ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχες 2015
Φοιτήτρια: Μήτρου Νικολίνα
Επιβλέποντες καθηγητές: Αθανάσιος Σπανομαρίδης, Βασίλης Παππάς
Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία Παρουσίασης: Νοέμβριος 2015
γλυπτό, σχισμή, ταξίδι, αφήγηση, κήπος
Η αναγνώριση της πόλης ως γλυπτό και η δημιουργία ενός νέου τοπίου που συνδιαλέγεται με το νερό, ορίζεται μετρικά, νοητικά και αντιληπτικά μέσω ενός νέου αρχιτεκτονικού λεξιλογίου που αναπαράγει τον τρόπο αντίληψης του ιαπωνικού κήπου.
Τα υδάτινα δίκτυα του Τόκυο ενέχουν μια χαμένη σύνδεση της πόλης με το παρελθόν της, ωστόσο σήμερα εγκαταλείπονται και παρακμάζουν. Αναπαριστούν τα αστικά όρια, ένα είδος ενδιάμεσου υβριδικού χώρου, δημόσιου χαρακτήρα. Ο ποταμός Kanda, ένα από τα πιο εκτενή και ζωτικής σημασίας υδάτινα δίκτυα του Τόκυο, αποτέλεσε ιστορικά το πρώτο σύστημα μεταφοράς πόσιμου νερού για το παλάτι.
Η αναγνώριση του στοιχείου της υδάτινης γραμμής, ως μια ρωγμή στο αστικό γλυπτό, η διερεύνηση της υφιστάμενης κατάστασης και το όραμα της επανάκτησης του δημόσιου τοπίου και της αποκατάστασης της σχέσης με το νερό, μελετώνται σε τρεις κλίμακες.
Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ
Η περιοχή μελέτης, βόρεια και νότια του ποταμού Kanda, αποτελεί ένα κομβικό σημείο επαφής τεσσάρων επιμέρους κέντρων της Ιαπωνικής πρωτεύουσας και χαρακτηρίζεται από:
- Μεγάλη ένταση πυκνότητας του δομημένου χώρου
- Ανάγλυφο με αρκετά έντονες διαβαθμίσεις και έντονο το στοιχείο του νερού
- Σημαντικά τοπόσημα της πόλης και χώρους μεγάλης συσσώρευσης
- Προηγμένο και πλούσιο σύστημα μεταφορών
Σε κλίμακα λωρίδας καταγράφονται τα στοιχεία πολιτισμού εκατέρωθεν του νερού, οι δυναμικές και τα προβλήματα της σχέσης ρωγμής και πόλης. Γίνεται διακριτή η μη άμεση προσβασιμότητα στο νερό, καθώς εκατέρωθεν εξελίσσονται γραμμικά, δύο πολύ αυστηρά όρια, του τρένου και του δρόμου. Η συνάντηση της ακαθόριστη συνεχούς κορυφογραμμής της πόλης με το ρευστό όριο του νερού, η τοπογραφία και η παρουσία του τρένου ενισχύουν τη δυναμικότητα του τοπίου.
Η λωρίδα διακρίνεται σε τέσσερις νοητικές ζώνες, όπου αναγνωρίζονται οι διπολικές αντιθέσεις ανάμεσα στην πόλη και το νερό.
ΤΟ ΟΡΑΜΑ
Ο ιαπωνικός κήπος, βιώνεται μέσω του ανθρώπινου βλέμματος και σώματος. Το σύνολο στοιχείων συγκροτούν μια ενιαία παράσταση του φυσικού κόσμου. Η στατικότητα, η ενατένιση, το πλαίσιο, οι αναλογίες, ο συμβολισμός, οι χρονικοί μετασχηματισμοί, λειτουργούν ως επιμέρους χαρακτηριστικά στη διαχείριση της στατικής σκηνής. Ο περίπατος, συγκροτεί τη χωρική αφήγηση.
Το αστικό τοπίο αναπλάθεται βάσει των αρχών του ιαπωνικού κήπου. Σαν το νερό και το έδαφος, αναδύονται, αποκρυσταλλώνονται και υφαίνουν τόπους πολιτισμού στην πόλη του Τόκυο.
Μια τεθλασμένη διαδρομή, ακολουθεί τη φυσική τοπογραφία του εδάφους, καθώς αναδύεται και βυθίζεται. Η αφήγηση έχει ως σκοπό την κατοίκηση του τοπίου και εκτυλίσσεται ως ένα σύνολο αποσπασματικών χώρων-εμπειριών.
Το μικρό λιμάνι, εισάγει τον ξένο στην αφήγηση.
Η κιβωτός όασης βυθίζεται στον φυσικό βράχο, σαν σε σκάμμα. Η όψη της συνομιλεί με το νερό και αλληλεπιδρά με τον αντικρινό σταθμό του τρένου. Η κιβωτός της γνώσης, φιλοξενεί τη λειτουργία μιας βιβλιοθήκης για τους φοιτητές των γειτονικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Ενατένιση. Η αφήγηση προβάλλει ένα τμήμα του κτηρίου, όπου πλαισιώνονται μορφές από το μακρινό τοπίο.
Η αιώνια βλύσις, δημιουργείται στο σημείο αυτό και υδροδοτείται από το ποτάμι. Η σύνθεση του έχει διττή σημασία. Από τη στάθμη της πόλης, όπου το ποταμίσιο νερό ακόμα δεν είναι ορατό, αποτελεί ένα πέρασμα, ένα είδος προετοιμασίας και κάθαρσης για τον ξένο, προτού έρθει αντιμέτωπος με τον ποταμό. Η δεξαμενή αναβλύζει και ανακυκλώνει το νερό, όπως ένας καταρράκτης, συμπληρώνοντας την όψη του κήπου.
Ο τόπος της αγνής γης και το δίλημμα. Ο τόπος του απείρου φωτός και της αιώνιας ζωής είναι η κατοικία του Amida Βούδα και εκφράζει την παραδείσια υπόσταση του κήπου. Η πόλη συναντά την αγνή γη και τρεις πιθανές πορείες φέρουν στον ξένο την αίσθηση του διλήμματος.
Η γέφυρα του χάσματος. Το στοιχείο της γέφυρας, σηματοδοτεί ένα όριο και μια μετάβαση, μεταφορά σε έναν ιερό χώρο. Στον εσωτερικό χώρο χρησιμοποιείται η παραδοσιακή τεχνική shakkei, η τεχνική του δανεισμένου τοπίου. Ο χώρος, φιλοξενεί έργα γλυπτικής και ζωγραφικής.
Ο κήπος της σκιάς, στο μέτωπο της πόλης, δημιουργεί είσοδο από και προς εκείνη.
Οι πύλες του δράκου. Η πύλη Torii, ως μια μίμηση του συμβόλου της γέφυρας, χρησιμοποιείται ως μια μετάβαση από το δημόσιο στο ιερό και την απομόνωση. Η αναπαραγωγή της είναι μια δήλωση της αδιάκοπης κλιμακωτής μετάβασης, από την πόλη, απευθείας στο νερό.
Το πεδίο του φεγγαριού. Η μεγάλη σκάλα, προβάλλει έναν εξώστη για ενατένιση του φεγγαριού.
Βύθιση και Ανάδυση. Ο τρίτος γραμμικός όγκος, επιχειρεί να δώσει την αίσθηση της βύθισης και της ανάδυσης, ακολουθώντας τη φυσική τοπογραφία. Δημιουργούνται δύο αντίστροφα αμφιθέατρα.
Η αυλή της πόλης. Στο καταληκτικό σημείο του περιπάτου, βρίσκεται η αυλή της πόλης. Ένας κόμβος, μια αγκαλιά, μια απόφαση για τον ξένο της αφήγησης... για το αν θα συνεχίσει το ταξίδι...
Η αντιπαραβολή κήπου και αστικού τοπίου μπορεί να αποτελέσει μια στρατηγική σύνθεσης εκτενέστερων τμημάτων της πόλης, κατά μήκος του ποταμού. Η ΄αποκρυσταλλωμένη΄ αφήγηση αναπαράγεται, αναδεικνύοντας τις δυναμικές αντιθέσεις που συνθέτουν το υφιστάμενο τοπίο και δημιουργώντας ένα νέο ταξίδι αποκάλυψης.
Σε κλίμακα πόλης δημιουργείται ένα δίκτυο αφήγησης της πόλης και της ιστορίας του τόπου, μέσω της σύνδεσης των τοποσήμων και της συσχέτισης τους με το στοιχείο του νερού.
Αναβίωση: επίπεδο πλησίον του νερού. Μια κυματιστή διαδρομή, ακολουθεί τη ροή του ποταμού Nihonbashi, αναβιώνοντας τη ιστορική του χρήση, δηλαδή τη σύνδεση Kanda και παλατιού.
Βύθιση: κρυφές πορείες, κάτω από το επίπεδο του εδάφους. Η κινητική εμπειρία της βύθισης, χαρακτηρίζεται από έντονες εναλλαγές συναισθημάτων.
Οικειοποίηση: στάθμη της πόλης. Γραμμικές πορείες αναδεικνύουν τη φυσιογνωμία της πόλης σε κλίμακα εμπορικής γειτονιάς.
Αποκάλυψη: Εναέριες διαδρομές. Ο ξένος αντιλαμβάνεται το γλυπτό σε μια κλίμακα εποπτείας και προσανατολισμού, προσεγγίζοντας το νερό.
Η πρόταση έχει ως πρόθεση τον προσδιορισμό του φυσικού ρευστού ορίου σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο αστικό τοπίο. Η σύγχρονη αρχιτεκτονική οφείλει να παράγει ένα νέο λεξιλόγιο, που δεν συμβιβάζεται με τη μορφή. Ο πολιτισμός υφαίνεται, μέσω της αναζήτησης της πνευματικότητας εκείνης, που συνδέει τον Κόσμο με τον άνθρωπο, τη Φύση με τον πολιτισμό και τη θρησκεία, την κληρονομιά με τη σύγχρονη Αρχιτεκτονική Πράξη.
Το πρόσωπο της Ιαπωνίας
Κείμενο: Απόσπασμα του Νίκου Καζαντζάκη, από το συγγραφικό έργο : Ταξιδεύοντας: Ιαπωνία - Κίνα
Μουσική: Shigeru Umebayashi - Yumeji's theme - In the mood for love (2000)
