211.14 Διαμορφώσεις κίνησης και παρατήρησης στην Αλυκή της Λάρνακας

Φοιτητρια: Βάσια Κονναρή
Επιβλέπων καθηγητής: Κωνσταντίνος Μανωλίδης
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης: 3 Ιουλίου 2014

Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας είναι η ένταξη διαφόρων δραστηριοτήτων στην περιοχή της Αλυκής της Λάρνακας, αποτελώντας πόλο έλξης για τους επισκέπτες. Σκοπός της εργασίας είναι η διατήρηση και η προστασία της βιοποικιλότητας της λίμνης καθώς  και η ενίσχυση της σχέσης ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος.

Η Τοποθεσία
Η περιοχή μελέτης της παρούσας εργασίας είναι η Αλυκή της Λάρνακας, η οποία βρίσκεται στα νότια της πόλης. Αποτελεί σημαντικό στοιχείο αναφοράς και είναι σπουδαίας σημασίας βιότοπος.

Ο υγροβιότοπος περιλαμβάνει τέσσερις λίμνες. Η Αλυκή είναι η κύρια λίμνη και έχει έκταση 449 εκταρία και περίμετρο 11.5 χιλιόμετρα. Στις δυτικές ακτές της βρίσκεται το τέμενος Χαλά-Σουλτάν, ενώ στα βόρεια το υδραγωγείο, οικοδόμημα του 18ου αιώνα.

 

 

Ιστορική Αναδρομή
Η ιστορία της Αλυκής ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια, όπου είχε μεγαλύτερες διαστάσεις και ήταν ανοιχτή προς τη θάλασσα. Ήταν γνωστή εξαιτίας της παραγωγής και συλλογής άλατος, αφού ήταν ένα από τα σημαντικότερα εξαγωγικά προϊόντα της Κύπρου. Η διαδικασία συλλογής του άλατος σταμάτησε το 1987.

 

 

Ανάλυση περιοχής
Χλωρίδα - Πανίδα

Η χλωρίδα της αλυκής αποτελείται από πολλά είδη φυτών και αλόφυτική βλάστηση.

Παράλληλα ο υγροβιότοπος φιλοξενεί πλήθη παρυδάτιων και υδρόβιων πουλιών. Πολλά διαχειμάζουν (Φλαμίνγκο, αγριόπαπιες, γλάροι), άλλα σταματούν κατά την ανοιξιάτικη μετανάστευση τους, ενώ κάποια άλλα γεννούν και αναπαράγονται στη περιοχή.

Κλίμα - Εισροή Νερού

Η κύρια πηγή νερού των Αλυκών είναι η βροχόπτωση και το βάθος νερού μπορεί να φθάσει τα 2 μέτρα, όμως στη μεγαλύτερη έκταση της δεν ξεπερνά τα 30 εκατοστά. Το καλοκαίρι, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας και των ανέμων, οι λίμνες να ξεραίνονται.

Τοπιογραφία Της Περιοχής

Στα βορειοδυτικά της Αλυκής παρουσιάζονται ενδιαφέρουσες τοπογραφικές διαμορφώσεις, χαμηλοί λόφοι με ομαλές κλίσεις και αβαθείς κοιλάδες, δημιουργώντας χώρους και θέες με ενδιαφέρουσα αισθητική.

Concept- Η Ιδέα
Σαν πρώτη ιδέα σχεδιασμού ήταν η ενοποίηση των δυο υφιστάμενων μονοπατιών, δημιουργώντας μια ενιαία περιμετρική διαδρομή και κάποιες σημειακές παρεμβάσεις.

Μια άλλη ιδέα ήταν η αναβίωση της συγκομιδής του αλατιού, η σύνδεση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον αλλά και η ταυτόχρονη διατήρηση του χαρακτήρα και του φυσικού πλούτου της περιοχής. Αυτό επιτεύχθηκε με την δημιουργία τεχνητών αλυκών, ενώ με τη δημιουργία τεχνητών λόφων μέσα στην λίμνη, μπορεί να αναπτυχτεί η βλάστηση και να παρέχετε επιπλέων χώρος για να φωλιάσουν τα πουλιά.

Ο σχεδιασμός του καννάβου των Αλυκών βασίζεται στους σχηματισμούς της Αλυκής κατά την περίοδο της συγκομιδής του άλατος, στην διαμόρφωση των χωραφιών της περιοχής, στις διάφορες υφές του εδάφους και σε άλλες Αλυκές.

 

 

 

Περιοχή Παρέμβασης
Κατά την διάρκεια διαφόρων σχεδιαστικών δοκιμών και επιτόπιων ερευνών, η περιοχή των παρεμβάσεων περιορίστηκε στο βορειοδυτικό κομμάτι της Αλυκής, λόγω των σημαντικών σημείων θέασης και της μορφολογίας του εδάφους, που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν όλες τις προτάσεις.

Η Βλάστηση
Μέρος της πρότασης αποτελεί ο σχεδιασμός της φύτευσης της περιοχής, η οποία περιλαμβάνει δύο καλλιέργειες. Η μια μπροστά στο κέντρο ενημέρωσης, όπου θα καλλιεργούνται κυρίως αρωματικά και άλλα φυτά χαμηλής βλάστησης, ενώ στην δεύτερη, πιο πυκνή και ψηλή βλάστηση. Παράλληλα κοντά στην λίμνη θα υπάρχουν αλόφυτα και καλάμια. Όλα τα προτεινόμενα φυτά ανήκουν στην τοπική βλάστηση.

Οι Τεχνητές Αλυκές και τα "Νησάκια"
Οι Αλυκές αποτελούνται από πορείες με πλάτος 1.20 μ. και 0.70 μ. Τα αναχώματα αυτά και τα «νησάκια» δημιουργούνται από φυσικά υλικά (λάσπη, χώμα, πέτρες). Ο κάνναβος, όσο απομακρύνεται από την στεριά, ακολουθεί μια λογική «θρυμματισμού» και σε κάποια σημεία θα υπάρχουν υψομετρικές διαφορές στο βάθος της λίμνης.

Η Αλυκές εκτός από την αναβίωση της συγκομιδής του αλατιού, αποσκοπούν και στη δημιουργία νέων διαδρομών μέσα στην λίμνη, δίνοντας στον επισκέπτη την δυνατότητα εξερεύνησης του περιβάλλοντος. Οι πορείες τροποποιούνται ανάλογα με την εποχή και την στάθμη του νερού, λόγω των υψομετρικών διαφορών των αναχωμάτων.

 

 

Ιστορικό- Περιβαλλοντικό Κέντρο Ενημέρωσης
Η λογική σχεδιασμού του ήταν να αποτελεί συνέχεια των προτεινόμενων διαδρομών. Έτσι το κτίριο αποκτά βατό δώμα, ενώ η πίσω όψη του είναι βυθισμένη μέσα στο έδαφος, ώστε να μην είναι έντονη η παρέμβαση στο φυσικό τοπίο. Το κτίριο αποτελείται κυρίως από εμφανές μπετόν, ενώ σε κάποια σημεία τοποθετείται πέτρα. Εσωτερικά η κίνηση μεταξύ των επιπέδων επιτυγχάνεται με περιμετρική ράμπα, ακολουθώντας την λογική του δώματος.

 

 

Ψηλό Παρατηρητήριο
Το παρατηρητήριο τοποθετείτε στο ψηλότερο σημείο της περιμέτρου της Αλυκής και με την πιο προνομιακή θέαση. Θέλοντας να μην αλλοιωθεί η φυσικότητα της περιοχής, προτείνεται μια ελαφριά κατασκευή προσωρινού χαρακτήρα.

Τα υλικά που επιλέχθηκαν είναι o διαβρωμένος χάλυβας, μεταλλικά στοιχεία στήριξης και καλάμια. Στη μια πλευρά της κατασκευής χρησιμοποιείται διάτρητη επιφάνεια, στην άλλη δημιουργούνται εσοχές σαν "παραθυράκια" και σε άλλες δύο τοποθετούνται καλάμια, δημιουργώντας ένα παιχνίδι με το φως και τις σκιές.

 

 

Επίπεδο Παρατηρητήριο- Πλατφόρμα
Η κατασκευή αποτελεί συνέχεια των πορειών, οδηγώντας τον επισκέπτη σε ένα σημείο όπου μπορεί να παρατηρήσει τα πουλιά, τις τεχνητές Αλυκές και τις γεωμετρίες που δημιουργούνται.

Το παρατηρητήριο αυτό αποτελείται από ένα τοίχο από σκυρόδεμα, μεταλλικά στοιχεία στήριξης και καλάμια, ενώ το δάπεδο του από ακανόνιστα κομμάτια μπετόν, χορτάρι και χαλίκι.

 

 

Παρατηρητήριο "Βάθρα"
Η κατασκευή αυτή τοποθετείτε σε δύο σημεία, στις όχθες των λόφων της Αλυκής. Τα υψόμετρα των σκαλιών του είναι ακανόνιστα. Η ακανόνιστη γεωμετρία και τα φαγώματα που έχει στις επιφάνειες του στοχεύουν στην ομοιογένεια του με το τραχύ ανάγλυφο του εδάφους.

 

 

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.