Η Υποχθόνια Πλατεία Ομονοίας έχει και αυτή ψυχή!

Δεν είναι πρώτη φορά που στην Ελλάδα θέματα ουσίας υποβαθμίζονται και η πολιτική αντιπαράθεση αναλώνεται σε μια ατέλειωτη συζήτηση περί αισθητικής και στυλ! Το ίδιο συμβαίνει δυστυχώς και με τη συζήτηση για την διαμόρφωση της πλατείας Ομονοίας. Η πλατεία αυτή έχει περάσει διάφορες φάσεις. Φαίνεται όμως πως το καθοριστικό γεγονός στην ιστορία της έχει να κάνει με τη συγκοινωνιακή της υπόσταση, την εξυπηρέτηση δηλαδή των διερχομένων επισκεπτών (αθηναίων, επαρχιωτών και αλλοδαπών) που περνούν στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου από το σταθμό της. ΗΣΑΠ και Μετρό, δεκάδες γραμμές λεωφορείων, χιλιάδες ταξί, όλα διέρχονται και μεταφέρουν χιλιάδες επιβάτες καθημερινά. Φαίνεται επίσης ο κύριος χώρος της πλατείας να καταλαμβάνεται καθημερινά από εξαρτημένα άτομα με αποτέλεσμα να πυροδοτούνται συζητήσεις περί της λειτουργικότητας αυτού του μεγάλου πλακόστρωτου υπαίθριου διαδρόμου.

 
1930                                                                                               1960

Έχουμε όλοι στο μυαλό μας μια σειρά εικόνων, από τις προπολεμικές καμινάδες δωρικού ρυθμού, στο σιντριβάνι του Ζογγολόπουλου, κατόπιν στο δρομέα του Έβερτ και σήμερα πάλι, μετά τη διέλευση του μετρό, στο τσιχλο-πλακόστρωτο (=πλάκες πεζοδρομίου στολισμένες με χιλιάδες τσίχλες) της Μπακογιάννη, καταλαβαίνουμε βεβαίως πως δεν είναι ούτε το πράσινο που λείπει, ούτε ο περίπατος! Εκείνο που λείπει είναι μια επιστημονική τεκμηρίωση ως προς τις επιλογές των τελευταίων διευθετήσεων.

2010

Κάτω από την πλατεία, υπάρχει ένας χαμηλοτάβανος χώρος (με το ζόρι αναπνέεις) στον οποίο καθημερινά, σε όλες τις ώρες, περπατά ή τρέχει εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου, πολλοί περισσότεροι από αυτούς που ακριβώς από πάνω λιάζονται εν μέσω τροχοφόρων, τις μέρες που έχει καλό καιρό...

Άρα προς τι το μίσος; Πρώτιστο θέμα, για κάθε αρχιτέκτονα, θα ήταν να βρεθεί χώρος με ικανό ύψος για τους ταλαίπωρους «αρουραίους»!

Μήπως λοιπόν εδώ βρίσκεται και η λύση του προβλήματος; Μήπως δηλαδή παρά να ασχολούμαστε με την αισθητική της πλατείας εν μέσω τροχοφόρων δεν έχουμε παρά να «ανατινάξουμε» την πλατεία και να αφήσουμε τους χιλιάδες κατάκοπους «αρουραίους» να πάρουν αέρα; Και εν μέσω βιοκλιματικής ευφορίας να κατασκευάσουμε μία πρωτοποριακή καθ' όλα πράσινη αλλά και διάτρητη στέγη για τον μεγαλύτερο σταθμό της χώρας;

Σήμερα


Πρόταση

Ο πολιτικός που θα δρομολογήσει ένα τέτοιο ρηξικέλευθο έργο, θα τον ευγνωμονούν εκατομμύρια διερχομένων πολιτών... Ε, ας βρεθεί και κάποιος να τον κατηγορήσει γιατί δεν θα μπορεί να λιάζεται εν μέσω τροχοφόρων!

Πάντως αξίζει να δούμε την εξέλιξη του διαγωνισμού για το μεγάλο σταθμό και εμπορικό κέντρο «les Halles» στο Παρίσι όπου και εκεί η λύση βασίζεται στην αποδέσμευση της οροφής του και στην κατασκευή ενός ενιαίου στεγάστρου.

Νομίζω πως και η Ομόνοια μας και εμείς γενικότερα ως κάτοικοι πρωτεύουσας δικαιούμαστε μια συζήτηση με την αντίστοιχη εμβάθυνση σε τόσο ζωτικά θέματα. Διαφορετικά θα καταλήξουμε να μιλάμε για το είδος των αποξηραμένων φυτών και των γλαστρών που θα χρησιμοποιήσουμε στην επόμενη ανακατασκευή της πλατείας!

του Χάρη Σαββίδη, αρχιτέκτονα d.p.l.g
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κυριακής στις 24 Οκτωβρίου 2010
(με την ευγενική παραχώρηση του συγγραφέα)