ΕΡΓΟ

ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ

Μεταξοίκηση: Συλλογική Μονο-κατοίκηση

08 Δεκέμβριος, 2010

Μεταξοίκηση: Συλλογική Μονο-κατοίκηση

Μετάξι + Έργο = Μεταξουργείο > Μεταξύ + Οίκηση = Μεταξοίκηση: Συλλογική Μονο-κατοίκηση

Του Αριστοτέλη Δημητρακόπουλου

English version


Αρχιτέκτονες
Μελετητές: Δημητρακόπουλος Αριστοτέλης (Αριστοθήκη), Χαραλαμπίδης Θεμιστοκλής (Tharchit)
Συνεργάτες: Oh Eugene, Gonzalez J.E.
Σύμβουλοι: Μπαραμπούτης Ν., πολιτικός μηχανικός
Η μελέτη ''Mεταξοίκηση'' είναι αποτέλεσμα συμμετοχής σε ανοικτό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό το Φθινόπωρο του 2006.

Η αγγλική έκδοση του άρθρου είναι διαφοροποιημένοι.

 

aristotheke.2010.12.03.jpg

 

Αριθμός διαμερισμάτων: 51 [μέγιστο], 3 ελάχιστος [1 μεζονέτα ανά κτήριο]
Επιφάνεια κατοικιών: 0-70% ανάλογα με την αγορά. [αναπροσαρμοζόμενο σύστημα δόμησης]
Επιφάνεια καταστημάτων: 30-100% ανάλογα με την αγορά.
Συνολική πραγματοποιημένη δόμηση σε τετραγωνικά μέτρα: η μέγιστη επιτρεπτή
Αριθμός ορόφων : 2 υπόγειοι και 3/4 υπέργειοι

 

aristotheke.2010.12.00.jpg aristotheke.2010.12.01.jpg aristotheke.2010.12.02.jpg

 

Η πολυχρηστική κτηριακή τυπολογία αποτελεί υβρίδιο της λαϊκής αθηναϊκής μονοκατοικίας (με ημιυπαίθρια ανεξάρτητη πρόσβαση από το χώρο της αυλής) και της πολυώροφης συμβατικής πολυκατοικίας. Το νέο προγραμματικό πρότυπο εξασφαλίζει την κατακόρυφη και οριζόντια επέκταση του ιστορικού μονόχωρου οικιστικού αρχέτυπου με ελαχιστοποιημένη -και σε επίπεδο αντίληψης πλήρως απούσα- επαναληπτικότητα των κοινόχρηστων χώρων κυκλοφορίας. Αναστρέφεται έτσι η ιδρυματική λογική της κοινότυπης πολυκατοικίας των απρόσωπων χώρων κίνησης να κατατρώγουν κτηριακή επιφάνεια ακυρώνοντας κάθε προγραμματική συνέχεια και συνδεσιμότητα. Το σύστημα των κλιμακοστασίων εσωτερικής επικοινωνίας επιτρέπει την ανάδειξη διαρκώς μεταβαλλόμενων εσωτερικών συνδέσεων αναδεικνύοντας ιδιόμορφες δια-δραστικές πλοκές, πολυποίκιλες βιωματικές και προγραμματικές σχέσεις. Γεννώνται ανεξάντλητες επιλογές οργάνωσης ενός εσωτερικού, πλήρως αυτόνομου ημι-ιδιωτικού συστήματος κυκλοφορίας. Τα ιδιότυπα σενάρια του απόκρυφου κοινωνικού και επικοινωνιακού καθεστώτος εκφράζουν την προοπτική διαμόρφωσης ενός συλλογικού βιοτικού ιδιώματος σε διαρκή μετεξέλιξη. Οι πολυώροφες και αμφίπλευρες αναδιαμερισματώσεις, οι δυνατότητες αέναης κατάτμησης και ανακατανομής χώρων, συνέπειες της συστηματικής οργάνωσης των βασικών κτηριακών εγκαταστάσεων, επιτυγχάνουν την ένταξη της κτηριακής τομής στη βιωματική εμπειρία των ενοίκων.

 

aristotheke.2010.12.04.jpg

 

Μετάξι + Έργο = Μεταξουργείο > Μεταξύ + Οίκηση = Μεταξοίκηση: Συλλογική Μονο-κατοίκηση

Το επαναληπτικό και σαφώς ορισμένο οικοδομικό σύστημα παρέχει ανεξάντλητες δυνατότητες  προγραμματικής και πραγματικής κατάτμησης των κτηριακών όγκων ως ανταπόκριση στα δημογραφικά χαρακτηριστικά, στις χρήσεις και στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των ενοίκων. Κάθε όγκος μπορεί να λειτουργήσει ως αυτοτελές και ενιαίο οίκημα, ή μπορεί να διαιρεθεί σε ετερόμορφες και ετερογενείς μονάδες διαφορετικών διαστάσεων και επιφανειών, κάνοντας δυνατή την πλήρη κατάτμηση σε μονόχωρες μονάδες κατοίκησης ή εργασίας.

Οι συνθετικές αρχές πρόσβασης και κυκλοφορίας προσεγγίζουν τα ιστορικά λαϊκά συγκροτήματα της Αθήνας, καθιστώντας την εσωτερική αυλή ως το κέντρο του καθημερινού βίου. Το σύστημα των κλιμακοστασίων επιτρέπει την ανάδειξη διαρκώς μεταβαλλόμενων εσωτερικών διαδρομών και συνδέσεων γεννώντας μια δυναμική ανάδειξης ιδιόμορφων διαδραστικών πλοκών, πολυποίκιλων βιωματικών και προγραμματικών σχέσεων. Το πολυχρηστικό δομικό σύστημα επιτρέπει αφενός αυξημένη ευελιξία, αφετέρου επιβάλλει έντονες χωρικές συνθήκες - τα συστήματα κατακόρυφων συνδέσεων και βασικών εγκαταστάσεων τα οποία αναπτύσσονται εγκάρσια προς την επιμήκη πλευρά του κτηριακού όγκου.

Πρόκειται για ένα ρυθμό εναλλαγής δύο τύπων εγκάρσιων μονάδων: ο ένας τύπος φιλοξενεί τους χώρους υγιεινής, προετοιμασίας φαγητού και ένα ανελκυστήρα, ενώ η άλλη μονάδα εξυπηρετεί την κατακόρυφη κίνηση, τα κλιμακοστάσια. Το πλεονέκτημα του συστήματος βρίσκεται στην πολλαπλότητα των δυνατών διαρρυθμίσεων και στην κατακόρυφη συνέχεια και στοίχηση των διόδων των εγκαταστάσεων, οι οποίες ταυτόχρονα καταλαμβάνουν τις δυσμενέστερες ζώνες της κάτοψης, αφήνοντας την περίμετρο ελεύθερη.

Συλλογική Μονο-κατοίκηση

Η νέα αυτή κτηριακή τυπολογία ανταποκρίνεται στο μέσης κλίμακας πολυχρηστικό και ευέλικτο πρόγραμμα, παρέχοντας πολλούς βαθμούς ελευθερίας σε λειτουργικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αντίληψης. Πρόκειται για υβρίδιο μεταξύ της αθηναϊκής μονοκατοικίας - εξού προκύπτει και το λογοπαίγνιο μεταξοικία - με ημιυπαίθρια ανεξάρτητη πρόσβαση από το χώρο της αυλής, και της πολυόροφης εμπορικής πολύκατοικίας, τυπολογίες που συναντούνται συχνά και ως χώροι στέγασης επαγγελματικών χώρων.

Συνδέοντας ικανά στοιχεία από τις δύο αυτές τυπολογίες, δημιουργείται ένα νέο κτηριακό πρότυπο που εξασφαλίζει την κατακόρυφη επέκταση του ιστορικού μονόχωρου οικιστικού αρχέτυπου, με ελαχιστοποιημένη - και σε επίπεδο αντίληψης πλήρως απούσα - επαναληπτικότητα κοινόχρηστων χώρων κυκλοφορίας.

Μεταξύ των κατοικιών παρέχονται μόνο ημιυπαίθριες συνδέσεις σε σειρά, σε ενιαίο άξονα. Καταργείται έτσι η ιδρυματική λογική της κοινότυπης πολυκατοικίας με το νεκρό χώρο κυκλοφορίας ανά όροφο να κατατρώγει κτηριακή επιφάνεια ακυρώνοντας κάθε ποικιλία και συνδετικότητα σε τομή και κάτοψη. Η γραμμική επαναληπτικότητα της κτιριακής μονάδας παρέχει δυνατότητα οριζόντιας επέκτασης των λειτουργικών ενοτήτων με απώτατο όριο την λειτουργία όλου του κτηριακού όγκου υπό μια διεύθυνση - ως μία λειτουργία, ως ενιαία χρήση.

Ισχυροποιείται η αντίληψη της αυλής ως σημείο αναφοράς. Η αυτο-αναφορικότητα της πολυκατοικίας μετεξελλίσεται εδώ στην αναφορικότητα της προτεινόμενης τυπολογίας - αναφέρεται στο χώρο της αυλής. Το επαναλήπτικό σύστημα ιδιωτικής εσωτερικής επικοινωνίας μεταξύ των διαφόρων στάθμεων λειτουργεί ιδανικά για το συνδυασμό χρήσεων όπως η κατοικία και η εργασία. Ακραία εναλλακτική επιλογή είναι η κατατομή σε μονόχωρα μόντουλα εκατέρωθεν κάθε δημόσιας κλίμακας. Η ενιαία και ομοιογενής ογκομετρία και η ουδετερότητα της κλίμακας  αντιδιαστέλλεται με τον κατακερματισμό και την ποικιλία στην εσωτερική οργάνωση.

Οι πολυόροφες, πολύπλευρες και περίπλοκες αναδιαμερισματώσεις παρέχουν χώρους ομοιογενούς ποιότητας,  ενώ επιτυγχάνεται η ένταξη της τομής στο κτήριο, και στην βιωματική εμπειρία των ενοίκων. Γεννώνται ανεξάντλητες επιλογές δημιουργίας ενός εσωτερικού, ημι-ιδιωτικού συστήματος κυκλοφορίας σε πλήρη ανεξαρτησία από το οφθαλμοφανές δημόσιο και ημιυπαίθριο δίκτυο των ευθύγραμμων κλιμάκων πρόσβασης από τον ακάλυπτο. Τα σενάρια ανάδειξης ενός απόκρυφου κοινωνικού και επικοινωνιακού καθεστώτος εκφράζουν την προοπτική ανάδειξης ενός συλλογικού βιωτικού ιδιώματος σε διαρκή μετεξέλιξη.

Η ιδιωτική επικοινωνία πολλαπλών στάθμεων με ανελκυστήρα ή κλιμακοστάσια, εισάγει τη νέα δυνατότητα της ανάδειξης πολυχώρων με συνδυασμό καταστήματος ή εκθετηρίου με χώρους εργασίας ή διαμονής.

Οι δυνατότητες διαμερισμάτωσης πολλαπλασιάζονται αν οι ιδιωτικές σκάλες αποκτήσουν ημι-κοινόχρηστο χαρακτήρα μεταξύ των γειτνιαζουσών μονάδων -διαμερισμάτων. Στην παρουσίαση των μονάδων στο κτήριο της οδού Γερμανικού, προβάλλεται ένας σχήματισμός στον οποίο κάθε κατοικία κάνει αποκλειστική χρήση των κλιμακοστασίων που συνδέουν πολλαπλές στάθμες.

Ο όγκος της οδού Γερμανικού χωρίζεται σε μονάδες των 120 τμ, ο όγκος της οδού Μαραθώνος χωρίζεται σε μονάδες των 70 τμ, ο όγκος της οδού Μυλλέρου χωρίζεται σε μονάδες των 90 τμ. Όλες οι μονάδες αυτές μπορούν να παράσχουν πολλαπλάσιους ή υποπολλαπλάσιους χώρους-μονάδες.

Η κανονικότητα του συsστήματος, η συνεπαγόμενη διαμπερότητα και η σαφώς αντιληπτή ταυτότητα συνδυάζεται με το χαμηλό του κόστους κατασκευής, χωρίς να συμβιβάζεται η προοπτική μελλοντικών αναδιαρρυθμίσεων και εκ νέου κατατομής των χωρικών ενοτήτων.

 

aristotheke.2010.12.25.jpg aristotheke.2010.12.26.jpg

 

Ερώτηση Διοργανωτή: 02.01
Η κατοίκηση στο κέντρο της πόλης και στο ιστορικό κέντρο ειδικότερα. Ποιοί, Πού, Γιατί, Πώς ;

Για μια αστική «εξοχή»

Το πρόγραμμα του διαγωνισμού εισβάλλει σε ένα τραχύ αστικό τοπίο το οποίο αποκρυσταλλώνει τις δυσκολίες του αστικού σχεδιασμού στην κεντρική Αθήνα: άναρχη και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη, οπτικό χάος, σκληρές γειτνιάσεις, ετερόκλητο κτηριακό περιβάλλον φτωχού κερδοσκοπικού χαρακτήρα, υποβιβασμένα αστικά κενά απροσδιόριστης φύσεως και ακραίοι οικοδομικοί κανονισμοί συνθέτουν μια βεβαρυμένη αφετηρία με πολλαπλά κωλύματα. Τα τυπικά 'δύσκολα' αθηναϊκά οικόπεδα ακυρώνουν εύκολα πολλές σχεδιαστικές προθέσεις, επιβάλλουν την αποσπασματική επίλυση μεμονωμένων δυσκολιών, στοχεύοντας σε στοιχειωδώς αποδεκτές, συμβατές αλλά συχνά φτωχές αρχιτεκτονικές λύσεις. Συντετριμμένοι από την επίπονη διευθέτηση επιμέρους ζητημάτων τα οποία απαιτούν συνολική αφοσίωση ενώ ταυτόχρονα απορρίπτουν και διαλύουν τις ευρύτερες προθέσεις, οι σχεδιαστές συχνά θυσιάζουν τις προτάσεις τους, καταλήγοντας σε ωμά χρηστικές και υποβιβαστικές λύσεις «εξυπηρέτησης».

Η προοπτική της επανοργάνωσης μιας πρώην περιοχής κατοικίας (πλέον ενός επιδεινωμένου ημι-βιοτεχνικού αστικού τομέα με την επακόλουθη προβληματική ενός παραμελημένου τοπίου) ανασύρει το ζήτημα της οικιστικής ανάκτησης σε πυκνούς αστικούς τομείς, παρέχοντας τη δυνατότητα μελέτης και πειραματισμού σε λύσεις εναλλακτικές της υπερδιόγκωσης των προαστίων.

Η επιθυμία για ιδιωτικότητα οδηγεί τους περισσότερους ανθρώπους προς την επιλογή της πανταχόθεν ελεύθερης μονοκατοικίας με μεγάλο προσωπικό κόστος και τεράστια δημόσια έξοδα, λύση αμφισβητήσιμη οικονομικά, πολιτισμικά και περιβαλλοντικά, αν και ιδιαίτερα αρεστή από τους «μαχητικούς» αρχιτέκτονες. Αντιτασσόμενο στην ανοχή της προαστιακής ζωής και στην εγκατάλειψη των αξιόλογων πολιτιστικών και κοινωνικών ιδιωμάτων της αστικής ζωής, το πρόγραμμα Μεταξοίκησης προσφέρει στους ένοικους ευελιξία και ιδιοτυπία επιτρέποντας τη μελλοντική προσαύξηση και τον επανασχεδιασμό των χώρων, τη διαρκή αναπροσαρμογή της οργάνωσης της κατοικίας. Συγκεράζεται έτσι η αντίληψη διαβίωσης σε αστικό περιβάλλον υψηλής πυκνότητας με τον αυτόνομο (υποθετικά εξοχικό) τρόπο ζωής στην περιφέρεια.

 

aristotheke.2010.12.12.jpg aristotheke.2010.12.13.jpg

aristotheke.2010.12.14.jpg aristotheke.2010.12.15.jpg

 

Ερώτηση Διοργανωτή: 01.02
Εδραιωμένα πρότυπα και εναλλακτικές προσεγγίσεις

Ελαστικότητα Έναντι Μνημειακότητας

Κατά το σχεδιασμό των όγκων της βάσης (datum) του συγκροτήματος Μεταξοίκηση, κύρια συνθετική στάση ήταν η απόρριψη της επιτηδευμένης αφαιρετικότητας και της μνημειακότητας - κεντρικά χαρακτηριστικά των «μοντέρνων» προτύπων μορφολογικής οργάνωσης: του πεπλατυσμένου κατακόρυφου μονόλιθου (κτηρίου) επί οριζοντίου χαμηλού βάθρου (βοηθητικές χρήσεις-βάση). Η αμφισβήτηση των πεπαλαιωμένων ψευδο-μνημειακών αρχετύπων - που συναντώνται συχνά στις αλαζονικές 'ανώτερες' αστικές επεμβάσεις του εταιρικού νεωτερισμού (corporate modernism) αλλά και σε πολλά «περίφημα» αστικά συγκροτήματα της ημεδαπής, σύμβολα αστικού εκπεσμού - εκτονώνεται με την υιοθέτηση της μη-ευκλείδειας γεωμετρίας σε μια απτή λύση που δίνει προτεραιότητα στην καθημερινή διαβίωση και την έννοια του ήπιου, του 'μαλακού'. Το έργο Μεταξοίκηση εισάγει την έννοια του εσωτερικού 'παιζό-λοφου' (play mound) ανασυγκροτώντας την προφανή απώλεια της φυσικής τοπογραφίας στην πόλη των Αθηνών∙ των βίαια ισοπεδωμένων εκτάσεων, της αντίστασης προς όλες τις τοπογραφικές αποκλίσεις. Το νέο αίθριο αναπροσδιορίζει την έννοια της αφηρημένης πλατφόρμας-βάσης μέσω μετα-καρτεσιανών γεωμετρικών τάσεων προς το λειασμένο πεδίο (smooth terrain).

Η έννοια του ανασηκωμένου πεπλατυσμένου βάθρου (datum) εξετάστηκε νωρίτερα στη σχεδιαστική διαδικασία, βρίσκοντας αφετηρία - στην περίπτωση του συγκεκριμένου έργου - στην πρόθεση να διαχωριστούν οι ζώνες του συλλογικού και του οικείου. Η εισαγωγή του εύκαμπτου 'απαλού' τοπίου (softscape) καμπυλο-γραφίας και 'ελαστικότητας' αποφεύγει να σχηματοποιήσει άμεσα την προγραμματική διαβάθμιση των κοινόχρηστων χώρων. Ως περιβάλλον κυκλοφορίας και διαβίωσης, ο «γήλοφος» καθιστά άμεσα αντιληπτή και επισκέψιμη όλη την ακάλυπτη επιφάνεια, λειτουργεί ανεξαρτήτως ηλικίας και φυσικής ικανότητας, απορρίπτοντας το συνήθη διαχωρισμό των επιλογών κίνησης για τα υποβοηθούμενα άτομα.

Η μορφή του παιζό-λοφου ήταν προϊόν διαχείρισης των απαιτήσεων του οικοδομικού κώδικα, επιτρέποντας τελικά ένα ηπιότερο δίκτυο κίνησης που ανταποκρίνεται βέλτιστα στις απαιτήσεις του πολεοδομικού κανονισμού για περιορισμένη κάλυψη. Η απλή γεωμετρική ιδέα του αναχώματος αποτελεί τη νέα τεχνητή τοπολογία. Ο παιζό-λοφος αναπαράγει την υπάρχουσα φυσική τοπογραφία μετακινώντας τις τοπογραφικές καμπύλες μερικώς κατακόρυφα και υπερτονίζοντας τις υψομετρικές διαφορές κατά τόπους σε ανταπόκριση με το προγραμματικό πλάνο. Καθιερώνει ένα μεταβλητό 'οροπέδιο' που ενεργεί ως ομαλή βιώσιμη περιοχή, ως ανοιχτό περιβάλλον δραστηριοτήτων. Το 'υψίπεδο' αυτό, αποφεύγει περιττούς φορμαλιστικούς προσδιορισμούς και δεν ανταγωνίζεται τις κτηριακές μάζες των κατοικιών. Γίνεται αντιληπτό από όλους τους άξονες, τις κατευθύνσεις και τους προσανατολισμούς χωρίς να επιβάλλει περιορισμούς στις επιλογές πρόσβασης.

Ως 'ανάχωμα', σκεπάζει την πίσω όψη των ισογείων καταστημάτων, επιτρέπει έτσι στις εμπορικές χρήσεις να επεκταθούν κάτω από την αυλή χωρίς καμία ορατή παρέμβαση ή σύγκρουση με τον καθαρώς οικιστικό χαρακτήρα του αίθριου. Η πρόσβαση των καταστημάτων από την αυλή έχει αποφευχθεί ώστε το πολεοδομικό τετράγωνο να λειτουργήσει με έναν 'κανονικό' τρόπο μέσα στην πόλη, όχι παρασιτικά ως εσωστρεφές εμπορικό κέντρο ή ως συγκρότημα μεικτών χρήσεων με ιδιωτικούς πεζοδρόμους.

Η κλασική πρόταση κυβοειδών 'βάθρων' για τους επιμέρους κτηριακούς όγκους θα δημιουργούσε δευτερεύουσες εσωτερικές όψεις στο κέντρο του οικοδομικού τετραγώνου, σημαντικό μειονέκτημα σε σύγκριση με μια ομαλή καμπυλόγραμμη μορφή/επιφάνεια η οποία καταλήγει περιμετρικά στο φυσικό έδαφος ή στο δημόσιο πεζοδρόμιο. Η δυνατότητα πρόσβασης στις εμπορικές χρήσεις από το εσωτερικό του τετραγώνου μέσω των εσωτερικών όψεων θα αλλοίωνε το ρόλο της αυλής.

 

aristotheke.2010.12.09.jpg aristotheke.2010.12.22.jpg
aristotheke.2010.12.38.jpg aristotheke.2010.12.49.jpg

 

Ερώτηση Διοργανωτή: 01.05
Νέες σχεδιαστικές προσεγγίσεις στην κατοικία, με έμφαση στην εσωτερική διάταξη της μονάδας-διαμερίσματος

Διαλεκτική Ανασύνταξη

Κεντρική προτεραιότητα της εισήγησης του διαγωνισμού ήταν η μέγιστη μεταβλητότητα των μοντέλων κατοίκησης. Η πρόταση Μεταξοίκησης υιοθέτησε αυτή την κατευθυντήριο πλήρως εισάγοντας εφικτή τεχνική και σαφή μεθοδολογία. Η υπόσχεση του συστήματος κείται στην πολλαπλότητα των δόκιμων υποδιαιρέσεων, στις ανεξάντλητες δυνατότητες μελλοντικής ανακατανομής χρήσεων και επανασχηματισμού των χωρικών ενοτήτων, σε κάτοψη και τομή, με ελάχιστη όχληση. Δίνοντας προτεραιότητα στην κατακόρυφη συνέχεια, στην πρακτική - αλλά όχι αντιληπτή - επαναληπτικότητα και στην τακτική διάταξη των μόνιμων εγκαταστάσεων που καταλαμβάνουν σκόπιμα τη βαθύτερη (συγκριτικά σκοτεινότερη) ζώνη της κάτοψης, απελευθερώνεται η κτηριακή περίμετρος, εξασφαλίζονται απόλυτα διαμπερείς χώροι και αμφίπλευρη θέα, ενώ αποδίδεται σαφής αρχιτεκτονική ταυτότητα.

 

aristotheke.2010.12.32.jpg aristotheke.2010.12.33.jpg

aristotheke.2010.12.34.jpg aristotheke.2010.12.35.jpg

 

Ερώτηση Διοργανωτή: 2.02
Νέες σχεδιαστικές προσεγγίσεις με έμφαση στο σύνολο και την σχέση με το πολεοδομικό πλαίσιο.

Διαστήματα, Δια-στάσεις και Ενεργείς Μεσοτοιχίες

Ως ανταπόκριση στο υπάρχον αστικό καθεστώς και την πυκνότητα του Μεταξουργείου, κρίνεται προτιμητέο να μη σφραγιστούν τα όρια του οικοπέδου με συνεχείς οικοδομικές μάζες. Γενικά, η συνεχής κτηριακή περίμετρος νοείται ως προφανής κατάληξη ενός πλήρως δομημένου αστικού τετραγώνου που απαρτίζεται από επιμέρους κατατμήσεις, ιδιοκτησίες. Σε αυτήν την σπάνια ευκαιρία να σχεδιαστούν ως ενιαίο σύνολο τρία τέταρτα ενός πολεοδομικού τετραγώνου και να παραχθεί μια μεγαλύτερη ενότητα, η πρόταση για ένα συνεχή κτηριακό 'δακτύλιο' θα εμφανιζόταν σε αστικό επίπεδο ως ρηχή σκηνογραφική παρέμβαση που προσδίδει μόνο επιφάνειες, όψεις, προς στην πόλη αποκλείοντας τη δυνατότητα οπτικής αλληλεπίδρασης μεταξύ του εσωτερικού αίθριου και των δημόσιων δρόμων.

Ο προσδιορισμός της θέσης και η ταξινόμηση των ανοιγμάτων-διακένων επί του περιμετρικού δακτυλίου απαιτούν μια διαδικασία πειραματισμού, συνυπολογίζοντας τα αρχιτεκτονικά γνωρίσματα του αστικού περιβάλλοντος: ύψη, αποστάσεις, τυπολογίες, ογκομετρία. Στην πρόταση Μεταξοίκησης το εσωτερικό προαύλιο προσεγγίζεται άμεσα από κάθε οδικό άξονα. Κενά, περάσματα και στοές μεταξύ των τεσσάρων ευδιάκριτων οικοδομικών όγκων αντιστοιχούν στα ισάριθμα μέτωπα του τετραγώνου.

Το ζήτημα του τυφλού μετώπου γειτνίασης, της εγκάρσιας και άμορφης υπάρχουσας μεσοτοιχίας, άλυτο και εκκρεμές ζήτημα στις περισσότερες υποβληθείσες προτάσεις, ανάγεται πλέον σε εξαιρετική ευκαιρία. Η σημαντική της μεσοτοιχίας αντιστρέφεται από αμήχανο τελείωμα σε επιθυμητό ισχυρό αλλά ουδέτερο όριο, το οποίο διαρρηγνύει ο προεξέχων όγκος που συμπληρώνει το μέτωπο της οδού Λεωνίδου. Ως αντικείμενο κοινής θέασης και χρήσης, η προβολή-εισβολή της υπεριπτάμενης αυτής μάζας-folie στο αίθριο πυροδοτεί τη δυναμική της αστικής αυλής.

 

aristotheke.2010.12.47.jpgaristotheke.2010.12.46.jpg 

aristotheke.2010.12.44.jpgaristotheke.2010.12.43.jpg

aristotheke.2010.12.42.jpgaristotheke.2010.12.41.jpg 

 

Σύζευξη Πυργοειδών

Για το οικόπεδο του διαγωνισμού, μια δόκιμη εναλλακτική πρόταση απαρτίζεται από οκτώ μικρούς, τετραώροφους, πύργους λιτών διαμερισμάτων από τους οποίους οι πέντε τοποθετούνται σε μια μονώροφη πλατφόρμα-βάση η οποία στεγάζει εμπορικές λειτουργίες. Τρεις πύργοι τοποθετούνται κατά μήκος της οδού Γερμανικού - στα άκρα και στο κέντρο του μετώπου - και εκτός της πλατφόρμας, αναπτύσσοντας ένα δημόσιο πέρασμα παράλληλα στη δημόσια οδό. Αυτός ο πεζόδρομος μεταξύ της συστοιχίας των πύργων και της ενιαίας πλατφόρμας στην κατεύθυνση βορρά-νότου - παράλληλα στην οδό Γερμανικού - εξυπηρετεί τους ισόγειους χώρους καταστημάτων και υποδέχεται την καταπεσμένη αστική δυναμική της υποβαθμισμένης οδού Γερμανικού.

 

aristotheke.2010.12.07.jpg aristotheke.2010.12.08.jpg



Τα πυργοειδή αλληλοσυνδέονται στους ανώτερους ορόφους μέσω δικτύου γραμμικών μονώροφων όγκων που γεφυρώνουν τα κενά. Η πρόταση επιτρέπει ποικίλες διαθέσεις και ποιότητες στους ανοιχτούς χώρους, που διαφοροποιούνται μέσω της υψομετρικής αλλαγής: η οροφή της πλατφόρμας ως ημι-ιδιωτικό πεδίο συλλογικής χρήσης, το φυσικό έδαφος ως δημόσια επιφάνεια που συνδέεται με το εμπορικό μέτωπο. Αυτή η αστική πρόταση υψηλής πυκνότητας αντιπαρέρχεται οιοδήποτε ζήτημα ενδοστρέφειας και επιτρέπει στην αστικότητα να διεισδύσει στο πολεοδομικό τετράγωνο.

 

aristotheke.2010.12.05.jpg aristotheke.2010.12.06.jpg 



Σε πλήρη αντίθεση, η τελική πρόταση της Μεταξοίκησης δίνει προτεραιότητα στη δημιουργία ενός αμυντικότερου οικιστικού 'λιμένα' στο κέντρο του τετραγώνου. Η εξέλιξη της γραμμικής τυπολογίας απελευθέρωσε τη δυναμική προγραμματικής ενοποίησης επιμηκών όγκων, η οποία υιοθετήθηκε ως σχεδιαστική στρατηγική και οδήγησε στην εγκατάλειψη της αρχικής πρότασης των ημιανεξάρτητων πυργοειδών. Η γραμμική διάταξη και η αυστηρή κατανομή των βασικών κτηριακών εγκαταστάσεων - ανελκυστήρων, χώρων υγιεινής, κλιμακοστασίων, κουζινών - επιτρέπει στους επιμήκεις όγκους να αποκτήσουν πλευρική πρόσβαση μέσω μιας σειράς από κοινόχρηστες σκάλες, γεννώντας ένα ισχυρό σύστημα ημι-συνεχούς δόμησης. Η τελική χωροθέτηση της πρότασης, ως συντετμημένος δακτύλιος με κεντρική αυλή, προσαρμόζει την τυπολογία αυτή στην αστική κλίμακα.

 

aristotheke.2010.12.55.jpg

aristotheke.2010.12.51.jpg aristotheke.2010.12.52.jpg
aristotheke.2010.12.54.jpg

Share |

Σχετικές Δημοσιεύσεις:

 

GreekArchitects Athens

Copyright © 2002 - 2024. Οροι Χρήσης. Privacy Policy.

Powered by Intrigue Digital