Γονικά... βάρη

Μπορεί οι αγοραπωλησίες ακινήτων να παραμένουν καθηλωμένες εξαιτίας της κρίσης στην οικονομία, ωστόσο παρατηρείται έντονη κινητικότητα στις γονικές παροχές εν όψει των αυξήσεων κατά 30% των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων από το 2009, στοχεύοντας στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης. Οσοι προχωρούν στη μεταβίβαση των ακινήτων μέσω γονικής παροχής, θα πρέπει να γνωρίζουν ορισμένες λεπτομέρειες της φορολογικής νομοθεσίας προκειμένου να γλιτώσουν την ταλαιπωρία αλλά και πρόσθετους φόρους.

1. Ποιος είναι υπόχρεος υποβολής δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;

Είναι οι συμβαλλόμενοι δωρητής - δωρεοδόχος, γονέας - τέκνο και, σε περίπτωση άτυπης δωρεάς, ο δωρεοδόχος.

2. Ποια είναι αρμόδια ΔΟΥ για την παραλαβή δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;

Ο προϊστάμενος ΔΟΥ της κατοικίας του δωρητή. Ως κατοικία του δωρητή θεωρείται αυτή που προκύπτει από το ΑΦΜ αυτού.

3. Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου δωρεάς -γονικής παροχής;

Η δήλωση υποβάλλεται πριν από την κατάρτιση του συμβολαίου, το οποίο συντάσσεται με βάση θεωρημένο αντίγραφο της δήλωσης και, προκειμένου για άτυπες δωρεές, μέσα σε έξι μήνες από την παράδοση του αντικειμένου της δωρεάς στον δωρεοδόχο.

4. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο γονικών παροχών για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας;

Το τέκνο που αποκτά τη γονική παροχή ή ο σύζυγος αυτού ή τα ανήλικα τέκνα τους, να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων.

5. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας από γονική παροχή;

Η απαλλαγή παρέχεται για αξία ακινήτου που αντιστοιχεί σε εμβαδό κατοικίας έως 200 τ.μ., το οποίο προσαυξάνεται κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.

6. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις της αγροτικής απαλλαγής στη φορολογία γονικών παροχών;

Οι δωρεοδόχοι να ασχολούνται κατά κύριο επάγγελμα με τη γεωργία ή κτηνοτροφία και η έκταση να χρησιμοποιείται για 15 χρόνια συνεχώς και αποκλειστικά για γεωργοκτηνοτροφική εκμετάλλευση.

7. Σε πόσες δόσεις καταβάλλεται ο φόρος δωρεών και γονικών παροχών;

α) Σε 3 ίσες διμηνιαίες δόσεις, αν η βεβαίωση έγινε με βάση τη δήλωση του υπόχρεου και αφορά ακίνητα.

β) Σε 6 ίσες διμηνιαίες δόσεις αν η βεβαίωση του φόρου έγινε με βάση τη δήλωση του υπόχρεου και αφορά σε λοιπά περιουσιακά στοιχεία ή ως τίτλος βεβαίωσης ελήφθη η απόφαση διοικητικού δικαστηρίου και δικαστικού συμβιβασμού.

Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις, κάθε μία από τις δόσεις δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας.

8. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου δωρεάς, γονικής παροχής;

Παραγράφεται μετά την πάροδο 10 ετών αν υποβλήθηκε δήλωση, ή 15 ετών αν δεν υποβλήθηκε δήλωση. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, το δικαίωμα του Δημοσίου έχει παραγραφεί για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι 31-12-1989.

9. Ποια είναι τα αφορολόγητα όρια και οι φορολογικοί συντελεστές στη φορολογία γονικών παροχών;

Η γονική παροχή ακινήτων ή εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων υπόκειται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή 1%, μετά την αφαίρεση αξίας 95.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι η γονική παροχή εισηγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών, ομολογιών, ιδρυτικών και λοιπών γενικά τίτλων των εμπορικών εταιρειών, δημοσίων χρεογράφων ή άλλων τέτοιας φύσης αξιών, υπόκειται σε φόρο αυτοτελώς με συντελεστή 6‰, ενώ η γονική παροχή μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών και λοιπών τίτλων κινητών αξιών, εταιρικών μερίδων ή μεριδίων, ποσοστών συμμετοχής σε κοινωνία αστικού δικαίου, που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα, και συνεταιριστικών μερίδων υπόκειται σε φόρο αυτοτελώς με συντελεστή 1,2%.