Συνέντευξη με τον αρχιτέκτονα Sir Terry Farrell

Ποια είναι η σημασία των αρχιτεκτονικών εκδηλώσεων παγκοσμίως; Ποια είναι τα οφέλη για μια πόλη που διοργανώνει τέτοιου είδους σημαντικές εκδηλώσεις;
Έχω συμμετάσχει σε κάποιες διεθνείς εκθέσεις, όπως στη Λισαβόνα και έχω παρεβρεθεί και σε κάποιες άλλες, όπως σε αυτήν στη Σαγκάη. Θεωρώ ότι τέτοιες εκδηλώσεις συντηρούν τη σχέση κοινού και αρχιτεκτονικής. Δεν πιστεύω ότι προκύπτουν απαραίτητα πολύ καλά κτίρια από αυτές, αν και σε μερικές περιπτώσεις, όπως το Barcelona Pavilion του Mies Van Der Rohe, που είναι ένα μαγευτικό κτίριο, έχουν όντως προκύψει. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσα να τις παρομοιάσω με τους Ολυμπιακούς Αγώνες: αν γίνουν με τον σωστό τρόπο, όπως στο Λονδίνο, πιστεύω πως προσφέρουν μακροχρόνια κέρδη και ανάπτυξη, αντίθετα αν γίνουν με τον λάθος τρόπο, όπως οι Ολυμπιακοί στην Αθήνα, μπορούν να δημιουργήσουν μακροχρόνια προβλήματα.

Ποια είναι η σημασία του αρχιτεκτονικού τουρισμού; Ποια είναι η σημασία των ταξιδιών για τους αρχιτέκτονες αλλά και για τους ανθρώπους γενικότερα;
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ τουρισμού και αρχιτεκτονικού τουρισμού. Ο κόσμος που επισκέπτεται το Παρίσι βλέπει τον Πύργο του Eiffel και  την Notre Dame, οπότε θεωρώ πως όλοι οι τουρίστες ενδιαφέρονται για την αρχιτεκτονική. Ο τουρισμός εστιάζει στην αρχιτεκτονική έστω και αν αυτό δεν είναι πάντα φανερό. Πιστεύω στον αρχιτεκτονικό τουρισμό, είναι υπέροχος.

Πως οραματίζεστε ένα μέλλον στο οποίο η βιωσιμότητα  έχει κυριαρχήσει όλων των άλλων μορφών αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού, ένα μέλλον στο οποίο η βιωσιμότητα είναι αδιαμφισβήτητη;
Δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι η αρχιτεκτονική ήταν ποτέ πραγματικά βιώσιμη. Πιστεύω πως πάντα θα υπάρχει η αλαζονεία και η υπερβολή, οι άνθρωποι πάντα θα  ζουν σε κτίρια που είναι πολύ μεγάλα για αυτούς. Η αρχιτεκτονική παίζει ένα σημαντικό ρόλο για την βιωσιμότητα, όμως ας μη ξεχνάμε ότι αποτελεί μόνο ένα μέρος της. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες  είναι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, ο καταμερισμός των πόρων, η σωστή διαχείρισή του νερού. Η αρχιτεκτονική από μόνη της δεν μπορεί να επιτύχει την βιωσιμότητα.

Τα τελευταία χρόνια δίνεται μεγάλη σημασία στην πράσινη αστική ανάπλαση. Πιστεύετε ότι είναι επιτακτικό για την πόλη ή είναι απλά μια νέα μόδα με οικονομικά οφέλη και συγκεκαλυμμένα συμφέροντα;
Θεωρώ πως η "πράσινη ατζέντα" είναι πολύ σημαντική για των μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Βέβαια ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός θα έπρεπε να εμπεριέχει περισσότερους παράγοντες και όχι μόνο την πράσινη αστική ανάπλαση, αλλά και την δημιουργία πόλεων και το σχεδιασμό της μορφής τους. Ο μακροχρόνιος σχεδιασμός είναι το κλειδί για την βιωσιμότητα.

Η αρχιτεκτονική ως επάγγελμα χρειάζεται ενδυνάμωση; Με ποιους τρόπους πρέπει να γίνει αυτό;
Δεν πιστεύω πως κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο. Η αρχιτεκτονική πρέπει να αποδείξει την αξία της και όχι να αποδώσει με τεχνάσματα αξία στο έργο της. Είμαι της άποψης ότι το επάγγελμα δεν έχει ανάγκη από προστατευτικούς νόμους κα συστήματα άμυνας, είτε είναι υψηλής αξίας για τον άνθρωπο, είτε όχι. Δεν πρέπει να προστατεύεται τεχνητά.

Θεωρείται πως η παγκόσμια οικονομική κρίση είναι μια ευκαιρία για να αναθεωρήσουμε τους τρόπους με τους οποίους σχεδιάζουμε και κατασκευάζουμε τα κτίρια αλλά και το αστικό περιβάλλον;
Γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά μόνο μια οικονομική κρίση στον Δυτικό κόσμο, η Κίνα και η Ινδία δεν έχουν οικονομική κρίση, αλλά αναπτύσσονται συνεχώς. Η Δύση έρχεται αντιμέτωπη με το γεγονός ότι η ανάπτυξη μόνο δεν αρκεί για να δουλέψουν οι βιομηχανίες της. Τώρα πλέον πρέπει να στραφούμε σε  εντελώς διαφορετικά πρότυπα οργάνωσης. Υπάρχει ύφεση στη Δύση, παρόλα αυτά συνεχίζει να είναι ένα αρκετά πλούσιο μέρος, η Αφρική, σε αντίθεση, δεν είναι. Νομίζω ότι πρέπει να σκεφτούμε παραπάνω και τον υπόλοιπο κόσμο. Η Δύση το αποκαλεί παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά η Αφρική είχε πάντα κρίση ενώ η Ινδία και η Κίνα δεν έχουν. Πρέπει να το δούμε συνολικά.

Τέλος, θα θέλαμε να μας παρέχετε την προσωπική σας γνώμη για 10 κτίρια, κατασκευασμένα και επισκέψιμα, το οποία θεωρείτε ως τα πιο σημαντικά παγκοσμίως και που κάποιος πρέπει οπωσδήποτε;
Μου είναι δύσκολο να σκεφτώ μόνο δέκα. Κάθε κτίριο έχει την ομορφιά του, από το Stonehenge μέχρι τις μεγάλες καθολικές εκκλησίες.

Παραγωγή: Αναγνώστου Μαρία, Χραπανά Μαριάννα, Τζερεμέ Σοφία, Σκαλτσάρη Χαριτίνη
Επιμέλεια: Τζερεμέ Σοφία, Μπατσίλας Αντρέας
Βίντεο: Αναγνώστου Μαρία

© Nigel Young, © Farrell and Partners

© Hufton & Crow

© Andy Haslam, © Carsten Schael

© Farrell and Partners

© Farrell and Partners, © Newcastle Tourist Board

© Andy Haslam

© Barry Herman, © Andy Haslam

© Andy Haslam

© Farrell and Partners