(213) Συνάντηση παλαιών και νέων τεχνών στον ελαιώνα

Φοιτητές : Σαπλαούρας Μιχάλης , Χαλδέζου Σωτηρία
Επιβλέποντες: Γυφτόπουλος Σ., Κλαμπατσέα Ε.    
Σύμβουλοι: Γαβαλάς Γ., Σταυρίδου Α.           
Εθνικό Μεστόβιο Πολυτεχνείο, σχολή αρχιτεκτόνων μηχανικών | τομέας Ι
Ημερομηνία υποστήριξης:   νοέμβριος 2010

Η ιστορική ανάμνηση ενός ελαιόδασους στην καρδιά του λεκανοπεδίου και ο παρακμάζων βιομηχανικός χαρακτήρας της περιοχής του ελαιώνα αποτελούν τα ερεθίσματα μιας διπλωματικής η οποία προτείνει τη δημιουργία ενός χώρου στον οποίο επιχειρείται η συνάντηση παλαιών και νέων τεχνών και διερευνάται η σχέση φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.

Η κατάφυτη κοιλάδα με ελιές όπου καταλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του λεκανοπεδίου, από την αρχαιότητα δίνει το όνομα της στην περιοχή του Ελαιώνα. Μια εικόνα ενός ελαιόδασους που παραμένει αναλλοίωτη μέχρι και τον 18^ο αίωνα. Από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα το τοπίο του λεκανοπεδίου αρχίζει να υπόκειται σε αλλαγές. Ο Ελαιώνας, χάρη στη γεωγραφική του θέση, ανάμεσα στα δύο μεγάλα κέντρα Αθηνών και Πειραιώς και το πλούσιο έδαφός του αποτελεί το καταλληλότερο μέρος για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και των υποδομών μεταφορών της πρωτεύουσας.

Η κρίση της δεκαετίας του 70 έρχεται να συμπληρώσει τη σύνθετη ιστορικά εικόνα του Ελαιώνα, αφήνοντας νεκρά πολλά βιομηχανικά κτήρια.

Η πολλαπλή ιστορική φυσιογνωμία της περιοχής, έτσι όπως αποτυπώνεται μέσα από τις διαφορετικές φάσεις της, συμπληρώνεται στις μέρες μας από το αβέβαιο θεσμικό καθεστώς και από τη διοικητική πολυδιάσπαση.

Στην περιοχή του ελαιώνα δραστηριοποιείται ένα μεγάλο εύρος βιοτεχνικών κλάδων, καθένας από τους οποίους ενσωματώνει ένα πλήθος εξειδικεύσεων, οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες του λεκανοπεδίου για παραγωγή και μεταποίηση.

Ωστόσο το θεσμικό πλαίσιο της που διαμορφώνεται κατά την τελευταία δεκαπενταετία (από το ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας του '84  κι έπειτα) και αφορά στην περιοχή του ελαιώνα οδηγεί στην αποβιομηχάνιση της περιοχής και στη δημιουργία ενός νέου εμπορικού-επιχειρησιακού κέντρου ·δεδομένα που ολοένα και περισσότερο έλκουν χρήσεις υπερτοπικού χαρακτήρα.

Κεντρική ιδέα της λειτουργικής πρότασης είναι το πλήθος των μικρών βιοτεχνικών εργαστηρίων, όπου έχουν απομείνει στην περιοχή να συνδυαστεί με μια σχολή βιομηχανικού σχεδιασμού.

Η συνάντηση, των εργαστηρίων σε ένα κοινό χώρο ενδυναμώνει το σημαντικό παραγωγικό τους ρόλο και μειώνει των κίνδυνο της εξαφάνισης τους από την περιοχή. Η σχολή του βιομηχανικού σχεδιασμού έρχεται να προσδώσει στην κοινή αυτή συνύπαρξη, νέες μεθόδους σχεδιασμού και παραγωγής, όπου με αφετηρία τις παραδοσιακές τεχνικές οδηγούμαστε στον δημιουργικό σχεδιασμό πρωτότυπου αντικειμένου.

Προσεγγίζοντας σχεδιαστικά την περιοχή μελέτης η πρόταση αναζητά τρόπους δόμησης  με τους οποίους η έμφαση θα δίνεται στην αποκατάσταση της σχέσης φυσικού-δομημένου περιβάλλοντος.

Κεντρική ιδέα της λύσης είναι να ελευθερωθεί η στάθμη του εδάφους από κτηριακούς όγκους ούτως ώστε να δημιουργηθεί μία επιφάνεια η οποία φυτεύεται κι επιτρέπει θεάσεις προς την ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου.

Οι ανάγκες των εργαστηρίων σε έμμεσο-βορινό φωτισμό και σε δυνατό φυσικό εξαερισμό οδηγούν στη γραμμική ανάπτυξη τους προσανατολισμένη στον άξονα βορρά-νότου. Η δυναμική των κινήσεων από την λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως προς το βορινό τμήμα του οικοπέδου, στο οποίο βρίσκεται η σχολή βιομηχανικού σχεδιασμού, στρεβλώνει το αρχικά ορθοκανονικό σύστημα των εργαστηρίων - παραμόρφωση η οποία επεκτείνεται σε όλη την έκταση της λύσης δημιουργώντας ένα τεχνητό φυτεμένο ανάγλυφο.

Η αναπτυξιακή πολιτική και ο σχεδιασμός που σέβεται το τοπίο αποτελούν ένα δίπολο το οποίο δύναται να αναγεννήσει την εύθραυστη φυσιογνωμία του ελαιώνα.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.