνά την πλάτη της στο χώμα αλλά γεννάται από αυτό. Η κατασκευή έχει τη μορφή μιας σπείρας που αναδιπλώνεται και χάνει τη συνέχειά της στα σημεία που συναντά την άνθρώπινη κίνηση. Οι κερκίδες άλλοτε αιωρούνται και άλλοτε επιπλέουν στο νερό, ενώ η σκηνή βρίσκεται πάντα πάνω σε αυτό. Όταν η στάθμη του νερού ανεβαίνει, η πλωτή σκηνή ξεγλιστρά από το εσωτερικό της αγκαλιάς και κινείται προς τη λίμνη, με την κατασκευαστική λογική ενός πορθμείου. Εκεί, οργανώνεται μια παράσταση στο νερό, με φόντο τη φύση και θεατές τους επιβάτες στα πλεούμενα που ταξιδεύουν στη λίμνη. Πίσω από το θέατρο, κοντά στο δρόμο, δημιουργούμε ένα μικρό υδροβιότοπο για τις νερόπαπιες και τα αποδημητικά πουλιά και δύο καντίνες, με τη μορφή των containers, για τους επισκέπτες.

+1
.το μελίσσι__η κατοικία που μεταβάλλεται
Τέλος, προς διευκόλυνση των επισκεπτών και λόγω του ότι στα κοντινά χωριά δεν υπάρχει δυνατότητα διαμονής, προτείνουμε τη λειτουργία ενός μικρού κατασκηνωτικού κέντρου. Επιλέγουμε τη μορφή του κύβου για τις κατοικίες που σχεδιάζουμε, οι οποίες βρίσκονται "ατάκτως ερριμένες" στο τοπίο, με τη σχεδιαστική λογική ενός μελισσιού. Το κέντρο αυτό λειτουργεί χειμώνα - καλοκαίρι, καθώς διαθέτει δύο ειδών κατοικίες - τη σταθερή και τη μεταβαλλόμενη. Η σταθερή διαθέτει χώρους υγειινής και ένα μικρό θερμοκήπιο για θέρμανση, και τοποθετείται στο ψηλότερο σημείο. Η μεταβαλλόμενη, αντίθετα, βρίσκεται κοντά στο νερό, λειτουργεί μόνο το καλοκαίρι και μιμείται τη λογική μιας "οργανωμένης σκηνής". Διαθέτει ένα εσωτερικό κλειστό κέλυφος, το οποίο μπορεί να ανοίγει κατά τη διάρκεια της μέρας και να κατακτά περισσότερο χώρο, ενοποιώντας έτσι εσωτερικό και εξωτερικό. Το κατασκηνωτικό κέντρο διαθέτει επίσης χώρους εστίασης, mini market, μια δεξαμενή νερού καθώς και ένα μικρό ελαιώνα που διατηρούμε και θεωρούμε επισκέψιμο.

= 4
4 συμβολισμοί, 4 θεματικές επεμβάσεις. Το κλαδί, το σκαρί, το κοχύλι και το μελίσσι. Στο απέραντο και άχρονο αρκαδικό τοπίο, προσπαθούμε να αναδείξουμε την ομορφιά της λίμνης και να αποκαλύψουμε την ιστορία της. Να αφουγκραστούμε το παρελθόν, αλλά να σχεδιάσουμε για το μέλλον.
"Ladon qui citis acquis io mare currit". (Λάδων, ο οποίος με ταχύ ρεύμα ρέει στη θάλασσα, λέγοντας ότι τραβάω πάντα μπροστά, περνούν από πάνω μου οι εποχές, τα χρόνια, μα εγώ κυλάω για το ατέλειωτο, το αιώνιο ταξίδι προς τη θάλασσα"). Οβίδιος.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.