ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχές 2011
Φοιτητές : Βόκαλη Άννα, Παππά Μαρία, Ράπτης Βασίλειος
Επιβλέπων Καθηγητής: Παπαϊωάννου Τάσσης
Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης : 30 Νοεμβρίου 2011
Εισαγωγή
Η παρούσα μελέτη αποτελεί μια διερεύνηση του αστικού χώρου. Έχει στόχο τη στοιχειοθέτηση μιας μεθοδολογίας εντοπισμού των προβλημάτων του αστικού χώρου και οργάνωσης βελτιωτικών κινήσεων κάτω από ένα ενιαίο σύστημα.
Ως ενιαίο σύστημα ορίζουμε μια εναρμονισμένη σύνθεση κινήσεων που οργανώνει τις επεμβάσεις στο χώρο. Αυτές θα πρέπει να απαντάνε στα προβλήματα και να μπορούν συνδυαζόμενες να ενταχθούν στον ιστό χωρίς αυτός να διαταραχθεί.
Η μελέτη αντιμετωπίζει την πόλη ως ένα ζωντανό οργανισμό με αέναη μετάλλαξη. Ταυτόχρονα όμως θεωρεί το βασικό της αστικό υπόβαθρο ήδη διαμορφωμένο. Γεφυρώνοντας τις δύο αυτές παραμέτρους το σύστημα που προτείνεται επιχειρεί να γίνει ένα φίλτρο που θα λειτουργεί ως ρυθμιστής της εξέλιξής της.
Η πόλη αντικατοπτρίζει την ιστορία, την κοινωνία, τη γεωγραφία, γι' αυτό αλλάζει από μέρος σε μέρος. Η εμφάνιση του συστήματος προϋποθέτει αυτό να εμφανίζεται με κλιμακούμενη ένταση ανάλογα με το αστικό υπόβαθρο που έρχεται να διορθώσει. Σε ορισμένες περιπτώσεις το σύστημα εξαφανίζεται όπου οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία είναι πρωτογενή χαρακτηριστικά του, όπως άλλωστε και η καθολικότητα του. Κανένα τμήμα της πόλης δε θα μπορούσε να δεχθεί το σύστημα χωρίς την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστεί παντού. Και αυτό προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα εξευγενισμού συγκεκριμένων κομματιών εις βάρος άλλων. Μια τέτοια κίνηση θα εξασφάλιζε τη διατήρηση των χρήσεων γης και της σύστασης του πληθυσμού.
Επιπλέον η εφαρμογή θα πρέπει να είναι σταδιακή χρονικά προκειμένου να υπάρξει χρόνος να εμφανιστούν λάθη και οι προβληματικές παράμετροι του συστήματος να διορθωθούν αλλά και να γίνεται η ένταξη αυτού με καλύτερες συνθήκες.
Διατύπωση σε τρία στάδια
Η παραδοχή ότι το σύστημα εμφανίζεται όπου υπάρχει ανάγκη και με την κατάλληλη ένταση για να απαντήσει σε αυτή οδήγησε στη διατύπωσή του σε τρία στάδια. Τα στάδια αυτά αποτυπώνουν τις εξελικτικές φάσεις που προϋποθέτει η εφαρμογή του, τόσο αρχιτεκτονικά όσο και κοινωνικά.
Συνοπτικά, στο πρώτο στάδιο εκφράζονται χωρικά οι προθέσεις και επιχειρείται η κατάκτηση από τους πολίτες της εμπειρίας κάποιων ποιοτήτων του χώρου που έπειτα θα γίνουν καθημερινότητα. Έχει το χαρακτήρα γνωριμίας και «διαπαιδαγώγησης» των αισθήσεων σε σχέση με χωρικές εμπειρίες που έπεται να μετασχηματιστούν σε χώρους στη συνέχεια.
Το δεύτερο αποτελεί την έκφραση του συστήματος με αρχιτεκτονικούς όρους στην αστική Αθήνα του σήμερα. Εδώ εκφράζονται όλες οι προτάσεις που απαντούν στα προβλήματα και οργανώνεται η σύνθεσή τους σε ένα σύστημα συνεκτικό λειτουργικά και μορφολογικά. Στο σημείο αυτό προσδιορίζονται και οι μεταλλαγές του ανάλογα με το υπόβαθρο που συναντά άρα καθορίζεται το εύρος της προσαρμοστικότητάς του.
Το τρίτο στάδιο αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη αλλά και τολμηρή εκδοχή του συστήματος. Αναπτύσσεται πλέον με μεγαλύτερη ένταση και ελευθερία και απευθύνεται σε μια κοινωνία με μεγαλύτερα αντανακλαστικά χωρικών ποιοτήτων αλλά και συμμετοχικών διεκδικήσεων από τη σημερινή.
Η έρευνα επικεντρώνεται σε περιοχές πυκνής αστικής δόμησης της Αττικής. Από αυτές αντλεί τα στοιχεία τα οποία θα χρησιμοποιήσει για να δομηθεί.
Οι πυκνότερες αστικές περιοχές της Αττικής είναι διασκορπισμένες στο λεκανοπέδιο. Η δημιουργία μιας αστικής πυκνότητας μπορεί να οφείλεται σε λόγους κοινωνικούς, πολιτικο-οικονομικούς η ακόμα και σε λόγους αστικής γεωγραφίας.
Τα βασικά αστικά πυκνώματα θα μελετηθούν προκειμένου να κατανοήσουμε πως δομούν την πόλη. Ως δείγμα παίρνουμε το κέντρο της Αθήνας, τα Κάτω Πατήσια, το Περιστέρι, τον Πειραιά, το Πολύγωνο.
Η αφορμή για την έρευνα είναι ένα δείγμα των Κάτω Πατησίων. Το σημείο επιλέχθηκε ώστε να είναι αντιπροσωπευτικό σε ότι αφορά βασικά αστικά χαρακτηριστικά αλλά και δυσμενές ως προς την πυκνότητα.
Επιλέχθηκαν για το σκοπό αυτό έξι Ο.Τ. στην περιοχή ενδιάμεσα από τους άξονες της Πατησίων και της Αχαρνών. Τα τετράγωνα περικλείονται στις οδούς Πάτμου-Καραβίας-Επιδάμνου-Προμηθέως και τέμνονται από της οδούς Σκιάθου, Αιλιανού και Αγίας Παρασκευής.
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.
