ΕΡΓΟ
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
31 Μάιος, 2009
MAD αρχιτεκτονική
Η αρχιτεκτονική είναι ταχύτητα, είναι ορμή, είναι mad…
Της Μαρίας ΠαπαδημητρίουΗ αρχιτεκτονική δεν είναι ένα αστείο. Είναι υπόθεση του μέλλοντος καθώς επίσης και μια προσπάθεια να βρεθούν νέα πράγματα και τα νέα πράγματα μερικές φορές φαίνονται γελοία ή ακόμα και ανόητα. Για το αρχιτεκτονικό γραφείο MAD η αρχιτεκτονική είναι ταχύτητα, είναι ορμή, είναι τρέλα. Η αρχιτεκτονική τους ανήκει στο μέλλον. Συνδυάζουν πολυμέσα, ψηφιακή τεχνολογία, φύση και σύγχρονη τέχνη. Η κριτική σκέψη και η καινοτομία του μοντερνισμού είναι οι βασικές αρχές τους. Οι MAD δημιουργούν μια νέα δική τους χωρική λογική και γλώσσα, προσφέροντας στην αρχιτεκτονική νέα δύναμη και ζωτικότητα.
«Η αρχιτεκτονική είναι οργανικό κομμάτι του αστικού περιβάλλοντος και της σύγχρονης ζωής και όχι ανεξάρτητο κτήριο. Το να αλλάζεις την όψη των πόλεων είναι πάντα συναρπαστικό, και γιατί όχι να διαμορφώσουμε την παγκόσμια εμφάνιση μέσω της αρχιτεκτονικής προσπάθειάς μας. Μια δημιουργική και εποικοδομητική ιδέα, όσο απλή μπορεί να φανεί, είναι πολυτιμότερη από μια τέλεια αρχιτεκτονική για μας» σχολιάζει ο Yansong Ma.
Ο σχεδιασμός των MAD μιλά για τη δυνατότητα της μελλοντικής πόλης. Δημιουργούν ρευστούς χώρους που προκύπτουν από κυρτές επιφάνειες, καθώς αυτές εκφράζουν την αίσθηση ελευθερίας που αναζητά ο σύγχρονος άνθρωπος. Επιλέγουν στο σχεδιασμό τους την κυρτή επιφάνεια έναντι των κυβικών κουτιών γιατί για αυτούς «δεν υπάρχει μέλλον χωρίς κυρτό χώρο».
Η αρχιτεκτονική τους δεν έχει να κάνει με τα αποκαλούμενα επαγγελματικά σχέδια. Κοιτάζουν πέρα από την αρχιτεκτονική. Ασχολούνται με τη φύση, τη σύγχρονη τέχνη, την ψηφιακή τεχνολογία, την πολιτική. Μέσω της αρχιτεκτονικής τους οι MAD απαντούν με ασυνήθιστο τρόπο σε κοινωνικά, πολιτιστικά και μελλοντικά ζητήματα. Δεν τους ενδιαφέρει να υλοποιήσουν τα σχέδια τους αλλά θέλουν μέσω της αρχιτεκτονικής τους να ασκήσουν πολιτισμική επιρροή. Δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα σύνθετο και αφηρημένο είδος χωρικής λογικής, προχωρούν πέρα από την επιφάνεια. Δεν ενδιαφέρονται για "αυτό που φαίνεται", αν και συχνά οι ιδέες τους χαρακτηρίζονται υπερβολικές.
Έχουν επικριθεί από αρχιτέκτονες και κριτικούς που υποστηρίζουν ότι «η μορφή δεν είναι σημαντική» ότι δίνουν
περισσότερο σημασία στις μορφές. Ο ίδιος ο Ma απαντά: «Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιος που μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις του χωρίς να προσφύγει σε οποιοδήποτε είδος μορφής, είτε πρόκειται για ήχο, λέξη ή εικόνα.»
Ψάχνουν εύκαμπτες μορφές και συστήματα, οι οποίες τροποποιούνται ανάλογα με την κλίμακα, το κόστος, και τη θέση. Το project ”Beautiful Minds” είναι μια ευπροσάρμοστη αρχιτεκτονική μορφή που αλλάζει σε μέγεθος και χρήση. Υπάρχει σε δύο διαφορετικές κλίμακες: στην αστική κλίμακα και την κλίμακα του επίπλου, ή διαφορετικά, τη δημόσια και την ιδιωτική, την εννοιολογική και την πραγματική. Εμπνευσμένο από το όμορφο φυσικό τοπίο της πόλης Ansan, το project επιδιώκει να δημιουργήσει κάτι τεχνητό και ευφυές ταυτόχρονα. Και στις δύο κλίμακες, το project στοχεύει στην προώθηση της αστικής νοημοσύνης και της φαντασίας. Και το κτήριο και το έπιπλο παρέχουν το ίδιο περιβάλλον μια θέση για τους ανθρώπους να σκεφτούν, ένα περιβάλλον για να αναπτυχθούν «όμορφα μυαλά».
Το “Beautiful minds” ήταν στα πλαίσια της πρότασης των MAD για την πόλη Ansan.Το Gyeonggi μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (GMoMA), πρότεινε σε τέσσερα αρχιτεκτονικά γραφεία BIG, INABA, MAD, MASS STUDIES να σχεδιάσουν ένα masterplan και ένα σύνολο τεσσάρων κτηρίων στην πόλη όπου βρίσκεται το μουσείο.
Το project για την Ansan, μια παραποτάμια περιοχή 550.000 κατοίκων κοντά στη Σεούλ, περιλαμβάνει χώρους κατοικίας, εμπορικά καταστήματα και δημόσια κτήρια. Τα προτεινόμενα κτήρια που κυμαίνονται σε ύψος από 80 έως 400 μέτρα και σε μήκος μέχρι 1500 μέτρα επιδεικνύονται στο lobby του μουσείου σε σχέδια, animations και τέσσερα μεγάλα μοντέλα.
Τα τέσσερα γραφεία στα πλαίσια της πρόσκλησης αυτής επανερμήνευσαν τον όρο «economies of scale» για να τονίσουν την αξία μιας ενιαίας αρχιτεκτονικής μορφής που λειτουργεί σε διάφορες κλίμακες. Η ίδια μορφή μπορεί να διευρυνθεί ή να συρρικνωθεί και ακόμα να λειτουργεί ως κτήριο. Τα προτεινόμενα project έχουν εκπληκτική ικανότητα να αλλάζουν εντυπωσιακά στο μέγεθος και να μετασχηματίζουν την λειτουργία τους από κτήριο σε έπιπλο και σε παιχνίδι.
Επηρεασμένοι και από την σημερινή οικονομική αστάθεια, οι MAD προτείνουν μια αρχιτεκτονική που μπορεί να αλλάξει σε μέγεθος και να προσαρμοστεί στις αλλαγές της διαθέσιμης χρηματοδότησης. Οι μορφές έχουν αναπτυχθεί έτσι ώστε εάν μειωθεί το επενδυτικό κεφάλαιο, αυτές να μπορούν να μειωθούν, ή εναλλακτικά, εάν διατίθεται μεγαλύτερη χρηματοδότηση, η ίδια μορφή να μπορεί να μεγαλώσει σε κλίμακα. Η αρχιτεκτονική δεν είναι απαραίτητο να είναι χρηστική για τον άνθρωπο σε μόνο ένα μέγεθος. Μπορεί να συλληφθεί έτσι ώστε να μπορεί κανείς να απολαύσει τη φόρμα ακόμα και όταν μειώνεται ή αυξάνεται κατά 40, 50, ή 60 τοις εκατό. Στα πλαίσια της έκθεσης, οι MAD προχώρησαν την ιδέα της εξελιξιμότητας περαιτέρω με την ανάπτυξη των μορφών που λειτουργούν ακόμα και όταν αλλάξουν σε κλίμακα κατά 1.000 και 10.000 τοις εκατό.
Με την πρώτη ματιά, η πρόταση αντιπροσωπεύει ένα νέο αστικό σχεδιασμό για την πόλη Ansan: μια ακολουθία από εν δυνάμει «εικονικά» και μνημειακά νέα κτήρια.
Στο ίδιο το μουσείο όμως, το μοντέλο που χρησιμοποίησαν οι MAD για να διαφημίσουν το project τους αποκτά ένα νέο ρόλο, λειτουργώντας σε μια μικρότερη κλίμακα ως έπιπλο για το lobby του GMoMA.
Στην αστική κλίμακα, το “Beautiful Minds” αντιπροσωπεύει τον εγκέφαλο και τη φαντασία της πόλης, ένα χώρο για να αναπτύξεις τις ιδέες σου πέρα από κάθε διανοητική πειθαρχία, από θρησκευτική, καλλιτεχνική ή επιστημονική σκέψη.
Το κτήριο οργανώνεται ως πολιτισμική πυραμίδα σε μια φυσική μορφή. Οι μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, όπως αίθουσες διαλέξεων, καθεδρικοί ναοί και galleries, καταλαμβάνουν τη βάση του κτηρίου και οργανώνονται έτσι ώστε να αντανακλούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο: οι λογικές, μαθηματικές δραστηριότητες βρίσκονται στο ένα τμήμα της δομής, ενώ οι διαισθητικές, διανοητικές καταλαμβάνουν το άλλο. Μικρότερα, οικειότερα μαθησιακά περιβάλλοντα είναι διασκορπισμένα πάνω από αυτά και μεταξύ τους, δημιουργώντας πολλές ευκαιρίες για απροσδόκητες συγκρούσεις και σύνθεση νέων ιδεών πέρα από κάθε διανοητικό όριο.
Τέλος, στο ανώτερο τμήμα των πλοκαμιών, βρίσκονται οι λεγόμενοι Λοβοί Έμπνευσης. Αιωρούμενοι ψηλά επάνω από το θόρυβο, τη ρύπανση και την εμποροκρατία της πόλης, αυτοί είναι τα «μυαλά» του κτηρίου. Προσφέροντας μια σαφή, αντικειμενική άποψη της πόλης και του πολιτισμού, οι λοβοί παρέχουν το τέλειο περιβάλλον για σκέψη και περισυλλογή.
Στην κλίμακα του επίπλου, το “Beautiful Minds” λειτουργεί ως σαλόνι, όπου τα πλοκάμια παρέχουν ένα διαφορετικό είδος φωτισμού.
Οι MAD σε όλη τους την πορεία προωθούν την δουλειά τους μέσω αντικειμένων που είναι ανάλογα με τα σχέδιά τους για τα κτήρια. Το αρχιτεκτονικό μοντέλο βοηθά το κοινό να απεικονίσει και να εκτιμήσει ένα προτεινόμενο κτήριο και στη συνέχεια να προκαλέσει τον ενθουσιασμό, την αναμονή και την ζήτηση για το project προτού χτιστεί. Με την έννοια αυτή, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η αρχιτεκτονική είναι πάντα μια πρακτική διαφήμισης διαφορετικής κλίμακας εκδοχών της.
Ποιοι είναι όμως οι MAD;
Οι MAD είναι ένα αρχιτεκτονικό γραφείο με έδρα στο Πεκίνο αφιερωμένο στη δημιουργία καινοτόμων projects που συνδυάζουν την περίπλοκη φιλοσοφία σχεδιασμού με τη προηγμένη τεχνολογία και ερευνούν την σύγχρονη αρχιτεκτονική σε σχέση με τα κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα στην σημερινή Κίνα. Εξετάζουν και αναπτύσσουν την έννοια του φουτουρισμού στους τομείς του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, του σχεδιασμού του τοπίου και του αστικού προγραμματισμού.
Βασικά πρόσωπα του γραφείου MAD είναι οι:
Yansong Ma: Αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο του Yale, ίδρυσε το γραφείο MAD το 2004. Έχει εργαστεί στα αρχιτεκτονικά γραφεία της Zaha Hadid στο Λονδίνο και του Peter Eisenman στη Ν. Υόρκη. Έχει διδάξει επίσης στην ακαδημία Καλών Τεχνών στο Πεκίνο. Έχει κερδίσει πολλούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, πολλά βραβεία, πολλές biennales. Το 2008 το Hongluo Clubhouse (συγκρότημα κατοικιών από τον Ma) βραβεύτηκε ως ένα από τα καλύτερα εκατό σχέδια από το London Design Museum. Θεωρείται ένας από τους 20 καλύτερους ισχυρούς νέους αρχιτέκτονες σύμφωνα με το περιοδικό ICON.
Yosuke Hayano: Σπούδασε Materials Engineering στο Τόκιο και συνέχισε το διδακτορικό του στον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό στο Λονδίνο. Το 2006 κέρδισε το βραβείο νέων αρχιτεκτόνων Architecture League of New York Young Architect Award. Πριν το MAD εργάστηκε στα γραφεία της Zaha Hadid ως project designer και τώρα διδάσκει στο Waseda Art and Architecture School.
Dang Qun: Αποφοίτησε από την αρχιτεκτονική σχολή του πανεπιστημίου της Iowa. Έχει κερδίσει βραβεία, έχει διδάξει σε πανεπιστήμια και έχει δουλέψει σε πολλά αρχιτεκτονικά γραφεία, συμπεριλαμβανομένου του Perkins Eastman. Ως project director του MAD έχει την ευθύνη των project σε διάφορες φάσεις και κλίμακες. Project σε εξέλιξη: οι Απόλυτοι Πύργοι (Absolute Towers) στο Toronto, η Sinosteel International Plaza, ο πύργος στο Tianjin Binhai New Distric, το μουσείο Erdos στην Κίνα.
Μαρία Παπαδημητρίου, αρχιτέκτων μηχανικός
Πληροφορίες στο www.i-mad.com
Εικόνες από το www.i-mad.com