Φωτίζοντας τον κόσμο. Ποιο είναι το κόστος;

Τα άστρα που φαίνονται στον ουρανό είναι λιγότερα σήμερα. Η λάμψη τους έχει πνιγεί στην ένταση των γήινων πηγών φωτός. Η φωτορύπανση αποτελεί πλέον σημαντικό πρόβλημα όχι μόνο για τους αστρονόμους, παρόλο που αυτοί είναι οι περισσότερο ενοχλημένοι.

"Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να μπορεί να δει κάποιος τα αστέρια" λέει η ειδική διαστημικών θεμάτων Heather Couper στο πρόγραμμα του BBC Ένας Πλανήτης.

"Αυτό που κάνει η φωτορύπανση είναι να μας εξαφανίζει το τοπίο από πάνω μας. Φανταστείτε να ζούσατε στην Αφροδίτη, η οποία είναι συνεχώς καλυμμένη από σύννεφα. Δεν θα βλέπετε ποτέ τα αστέρια. Θα ήσασταν περιορισμένος στο τοπίο γύρω σας."

Τα καλά νέα

Ένα μεγάλο μέρος του φωτός που παράγεται στη γη σπαταλιέται, φεύγοντας έξω στο διάστημα. Από την άποψη της κατανάλωσης ενέργειας, αυτό δεν είναι πολύ αποδοτικό. Επίσης περίπου οι μισοί λαμπτήρες στα σπίτια ολόκληρου του πλανήτη είναι λαμπτήρες πυράκτωσης. Μόνο το 5% της ενέργειας που χρησιμοποιούν μετατρέπεται πραγματικά σε φως. Το άλλο 95% σπαταλιέται.

Ο Paul Wade της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (International Energy Agency (IEA)) λέει ότι η παρούσα κατάσταση είναι πολύ κακή. "Υπολογίζουμε ότι περίπου το 19% όλης της ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιείται για φωτισμό με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, " είπε. "Για να καταλάβετε, αυτό είναι ισοδύναμο με όλη την ισχύ που παράγεται από τις πυρηνικές ή υδροηλεκτρικές μονάδες παραγωγής συν άλλο ένα 15%, μόνο για εφαρμογές φωτισμού."

Η IEA εικάζει πως οι ενεργειακές ανάγκες για φωτισμό θα αυξηθούν κατά περίπου 80% από τώρα έως το 2030 εκτός και αν καταβληθούν προσπάθειες εξοικονόμησης και αποδοτικότητας. Εντούτοις, ο κ. Wade πρόσθεσε ότι "τα καλά νέα είναι ότι δεν γίνεται καθόλου καλή εξοικονόμηση στις συνηθισμένες πρακτικές φωτισμού, που σημαίνει ότι πολλά μπορούν να γίνουν ώστε να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα με λιγότερη ενέργεια. " Πράγματι, θεωρείται ότι μια σημαντική πρόοδος στην τεχνολογία φωτισμού δε θα αργήσει να συμβεί.

Οι πιο πρόσφατες πρόοδοι είναι οι δίοδοι - τα LEDs - τα οποία αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς. Επειδή τα μεμονωμένα LEDs είναι πολύ μικρά, μπορούν να τοποθετηθούν σε αποδοτικά οπτικά συστήματα, κατευθύνοντας το φως.

"Με συμβατικό εξοπλισμό φωτισμού, πολλές φορές πολύ από το φως που θέλετε να κατευθυνθεί προς ένα κτήριο, στην πραγματικότητα το προσπερνά και φεύγει προς το νυχτερινό ουρανό, " λέει ο Mike Simpson, τεχνικός και διευθυντής σχεδίου του τμήματος φωτισμού του γίγαντα των ηλεκτρονικών Philips. "Επειδή τα LEDs είναι τόσο μικρά, μπορούμε να τα βάλουμε σε πολύ αποδοτικά οπτικά συστήματα - που σημαίνει ότι το φως που σπαταλείται δεν εξαφανίζεται εντελώς, αλλά μειώνεται σημαντικά." Ο κ. Simpson είπε ότι συνολικά, η μείωση αυτή μπορεί να φτάσει τουλάχιστον το 50%.

Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων πέντε ετών, η Philips επένδυσε περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ σε "πράσινες τεχνολογίες φωτισμού". Τώρα υπολογίζει ότι η αντικατάσταση όλων των κλασικών λαμπτήρων στην Ευρώπη με νέους λαμπτήρες εξοικονόμησης θα μπορούσε να μειώσει την εκπομπή άνθρακα κατά 28 εκατομμύρια τόνους ετησίως - το αντίστοιχο 50 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου.

Αλλά μεγαλύτερη εξοικονόμηση μπορεί να γίνει αν χρησιμοποιηθεί το φως με έναν εκλεκτικότερο και περισσότερο ελεγχόμενο τρόπο. Σύμφωνα με τον Paul Wade, αυτό σημαίνει την εκμάθηση καλύτερης χρήσης του φυσικού φωτός και του πότε να γίνεται διακοπή του τεχνητού φωτισμού. " Υπάρχουν πολλοί τρόποι να χρησιμοποιηθεί το φυσικό φως της ημέρας αποτελεσματικότερα - συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών που θα μείωναν αυτόματα τα επίπεδα φωτός των φωτιστικών όταν τα επίπεδα του φυσικού φωτός αυξάνονταν."

"Υπάρχουν επίσης αισθητήρες, οι οποίοι μπορούν να δουν πότε οι άνθρωποι έχουν αφήσει το χώρο και κλείνουν τα φώτα." Εν τω μεταξύ, η Philips προωθεί ένα αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου φωτισμού, το οποίο είναι ανοικτό όταν οι άνθρωποι βρίσκονται στο χώρο και κλείνει αυτόματα όταν φεύγουν." Υπολογίζουμε ότι με τη χρησιμοποίηση των πολύ βασικών ελέγχων φωτισμού σε ένα γραφείο, θα μπορούσατε πιθανώς να εξοικονομήσετε το 50% της ενέργειας, " λέει ο κ. Simpson. Όλοι έχουμε περάσει από κτίρια γραφείων στην πόλη και έχουμε δει τα φώτα αναμμένα όλο το βράδυ. Αυτό είναι κάτι τελείως περιττό."

Πηγή BBC

Επιμέλεια κειμένου
Δρ. Σπύρος Κιτσινέλης για το www.flashlight.gr
Έρευνα και ανάπτυξη πηγών φωτός
Πανεπιστήμιο Έχιμε Ιαπωνίας
Συγγραφέας του βιβλίου Τεχνητές Πηγές Φωτός