(126) Η ΑΛΛΗ ΠΟΛΙΣ…

Φοιτήτρια : Ασημοπούλου Χρυσούλα
Επιβλέπων Καθηγητής : Αθανάσιος Σπανομαρίδης
Ημερομήνια παρουσίασης : Ιούλιος 2009
Διπλωματική εργασία σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πάτρας  

«(...) όμως καθετί εξωτερικό κρύβει μέσα του απαραίτητα και κάτι εσωτερικό (που εμφανίζονται λιγότερο ή περισσότερο έντονα), έχει έτσι και η κάθε φόρμα εσωτερικό περιεχόμενο. Είναι επομένως η φόρμα η εξωτερίκευση του εσωτερικού περιεχομένου. (...)Είναι προφανές πως πρέπει να βασίζεται η αρμονία της φόρμας στο αξίωμα μόνον της επωφελούς προσέγγισης της ανθρώπινης ψυχής» (Wassliy Kandinsky, "Για το πνευματικό στην τέχνη, σελ83-84, εκδόσεις: Νεφέλη)

Αυτή την εσωτερική ποιότητα αναζητούμε στην υπάρχουσα μορφή της πόλης, μια άλλη πόλη.

"Η Α λ λ η π ο λ ι ς..."

Αναζητώντας την θεατρικότητα στα χωροχρονικά κατώφλια της πόλης, περάσαμε από την ερευνητική εργασία, "Η πόλη και το είδωλο της" στην διπλωματική εργασία, "Η άλλη πόλις...". Εντοπίζοντας, σχεδιασμένους και μη, τόπους της πόλης, που βρίσκονται στο όριο, ανάμεσα στο πάνω και στο κάτω, στο μέσα και στο έξω, στο πριν και στο τώρα, αντιλαμβανόμαστε ένα κρυφό θεατρικό στοιχείο.

Μια έντονη, μυστική θεατρικότητα εντοπίσαμε και στα Υψηλά Αλώνια Πατρών. Αρχικά, η διαφορά επιπέδων με ένα ιδιαίτερο πρανές ανάμεσα τους, και η γεφύρωση της, με μια μεγαλοπρεπή σκάλα, το έντονο σκάψιμο του πρανούς για την δημιουργία καταφυγίων πολέμου, και τέλος ο ρωμαϊκός τοίχος αντιστήριξης, δημιουργούν έντονες μεταιχμιακές σχέσεις, υψηλού και χαμηλού, εσωτερικού- εξωτερικού, παρελθόντος και παρόντος.

Ο μεταιχμιακός, θεατρικός αυτός τόπος, με μυστικές, άγνωστες οντότητες περιμένει μια σχεδιασμένη κίνηση, για να αναγεννηθεί.

Αρχικά, αναγνώσκουμε την υπάρχουσα πλατεία, χρησιμοποιώντας χαράξεις, τη χρυσή τομή και διαγράμματα, ανακαλύπτοντας τις ποιότητες και τα χαρακτηριστικά αυτής.

Με την χρήση παλιών και νέων χαράξεων δημιουργούμε ένα περίπατο, μια ξεχωριστή χωροχρονική εμπειρία. Συγκεκριμένα μια ράμπα ξεκινά από την Τριών Ναυάρχων, κρύβεται πίσω από τον ιστορικό τοίχο και προχωράει σκάβοντας το πρανές. Ανεβαίνοντας δημιουργεί μυστηριακούς τόπους, μικρότερους και μεγαλύτερους. Κάποιοι εμφανίζονται στην πλατεία, άλλοι μένουν κρυφοί. Ο περίπατος αυτός φιλοξενεί την πόλη των Πατρών. Αποφεύγοντας τον μουσιακό χαρακτήρα, αναγεννά την αρχαία έννοια του περιπάτου, δημιουργώντας σημεία σύγκρουσης, και αναπόλησης του παρελθόντος, καθώς και τόπους περισυλλογής, με στόχο την αποκάλυψη της έντασης στη σχέση παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, και την ικανότητα της να γεννά νέα πράγματα.

Επιλέξαμε την ράμπα καθώς, "κατά την ανάβαση μιας ράμπας σκέφτεσαι ενώ στην περίπτωση της σκάλας δεν συμβαίνει αυτό" . Κατά την ανάβαση, ο περιπατητής ζει ή ξαναζεί την πόλη των Πατρών, διασχίζοντας χώρους, βασικότερος των οποίων, ο αναπτυσσόμενος ανάμεσα στα καταφύγια πολέμου. Φθάνοντας, εκεί ο περιπατητής ανακαλύπτει το θησαυρό της πόλης, την ιστορία της.

Στο άλλο άκρο, βρίσκεται ένα μικρό θέατρο, απαντώντας στην μνήμη του θεάτρου επί της οδού Γούναρη και συνάμα φιλοδοξώντας να απαντήσει στις ανάγκες του καιρού. Πρωτού ολοκληρωθεί η πορεία αυτή συναντάμε έναν βυθισμένο κήπο, χώρο ξεκούρασης, ηρεμίας και περισυλλογής.

Οι υπάρχουσες σκάλες φυσικά διατηρούνται, ενώ αν κάποιος καταφθάνει από την Γούναρη μπορεί να μπει στον υπόγειο χώρο που δημιουργείται και φιλοξενεί ένα χώρο στάθμευσης, και να ανέβει στην πλατεία είτε μέσω ανελκυστήρων, είτε βγαίνοντας σε έναν ακόμα βυθισμένο κήπο στην άλλη άκρη της πλατείας όπου μια ράμπα οδηγεί στην κορυφή.

Αποδίδουμε στην πλατεία θέση υπεροχής, δύναμης, εξουσίας. Αποκαλύπτουμε το παρελθόν της, ανασχεδιάζοντάς την, ως κορυφή της Πάτρας.

Σε τομή γίνεται αντιληπτό το επιθυμητό σκάψιμο που ακολουθήσαμε για να αποκαλύψουμε το πνεύμα του τόπου, και την ανάγνωση του σε διάφορα επίπεδα.

Ολοκληρώνοντας τον περίπατο, φθάνουμε πάλι στο σήμερα, όχι όμως απ' όπου ξεκίνησαμε. Έχοντας ακολουθήσει ένα χωροχρονικό περίπατο, αναδυθήκαμε σε ένα νέο, ανώτερο επίπεδο, σε ένα νέο πια δημόσιο χώρο, συμπληρωματικό και αναπόσπαστο κομμάτι της κίνησης που προηγήθηκε.

Ο περίπατος αυτός ταξιδεύει την σκέψη στο χρόνο και το χώρο οδηγώντας την στην αναγεννημένη πλατεία Υψηλών Αλωνίων. Η πλατεία έχει αποκτήσει μια νέα ταυτότητα, αξιοποιώντας κάθε ιδιαίτερη ποιότητα της περιοχής. Δίνοντας χώρο για τις συνήθειες και τις ανάγκες του κόσμου, και την ανάπτυξη νέων. Ταυτόχρονα, εποπτεύει την πόλη από ψηλά, αγγίζοντας τον ορίζοντα.

Το επίπεδο της πλατείας επαναπροσδιορίζεται, από χώρους περιπάτου και στάσης, εναλλαγές επιπέδων, την χρήση του εδάφους και την εναλλαγή των υλικών, την δημιουργία ενός πρανούς- όριο της μίας πλευράς της πλατείας καθώς και την χρήση του υγρού στοιχείου στο σημείο απόληξης του περιπάτου, σημασιοδοτώντας το, και ταυτόχρονα επιτυγχάνοντας τον καθρεπτισμό της παλιάς πόλης τριγύρω. Τέλος ένα στέγαστρο, ορίζει τον υπόγειο μυστικό χώρο, ενώ οδηγεί το βλέμμα στην θάλασσα.
Οι χωρικές τομές μεταξύ του "ιστορικού" περιπάτου και του επιπέδου της πλατείας καθώς και οι οντότητες ανάμεσα τους, θα αποτελέσουν την νέα πραγματικότητα του τόπου αυτού, αναδεικνύοντας την σχέση με το παρελθόν, με αναφορά πάντα στις προσδοκίες για το μέλλον.

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ: Θέλοντας να αναδείξουμε τις πιο φρέσκιες και ζωντανές ιδέες στην αρχιτεκτονική , καλούμε όλους τους νέους αρχιτέκτονες να μας στείλουν προς δημοσίευση την διπλωματική τους εργασία.
Συμμετοχή & Βραβεία 2009 - 2010 >>>