Συνέντευξη με τον αρχιτέκτονα RALPH JOHNSON

Ποια είναι η σημασία του αρχιτεκτονικού τουρισμού; 
Όποτε ταξιδεύω, πάντα αφιερώνω κάποιο χρόνο για να επισκεφτώ πόλεις και να δω κτίρια. Όχι επειδή αντιγράφεις το κτίριο, αλλά επειδή είναι ενδιαφέρον να βλέπεις πώς οι άλλοι αρχιτέκτονες επιλύουν παρόμοια προβλήματα σύμφωνα με τον τρόπο που δουλεύεις.. Είναι επίσης ενδιαφέρον το να δεις πώς τα κτίρια «αντιδρούν» σε διαφορετικές κουλτούρες και διαφορετικές επαφές .

Η φίρμα μας είναι μία παγκόσμια φίρμα. Εργαζόμαστε σε όλο τον κόσμο. Έχουμε γραφεία σε αρκετές πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχουμε γραφεία στο Λονδίνο, εργαζόμαστε στην Ινδία και στην Κίνα. Είναι σημαντικό να παρατηρείς, όχι μόνο τα κτίρια, αλλά κτίρια προσαρμοσμένα στα περίχωρα και στον πολιτισμό τους και άλλα έργα σε διαφορετικό μέρος.

Ποια είναι η σημασία των ταξιδιών, ειδικά για τους αρχιτέκτονες και τους ανθρώπους σε γενικά πλαίσια;
Είναι απλά το να αποκτήσεις εμπειρίες από τον κόσμο πέρα από το μέρος στο οποίο περνάς την καθημερινή σου ζωή. Έχω δει τον κόσμο σε όλα τα πλάτη και μήκη, οι άνθρωποι σκέφτονται με διαφορετικούς τρόπους, έχουν διαφορετικά στυλ. Κάποιοι από αυτούς τους τρόπους ζωής ίσως μπορούν να σου διδάξουν μαθήματα και να επηρεάσουν τον δικό σου τρόπο ζωής. Είναι σημαντικό να μην είσαι απομονωμένος, αλλά ανοικτός σε νέες ιδέες, νέους πολιτισμούς, να συνειδητοποιήσεις ότι υπάρχει κάτι πέρα από την δική σου κουλτούρα κάτι το οποίο απλά ποτέ δεν γνώριζες.

Ποια πιστεύετε ότι είναι η προστιθέμενη αξία που η αρχιτεκτονική δημιουργεί μέσα σε μία πόλη;
Ο κύριος σκοπός της αρχιτεκτονικής είναι  να φέρει τους ανθρώπους μαζί, να δημιουργήσει περιβάλλοντα για αλληλεπιδράσεις και ανταλλαγές ιδεών, να βοηθήσει τους ανθρώπους στην εκμάθηση. Είναι η δημόσια φύση της αρχιτεκτονικής που είναι η πιο σημαντική, για τις πόλεις να δημιουργήσουν νέους χώρους μέσα σε αυτές, νέες υπάρχουσες καταστάσεις, νέα κτίρια τα οποία πάντοτε θα προσθέτουν στο περιβάλλον τους και θα αντιδρούν με αυτά και θα γίνονται θετικά στοιχεία τα οποία παράγουν καταλύτες και αλλάζουν και γίνονται κομμάτι της πόλης. Οι πόλεις εξελίσσονται συνεχόμενα. Και η αρχιτεκτονική είναι μέρος αυτής της προόδου.

Ποια είναι η σημαντικότητα των αρχιτεκτονικών γεγονότων (όπως το WAF) παγκοσμίως; Ποια είναι τα οφέλη για μια πόλη η οποία διοργανώνει τέτοιου είδους σημαντικά γεγονότα;
Το υπέροχο πράγμα σχετικά με το WAF είναι η παρουσίαση ˙ η σειρά των παρουσιάσεων, όχι η τελική παρουσίαση, αλλά οι κύριες παρουσιάσεις που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της περιόδου των δύο ή τριών ημερών. Μπορείς αν δεις πώς σκέφτονται οι αρχιτέκτονες, πώς παρουσιάζουν τις ιδέες τους προσωπικά.

Είναι λίγο διαφορετικό από το να διαβάζεις ένα περιοδικό ˙ είναι μια πολύ πιο προσωπική έκφραση από αυτό που θα βρεις σε ένα περιοδικό, είναι πολύ πιο διαφορετικό να το διαβάζεις σε ένα βιβλίο όπου είναι δοσμένο με διαφορετικό τρόπο. Είναι αρκετά πιο αποκαλυπτικό για ένα κτίριο όταν βλέπεις κάποιον να το παρουσιάζει από το να το δεις σε ένα περιοδικό.

Αυτή τη στιγμή δουλεύετε ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου στο αρχιτεκτονικό γραφείο «Perkins + Will». Σχεδιάζετε σε πολλές χώρες με μεγάλη ιστορία. Το να σχεδιάζεις ένα σύγχρονο κτίριο μέσα σ' αυτό το πλαίσιο είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Αποτελεί ο κριτικός τοπικισμός μια προσέγγιση στην αρχιτεκτονική σας;
Ναι, αυτό ήταν πάντα το βασικό περίγραμμα για τη δουλειά μου. Όχι κυριολεκτική αναπαραγωγή της περιφερειοποίησης, αλλά μια μετατροπή της περιφερειοποίησης κατά μια μικρότερη έννοια. Είναι σημαντικό το να προκαλείς τον εαυτό σου συνεχώς να παρατηρεί τους χαρακτήρες σε οποιοδήποτε περιβάλλον δουλεύεις και μετά να επιτρέψεις να μετατραπεί η αρχιτεκτονική ή να την ενημερώσεις. Όχι με έναν προφανή τρόπο, αλλά με έναν ολοκληρωμένο.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τη σύγχρονη αρχιτεκτονική στις μέρες μας;
Είναι μια πολύ ρεαλιστική περίοδος. Υπάρχουν περίοδοι πρόσφατης ιστορίας όπου υπάρχουν συγκεκριμένα στυλ, κάποια είναι δημοφιλή. Αυτή τη στιγμή κάποια από αυτά επιστρέφουν στο μοντερνισμό, υπάρχουν τόσοι διαφορετικοί τρόποι να ερμηνεύσει κανείς τον μοντερνισμό. Αυτό που συμβαίνει είναι θετικό. Υπάρχουν διαφορετικές γνώμες.

Το Σικάγο είναι μια πόλη με σχετικά μικρή ιστορία, αλλά απίστευτη αρχιτεκτονική. Από τότε που εφαρμόστηκε το κύριο σχέδιο του Daniel Burnham, πολλές ριζικές αλλαγές έχουν λάβει χώρα μέσα στην πόλη. Πιστεύετε ότι το Σικάγο μπορεί να αναφερθεί ως ένα παράδειγμα μητρόπολης και γιατί;
Ναι. Το πιο σημαντικό μάθημα που μπορεί κανείς να μάθει από το Σικάγο είναι η προκυμαία του. Δηλαδή το πώς η πόλη παντρεύει την άκρη της λίμνης Michigan και πώς απ' αυτό αφήνει την υπόλοιπη λεπτή γραμμή της λίμνης ως δημόσιο έδαφος. Δεν υπάρχουν ιδιωτικά κτίρια που να βρίσκονται στη λίστα του μεγαλύτερου μέρους της περιοχής του κέντρου που να ανέρχονται στις υδαρές. Σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη ή η Βοστώνη, το νερό έχει ιδιωτικοποιηθεί. Δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις το νερό ως πολίτης, σε ανοιχτό χώρο.

Εξαιτίας του κληροδοτήματος του Burnham, έχουμε μόνιμο ανοικτό χώρο. Αυτό συνέβη εκατό χρόνια πριν, όταν υπήρχε περισσότερο ένας αυξηθείς πίνακας από την άποψη αυτών που μπορούσες να κάνεις. Είμαστε τυχεροί που συνέβη σε αυτό το σημείο. Είναι κάτι το οποίο δεν μπορείς να κάνεις τώρα σε πολλές πόλεις. Μάλλον αυτό είναι το μάθημα για τις νέες πόλεις. Ο δημόσιος χώρος είναι το πιο σημαντικό στοιχείο και οργανισμός για την πόλη.

Στα νεότερα χρόνια η προσοχή στρέφεται στην πράσινη αγροτική αναγέννηση. Πιστεύετε ότι αυτό είναι προστακτικό για την πόλη ή ότι είναι απλά μια νέα μόδα με οικονομικά οφέλη και συγκεκαλυμμένα ενδιαφέροντα;
Είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό γεγονός σ' αυτό το σημείο. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και δεν θα φύγει έτσι απλά. Θυμάμαι είκοσι ή τριάντα χρόνια πριν όταν είχαμε την κρίση με το αέριο και ξαφνικά γύρω στη δεκαετία του '70, '80 υπήρξε μια τεράστια ώθηση για ενέργεια και μετά η κρίση του αερίου έφυγε ξανά και όλοι την ξέχασαν. Αυτό είναι περισσότερο ενσωματωμένο στην κοινωνία, στον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι.

Η αειφορία δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο, αλλά κάτι το οποίο είναι ενσωματωμένο στην εξάσκησή μας και αποτελεί ένα κομμάτι από τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Είναι ένα σημείο όπου απλά υποθέτουμε ότι σχεδιάζουμε.  Ένα κτίριο το οποίο είναι αειφόρο ˙ δεν αποτελεί πλέον κάτι ειδικό. Είναι ενσωματωμένο στην πρακτική μας ˙ είναι μέρος του τρόπου που σκεφτόμαστε. Ως εκ τούτου, δεν θα πάει μακριά, επειδή απλά θα γίνει σαν πολλά άλλα στοιχεία σχεδίου τα οποία αποτελούν απλώς τη βάση του σχεδιασμού.

Τέλος, θα μπορούσατε σας παρακαλούμε να μας εναποθέσετε την προσωπική σας πρόταση για δέκα κτίρια (κατασκευασμένα και επισκέψιμα) τα οποία θεωρείτε ως τα πιο σημαντικά παγκοσμίως που κάποιος πρέπει να επισκεφθεί οπωσδήποτε;
Ήμουν πρόσφατα στο Chandigarh στην Ινδία, επομένως είναι το πρώτο κτίριο το οποίο μου έρχεται στο μυαλό ως έργο του Le Corbusier. Άλλα έργα του Le Corbusier, το Housing Marseille Block.

Παραδείγματα  της δουλειάς του Aalto; το Finlandia Hall και πολλά άλλα σπίτια του. Το Paimio Sanatorium στη Φινλανδία είναι ένα υπέροχο νοσοκομείο. Κατασκευάζουμε αρκετά νοσοκομεία και για μένα αυτό είναι ένα από τα καλύτερα.

Υπάρχει ένα κτίριο των Perkins and Will, όχι δικό μου, λέγεται Crow Island School. Είναι πιθανώς ένα από τα πιο απίστευτα σχολεία στον κόσμο, βρίσκεται στην Winnetka.

Είναι δύσκολο να αναφέρω δέκα κτίρια, επειδή υπάρχουν τόσα πολλά υπέροχα μοντέρνα κτίρια τα οποία θαυμάζω...

ArchiTeam
Παραγωγή: Μαρία Αναγνώστου, Κυριακή Γκαβογιάννη, Ματίνα Κολωνιάρη
Επιμέλεια: Αλέξιος Βανδώρος, Μαρία Αναγνώστου
Βίντεο: Γιώργος Βλαχοδήμος

Σημειώσεις
Βιογραφικό και Photo Credits >
http://www.architravel.com/pointofview/site.php?screen=people&id=32