(130.12) Απόδραση. Παρατήρηση. Aurora Borealis

Φοιτητές : Καψάλης Δημήτριος, Παπαδημητρίου Αικατερίνη
Υπεύθυνος Καθηγητής : Παπακώστας Γεώργιος
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ημερομηνία Παρουσίασης : 3 Ιουλίου 2012

Μια σύνθεση τοποθετημένη σε λόφο στο βόρειο τμήμα της Φινλανδίας, στην πόλη του Ροβανιμέμι, από όπου το φαινόμενο του Βορείου Σέλαος γίνεται ορατό 200 μέρες το χρόνο. Σκοπός είναι να σχεδιάσουμε ένα νέο τοπόσημο το οποίο θα αποτελεί ένα χώρο παρατήρησης και θα φιλοξενεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες και χώρους αναψυχής. Τυπικά χαρακτηριστικά του φινλανδικού τοπίου, αποτελούν πηγές έμπνευσης της σύνθεσής μας.

Κυρίως Περιγραφή
Η σύνθεσή μας τοποθετείται σε ένα λόφο στο βόρειο τμήμα της Φινλανδίας, στην πόλη του Ροβανιμέμι, από όπου το φαινόμενο του Βορείου Σέλαος γίνεται ορατό 200 μέρες το χρόνο. Σκοπός μας είναι να σχεδιάσουμε ένα νέο τοπόσημο για την πόλη το οποίο θα αποτελεί ένα χώρο παρατήρησης του φαινομένου ενώ ταυτόχρονα θα φιλοξενεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες και χώρους αναψυχής. Το βόρειο σέλας, ο πάγος, η πέτρα καθώς και τα κλαδιά, τυπικά χαρακτηριστικά του φινλανδικού τοπίου, αποτελούν τις πηγές έμπνευσης της σύνθεσής μας.

Ο λόφος που έχει δοθεί αποτελεί παρθένα κληρονομιά του Ροβανιέμι. Η περιοχή που επιλέγεται ώστε να τοποθετηθεί η σύνθεση είναι αποτέλεσμα των υπαρχόντων διαδρομών, του αναγλύφου της περιοχής λαμβάνοντας υπόψιν και την ευκολία στην πρόσβαση, μόλις 10 λεπτά περπάτημα από το σημείο εισόδου στην προστατευμένη περιοχή και με την ελάχιστη επέμβαση στο φυσικό τοπίο.

Η τοπολογική ανάλυση και οι εντάσεις του αναγλύφου παράγουν δεδομένα τα οποία συνθέτουμε με τη βοήθεια του διαγράμματος voronoi και δημιουργούν ένα χάρτη διαδρομών ο οποίος διαχέεται στο δασώδες περιβάλλον χαράσσοντας μονοπάτια από και προς το παρατηρητήριο μέσα από 'τυχαίες' διαδρομές που περνούν από τα σημεία που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάνω στο λόφο. Με τον τρόπο αυτό κάνουμε εφικτό καθ' όλη την διάρκεια του έτους ,παρά τις δυσχερείς συνθήκες την βόλτα στο δάσος και την επαφή των επισκεπτών με τη φύση.  Η υλικότητα του εξωτερικού χώρου εναλλάσσεται μεταξύ σκληρού δαπέδου, ξύλου, υγρού στοιχείου και της υπάρχουσας φύτευσης και η εναλλαγή αυτή ορίζεται από των αντίστοιχο μεταλλικό κάναβο που έχει προκύψει.

Οι γραμμές αυτού του κανάβου, προσομοίωση στοιβαγμένων νεκρών κλαδιών, εξελίσσονται σε ένα κέλυφος το οποίο ανασηκώνεται από το έδαφος και δημιουργεί ένα τεχνητό, υψηλής τεχνολογίας, διάφανο λόφο που προσφέρει πανοραμική θέα αποτελώντας μια ομαλή μετάβαση από τον εσωτερικό στον  εξωτερικό χώρο. Ταυτόχρονα μεταφράζει τον γραμμικό αντικατοπτρισμό του φαινομένου του σέλαος στο έδαφος.

Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να 'αναρριχηθεί' στο κέλυφος και να εξερευνήσει τις οπτικές φυγές και τον ουρανό από μια διαφορετική προοπτική. Σε μια εικονική πραγματικότητα το κέλυφος προεκτείνεται στο δάσος εναλλασσόμενο υπογείως/ υπεργείως, εμφανιζόμενο σε χώρους επιλεγμένους από τους επισκέπτες προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως εφήμερο και απομονωμένο καταφύγιο. Η ανακλαστική ιδιότητα του γυαλιού 'επαναδημιουργεί' το περιβάλλον προβάλλοντάς το στην επιφάνειά του και ενσωματώνοντας τη σύνθεση στο τοπίο.

Η προσομοίωση των πρισμάτων σε σχήμα πέτρας που διεισδύουν στη γη, διαφανή, όπως τα θραύσματα πάγου δημιουργούν τους κεντρικούς όγκους. Σε αυτούς στεγάζονται οι επιμέρους λειτουργίες του κτιριακού συνόλου.

Το παρατηρητήριο είναι ο ψηλότερος όγκος με ενσωματωμένη μια ράμπα και εξοπλισμένος με τηλεσκόπια προς χρήση από τους επισκέπτες δίνει την 'προστατευμένη' από τα έντονα καιρικά φαινόμενα εκδοχή της παρατήρησης. Έχει κανείς  μια εναλλακτική πρόσβαση στο κέλυφος με τον τρόπο αυτό. Ένα μικρό πλανητάριο 20 ατόμων στον υπόγειο χώρο που είναι και ο χώρος εκπαίδευσης και προσομοίωσης του φαινομένου του Σέλαος. Σε αυτό μπορεί κανείς να χαλαρώσει μαθαίνοντας μέσα από ειδικά προγράμματα που θα υποστηρίζονται από μελετητές του φαινομένου και τα ανάλογα πανεπιστήμια της περιοχής. Ας μην ξεχνάμε πως η παρατήρηση του φαινομένου είναι ένα ισχυρό θέλγητρο της περιοχής. Στον χώρο ακόμη μπορεί κάποιος να βρεί ένα εστιατόριο χωρητικότητας 80 ατόμων, μια μικρή ξενοδοχειακή μονάδα δυναμικότητας 30 ατόμων σύντομης διαμονής ανάλογα με τη ζήτηση και τέλος ένας χώρος της φινλανδικής σάουνας στον οποίο έχουν πρόσβαση όχι μόνο όσοι διαμένουν στο σύμπλεγμα αλλά και οι επισκέπτες.

Η διαφάνεια την σύνθεσης επιτρέπει την διαρκή θέαση του εξωτερικού περιβάλλοντος και του ουράνιου θόλου, δημιουργώντας την αίσθηση στους παρευρισκόμενους πως βρίσκονται στο εξωτερικό χωρίς όμως να τους περιορίζουν οι περιβαλλοντικές συνθήκες. Ο μεταλλικός σκελετός που αποτελεί και το στατικό σύστημα της κατασκευής ενισχύει το αίσθημα αυτό καθώς κάποιος μπορεί να φανταστεί πως βρίσκεται σε μια διαφανή σπηλιά και έχει άμεση σχέση με το εξωτερικό. Για το λόγο αυτό, ώστε να ενισχυθεί η αμεσότητα με το περιβάλλοντα χώρο η σύνθεση αναπτύσσεται κυρίως στο επίπεδο του εδάφους. 

Στόχος της πρότασής μας είναι η παραγωγή εμπειριών και ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης φύσης ανθρώπου μέσα από μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση. Τα ένστικτα διαβίωσης που τείνουν να εξαλειφθούν και η διαφάνεια ενισχύει τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση να εξελιχθεί μέσα από ένα ασφαλές περιβάλλον.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.