Ο καστανολόγγος στην Όχη

Στην Ολλανδία,  στις αρχές Ιουνίου, έγιναν τα εγκαίνια του θαλάσσιου αιολικού πάρκου «Πριγκίπισα Αμαλία», που δημιουργήθηκε  25 χιλιόμετρα μακριά   από τις ακτές(1).Ένα μήνα αργότερα, στις 7.7.2008 (2), γινόταν γνωστή η  απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να προχωρήσει στη δημιουργία 30 υπεράκτιων αιολικών πάρκων  συνολικής ισχύος 11.000 μεγαβάτ. Το σχέδιο πρόβλεπε   την εγκατάσταση στη Βόρεια θάλασσα και στη Βαλτική 2000 ανεμογεννητριών, που θα   αντλούν το τεράστιο αιολικό δυναμικό των ανοικτών θαλασσών  χωρίς να  προκαλούν οχλήσεις. Το γερμανικό  σχέδιο «προσομοίωνε» σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα  το υπόδειγμα  της Δανίας, που έστω κι αν κάποτε  επαλήθευε   την Σαιξπηρική  ρήση («Κάτι σάπιο υπάρχει  στο Βασίλειο της Δανιμαρκίας»),  σήμερα  τουλάχιστον διαθέτει   μια υγιέστατη  συστοιχία ανεμογεννητριών  ισχύος 150 μεγαβάτ, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων  από τις ακτές...(3)

       Στην Ελλάδα η εγκατάσταση ανεμογεννητριών επί χερσαίου εδάφους με όλα τα συμπαρομαρτούντα – οδοποιία, γραμμές μεταφοράς ρεύματος, κατακρεούργηση τοπίων και οικοσυστημάτων -  φαίνεται να αποτελεί μια ακόμη  περίπτωση  ξεπερασμένης  τεχνολογίας, που κρίνεται  bon pour l’Orient  και γενικώς  «εξαγώγιμη» σε περιοχές χαμηλών περιβαλλοντικών αντανακλαστικών.Τη  στιγμή που η χώρα επιχειρεί να «μοσχοπουλήσει» το τοπίο και τη φύση της στην διεθνή τουριστική αγορά, η ίδια ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου εις βάρος των πιο ευαίσθητων στοιχείων του περιβάλλοντός της, χωρίς να αξιολογεί τις τεράστιες εκτάσεις  που διαθέτει για αιολικές χρήσεις, κατά μήκος μιας ακτογραμμής 16.000 χιλιομέτρων...Και το ακόμη πιο σχιζοφρενικό  της όλης ιστορίας:  Ενώ  οι πολίτες  της χώρας κατευθύνουν αχανείς μάζες εισοδήματος για την ‘θεραπεία’ αισθητικών αναγκών, για τον εξωραϊσμό του ατομικού και συλλογικού χώρου  στη κλίμακα του διαμερίσματος , της αυλής, της συνοικίας, της πόλης , των «εξοχικών» περιοχών,  κάποιοι επιχειρούν να τους πείσουν  για μια   «αειφορική δυσμορφία» εις βάρος του μείζονος χώρου.

       Η περιοχή της νότιας Εύβοιας δέχεται σήμερα μια από τις μεγαλύτερες επιθέσεις από την αιολική βιομηχανία, που φαίνεται να βολεύεται  από την συγκέντρωση ανεμογεννητριών σε συγκεκριμένες περιοχές, λόγω των αναμενόμενων οικονομιών κλίμακας. Μιας ανεμογεννήτριας μύριες έπονται , επί  πλέον όμως έπονται υποσταθμοί της ΔΕΗ , πυλώνες και γραμμές μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης. Το παραδοσιακό τοπίο των θαμνώνων και των ανοικτών εκτάσεων, οι ερημιές και οι φυσικοί ορίζοντες  και όλα τα στοιχεία που έκαναν τη περιοχή  «εργοτάξιο εξαιρετικών αισθημάτων» - για να δανεισθούμε μια φράση του ποιητή Γιώργου Χρονά – κινδυνεύουν να γίνουν μια ακόμη ανάμνηση.Πρόκειται για ένα εκπληκτικό παροξυσμό απομάγευσης  του χώρου και επιβολής  «συμβατικών» και τετριμένων νοημάτων , που θα μπορούσε να  έλεγε  και ο πρόωρα χαμένος, αναλυτής  του τοπίου και αρχιτέκτονας,  Γιώργος Σημαιοφορίδης.

        Στην Καρυστία οι ανεμογεννήτριες πλευρίζουν  τα υψίπεδα του  «διάσημου»  βουνού της , που ακούει στο περίεργο όνομα «Όχη».Και ενώ κάποιες  φυσιολατρικές εκπομπές επιχειρούν να μας πείσουν «να μείνουμε στην Ελλάδα» και το «ΓΕΩ» της «Ελευθεροτυπίας» μας θυμίζει τις μεγαλιθικές κατασκευές και ιδιαίτερα το μυστηριακό «Δρακόσπιτο» που δεσπόζει στην Όχη, κάποιοι  προετοιμάζουν το χώρο για τον αιολικό του ρόλο, στήνοντας δρόμους ακόμη και δίπλα σε προϋπάρχοντες δρόμους ! Το αποτέλεσμα  είναι  μια απίστευτη μπαναλιτέ, κόντρα στην  απλή νοημοσύνη αλλά  και στη «Σύμβαση της Βενετίας» του 1965 -  που αποτέλεσε  θεμελιακό ντοκουμέντο για τη διεθνή προστασία των μνημείων  θεσπίζοντας   όχι μόνο την περιφρούρηση αυτών καθαυτών των μνημείων αλλά και του άμεσου περιβάλλοντός  των .

        Οι επιδρομές της ευθείας, του τσιμέντου και των ορθογωνίων  σχημάτων, αγγίζουν  σχεδόν τον «Κασταναλόγγο» της Όχης - ένα υπέροχο μνημείο της φύσης . Αυτά τα  620 στρέμματα από γιγαντιαίες  υπεραιωνόβιες καστανιές με ηράκλειους  κορμούς,  που έχουν συστραφεί μέσα στο βάθος του χρόνου,  αποδίδουν  βαθείς ίσκιους και μοναδική γαλήνη. Δυστυχώς, οι καστανιές είναι γέρικες  όλες τους, γιατί τα  νεαρά δέντρα  έχουν καταφαγωθεί  από  τις κατσίκες. Κοντά στα πολλά γηροκομεία της υπαίθρου, ο χώρος αποτελεί  ένα ακόμη  δασικό γηροκομείο, όπως περίπου  το μοναδικό αρχέγονο δάσος  βελανιδιάς στο όρος Σάος της Σαμοθράκης -  που  κινδυνεύει επίσης  με εξαφάνιση.

         Ο καστανολόγγος  της Όχης βρίσκεται μεταξύ δύο πυρών, όσο κι αν κάποιοι κατασκευάζουν  «ιστορίες  δι αγρίους», διαβεβαιώνοντας ότι οι ανεμογεννήτριες μετά το πέρας της 25ετούς  λειτουργίας τους θα αποσυρθούν και η φύση θα αποκατασταθεί!Από την άλλη πλευρά η προστασία από τη βόσκηση μέσω της παροχής αντισταθμιστικών ωφελημάτων στους κτηνοτρόφους, αποτελεί μια  λύση στη σφαίρα του εφικτού, που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Ο ΣΠΠΕΚ – Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Καρύστου – κάνει ό,τι μπορεί και στα δύο αυτά μέτωπα, απέναντι σε δυνάμεις που συνηθίζουν να φέρνουν την κοινωνία προ τετελεσμένων γεγονότων....

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1.Σπύρος  Πολλάλης, «Αιολική ενέργεια, οικολογική και καλαίσθητη»,Καθημερινή 28.6.2008
2.Από τον  δικτυακό τόπο news in.gr
3. Γ.Σχίζα, «Όπου φυσάει ο άνεμος», ΕΠΟΧΗ 9.4.2008