(238) “Δίκτυο παρεμβάσεων στην Ακαδημία Πλάτωνος_Πρόταση για το Μουσείο της πόλης των Αθηνών.”

Φοιτήτρια: Σταθοπούλου Αφροδίτη
Επιβλέπουσα: Τσιράκη Σοφία
Σύμβουλος: Μαυρίδου Μαρία
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο_ σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία υποστήριξης: 3 Νοεμβρίου 2010

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Περιοχή μελέτης είναι η Ακαδημία Πλάτωνος. Η μελέτη επικεντρώνεται στο όριο της γειτονίας με το αρχαιολογικό πάρκο όπου χωροθετείται ένα δίκτυο παρεμβάσεων διαφορετικής κλίμακας, στην προσπάθεια απόσβεσης των βραχυπρόθεσμων επιπτώσεων της αναπτυξιακής διαδικασίας.

Μέσω της αναδίπλωσης της γης, διαμορφώνεται ένα μαλακότερο όριο πάρκου γειτονιάς.

Ως κατάληξη της πορείας προς το πάρκο τοποθετείται το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών.
Ανασυντάσσεται το υπαρκτό - θεσμοθετημένο κτηριολογικό πρόγραμμα. Συστήνεται ένα κτήριο-πλατύσκαλο πόλης-πάρκου, αναπτυσσόμενο ως όριο - γραμμή, που εν τέλει παρίσταται ως "μη κτήριο" αλλά ως διαδρομή παράλληλη στον προτεινόμενο άξονα περιπάτου.

Η μελέτη ακολουθεί μια γραμμική διαδρομή από τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού,πάνω στη χάραξη του πρότερου Δημόσιου  Σήματος καταλήγοντας στη χωροθέτηση δικτύου παρεμβάσεων διαφορετικής κλίμακας γύρω από το πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος. Εξετάζει θέματα συλλογικής κατοικίας,εκπαίδευσης,έρευνας και πολιτισμού.

Ακαδημία Πλάτωνος / δίκτυο παρεμβάσεων.
Η παρέμβαση επικεντρώνεται στο όριο γειτονιάς-πάρκου με στόχο την απόσβεση των βραχυπρόθεσμων επιπτώσεων της ραγδαίας αναπτυξιακής διαδικασίας που συντελείται στην περιοχή. Ραχοκοκαλιά αποτελεί η πεζοδρόμηση της οδού Μοναστηρίου, η οποία ενώνει την περιοχή κατοικίας με το κέντρο και το ευρύτερο δίκτυο ΕΑΧΑ (Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας). Για την αποκατάσταση της σχέσης με τη γειτονική περιοχή,τα Σεπόλια, πεζοδρομείται η οδός Τριπόλεως, ενώνοντας το λόφο του Ιππείου Κολωνού με το πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος. Η κυκλοφοριακή ρύθμιση ολοκληρώνεται με την κατάργηση των οδών Κρατύλου και Δράκοντος, εννώνοντας τα δυο σημερινά τμήματά σε ενιαίο χώρο πρασίνου, στον οποίο περιλαμβάνονται και παρακείμενες προς απαλλοτρίωση εκτάσεις.

Σχεδιασμός Πάρκου
Σημείο αναφοράς της παρέμβασης είναι το πάρκο, που καλείται να αναλάβει δύο ρόλους: την υπερτοπική λειτουργία ενός αρχαιολογικού άλσους και την τοπική χρήση του πάρκου γειτονιάς. Προς την αναδιατύπωση του διττού του χαρακτήρα μέσω σχεδιασμού, αφαιρείται το υφιστάμενο αυστηρό όριο των κιγκλιδωμάτων και μέσω αναδιπλώσεων του εδάφους τα σκάμματα του αρχαιολογικού άλσους  αποκόπτoνται ή διαπλέκονται επιλεκτικά με τις ελεύθερες επιφάνειες πρασίνου του πάρκου γειτονιάς. Τα υφιστάμενα αρχαιολογικά σκάμματα γεωμετρικοποιούνται και μέσω κατάλληλου χειρισμού του εδάφους μεταφράζονται σε κατάφυτα πρανή.

Πρόταση για το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών
Το δίκτυο παρεμβάσεων στην Ακαδημία Πλάτωνος, στο πλαίσιο ομαδικής εργασίας, ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών  περιφερειακά του πάρκου στο μέτωπο του άξονα της Μοναστηρίου, ως κατάληξη της πορείας σύνδεσης δύο σημαντικών υπερτοπικών πόλων (Κεραμικού-Ακαδημία Πλάτωνος).Πραγματοποιείται αναδιατύπωση τόσο του υπαρκτού σχεδίου χωροθέτησης του Μουσείου εντός του σημερινού πάρκου, όσο και του προβλεπόμενου κτηριολογικού προγράμματος προς την ευνοϊκότερη ενσωμάτωσή στη σημερινή γειτονιά αλλά και την καλύτερη εξυπηρέτηση της υπερτοπικής χρήσης.

Σενάριο παρέμβασης
Επαναπροσδιορίζεται η θέση, ο χαρακτήρας και το μέγεθος του θεσμοθετημένου μουσείου που προβλέπει την τοποθέτηση εκτεταμένου ισόγειου κτηρίου ενδιαμέσου του πάρκου. Στόχος είναι η δημιουργία ενός μουσείου-τοπόσημου που ενσωματώνει ταυτόχρονα την κλίμακα της γειτονιάς και του πάρκου, ενώ παραμένει στενά συνδεδεμένο τόσο με το σύγχρονο, όσο και με το φορτισμένο συμβολικά ιστορικό τόπο. Συστήνεται ένα κτήριο-πλατύσκαλο πόλης-πάκρου, αναπτυσσόμενο ως όριο-γραμμή, που εν τέλει παρίσταται ως "μη κτήριο" αλλά ως διαδρομή παράλληλη στον προτεινόμενο άξονα περιπάτου.

Κεντρική ιδέα
Εκμεταλλευόμενο το χθόνιο αστικό απόθεμα, το κτήριο αναπτύσσεται ως εκμαγείο -υπόσκαφα- σε βάθος δύο ορόφων κάτω από το έδαφος. Δύο κύριες προσβάσεις οδηγούν μέσω συστήματος ραμπών στο ενιαίο foyer, στο πρώτο επίπεδο. Αυτό, αναδιπλούμενο, διανέμει τις κινήσεις εκατέρωθεν στο κατώτατο επίπεδο της κύριας έκθεσης και από εκεί μέσω μιας κυκλικής πορείας πραγματοποιείται σταδιακή ανάβαση, στο χώρο, που καταλήγει στο σημείο εκκίνησης. Υλοποιείται έτσι ένα απλό κλειστό κύκλωμα κινήσεων, απαραίτητο για τη λειτουργία του μουσείου. Ο φυσικός φωτισμός των χώρων επιτυγχάνεται με την αναδίπλωση της γης στο σύνορο κτηρίου - πάρκου, χειρισμός που εντάσσεται στη λογική επεξεργασίας του ορίου του πάρκου καθ' όλο το μήκος του.

Το μουσείο ανάγεται παρατηρητήριο από και προς την πόλη καθώς  διατρέχεται από σημειακές, εγκάρσιες κατά το μήκος του, εξάρσεις που λειτουργούν ως υπέργεια τοπόσημα, θυμίζοντας τη σύγχρονη αστική γεωμετρία. Προς μείωση φόρτου τετραγωνικών που θα παραλάμβανε σε άλλη περίπτωση το πάρκο, το μουσείο ως συγκρότημα συνεργάζεται και μοιράζεται λειτουργίες με το παρακείμενο κτήριο εκπαίδευσης-έρευνας-τεκμηρίωσης, στο πλαίσιο της ομαδικής εργασίας, στη λογική διασποράς χρήσεων καταμήκος του άξονα.

Κατασκευή
Η κατασκευή πραγματοποιείται από οπλισμένο σκυρόδεμα και φέρεται από εκτεταμένα τοιχεία και ραδινά μεταλλικά υποστυλώματα, τοποθετημένα σε  κατασκευαστικό κάναβο βήματος (9x9) μέτρων. Τα υπέργεια τμήματα έχουν μεταλλικό σκελετό και καλύπτονται από u-glass για την παράλληλη εξασφάλιση μόνωσης και διαφάνειας. Τα δώματα παραλαμβάνουν χαμηλή φύτευση όμοια της φυσικής χλωρίδας του πάρκου και κατά περίπτωση σκόρπιους διαφανείς κυβόλιθους για το φωτισμό και την επισήμανση υπόσκαφων χώρων. Βελτιώνεται έτσι το μικροκλίμα του κτηρίου και του περιβάλλοντα χώρου, ενώ διαγράφεται διακριτικά το γραμμικό - συμβολικό του χνάρι.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.