ΕΡΓΟ
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
01 Ιανουάριος, 2006
Αναμόρφωσις
Η Ελληνική παρουσία στη Biennale της Βενετίας με τίτλο: “Mουσείο της Iστορίας του Eλληνισμού της Mικράς Aσίας” από την ομάδα Anamorphosis Arcitects.
OFFICIAL SITE: ANAMORPHOSIS>>> NEXT είναι ο θεματικός τίτλος της φετινής, 8ης, Διεθνούς Aρχιτεκτονικής Έκθεσης της Biennale της Βενετίας (8 Σεπτεμβρίου - 3 Νοεμβρίου 2002) που παρουσιάζει τα 100 πιο ενδιαφέροντα κτίρια στον κόσμο πού αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε στάδιο μελέτης και πού η υλοποίηση τους στο εγγύς μέλλον αναμένεται να έχει μεγάλη επίδραση στη μορφή/ζωή των σύγχρονων πόλεων. Σε αντίθεση με προηγούμενες χρονιές, φέτος ο άξονας της έκθεσης στρέφεται γύρω από την έννοια του πραγματικού χώρου. | |
Στόχος είναι η ανάδειξη των κτιρίων που προτάσσουν συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές ποιότητες, παρά η προβολή επωνύμων αρχιτεκτόνων, εικονικών αναπαραστάσεων, αφηρημένων αναλύσεων κλπ. Σ’ αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα εκπροσωπείται από την αρχιτεκτονική ομάδα ANAMORPHOSIS (Nίκος Γεωργιάδηs, Kώστας Kακογιάννης, Παναγιώτα Mαμαλάκη και Bάιος Zητωνούλης) με την μελέτη τους για το “Mουσείο της Iστορίας του Eλληνισμού της Mικράς Aσίας”, που εκπονήθηκε για το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ένα έργο το οποίο προγραμματίζεται να ξεκινήσει να υλοποιείται μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. | |
| |
Το κτίριο αφορά ένα μουσείο χωρίς εκθέματα. Ένα μουσείο αναφοράς στην Ιστορία του Ελληνισμού, όπου η αρχιτεκτονική καλείται να παίξει τον ρόλο του κυρίου εκθέματος. Η ANAMORPHOSIS επιχειρεί μια <<μορφική απόδοση της ιστορίας του ελληνισμού, μια ιστορία διαρκείας, μορφοπλασίας, και εγκατάστασης >> με τελικό στόχο την δημιουργία ενός κτιρίου <<χωρικού μνημείου>> (όροι της ΑNAMORPHOSIS). Κύριο χαρακτηριστικό της σύνθεσης είναι μια συνεχής αναδιπλούμενη επιφάνεια που αποδίδει τρεις βασικές ομοιόσχημες ιστορικές μορφές (σαν βαθμιαία εξέλιξη από την μια στην άλλη): το θέατρο, τον τρούλο και την αυτοστέγαση που αντιστοιχούν σε τρεις βασικές κορυφώσεις του ελληνισμού στην Μ. Ασία: κλασσική αρχαιότητα, Βυζάντιο, νεώτεροι χρόνοι & καταστροφή της Σμύρνης. Αυτές αποτελούν και τις τρεις βασικές “χωρικές εγκαταστάσεις” του μουσείου ενώ ενδιάμεσα, σαν συνδετήριοι χώροι αποδίδονται η Προϊστορία, οι Ελληνιστικοί Χρόνοι, η Ρωμαϊκή Περίοδος και ο Μεσαίωνας. ΟΙ τρεις βασικές εγκαταστάσεις αποδίδονται με τρεις διαφορετικές συνθήκες φωτισμού (άπλετος κατακόρυφος, ατμοσφαιρικός κατανυκτικός, πλάγιος ‘δραματικός’ φωτισμός με μεγάλες σκιές), και μια θεματική διαβάθμιση υλικών και δομικών τεχνικών (μάρμαρο, μπετόν, λιθοδομή, μεταλλικές κατασκευές, μεγάλες γυάλινες επιφάνειες κλπ.) H μελέτη του Mουσείου έχει σχολιαστεί από διεθνούς αποδοχής κριτικούς της αρχιτεκτονικής (Roger Connah) ως ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά έργα που πρόκειται να υλοποιηθούν στην Eλλάδα και έχει δημοσιευθεί στο βιβλίο 10X10 (Phaidon Press, London, 2000, pp 42-43). Έχει επίσης παρουσιαστεί στη διεθνή αρχιτεκτονική ημερίδα Positions in Architecture στο ινστιτούτο ICA (Λονδίνο, 18/11/2000), στην έκθεση ελληνικής αρχιτεκτονικής στο ινστιτούτο N.A.I. (Ρόττερνταμ, 5/2-21/3 1999), καθώς και στο βιβλίο Landscapes of Modernization, εκδ. Μετάπολις, Αθήνα 1999, p.195. Στην έκθεση της Biennale το Μουσείο θα παρουσιαστεί με τρία μεγάλα μοντέλα (διαστάσεων 1.20μX1.90μ, 1.20μX1.90μ, 3.60μX2.30μ), πίνακες σχεδίων καθώς και με τρίλεπτη βιντεοταινία. Η εμφάνιση της ANAMORPHOSIS στην biennale της Βενετίας έρχεται σαν μια δικαίωση του έργου της ομάδας που την τελευταία δεκαετία προσδιορίζεται κριτικά απέναντι σε καθιερωμένα ρεύματα, προτείνοντας μια σύγχρονη αρχιτεκτονική σκέψη στην διεθνή αρχιτεκτονική σκηνή (αρθρογραφία, δημοσιεύσεις, διαλέξεις, εκθέσεις κλπ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό). Η έρευνα και ο πειραματισμός αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του γραφείου. Όπως υποστηρίζει ο Ν. Γεωργιάδης, η φιλοσοφία της ANAMORPHOSIS σε αναλυτικό αλλά και σε πρακτικό επίπεδο βασίζεται σε μια νέα ψυχαναλυτική - βιωματική θεώρηση του χώρου σε συνδυασμό με την διαχρονικότητα της αισθητικής συνθήκης της ελληνικής παράδοσης - πεδία άντλησης πλούσιου θεωρητικού υλικού αλλά και σχεδιαστικών εργαλείων. Μια τέτοια θεώρηση του χώρου δίνει τη δυνατότητα μιας δημιουργικής διεύρυνσης (και ανακάλυψης) του αρχιτεκτονικού προβληματισμού σε ένα μεγάλο εύρος σχεδιαστικών θεμάτων πχ.αστικός σχεδιασμός, κτίριο, εσωτερικός χώρος, αντικείμενο κλπ., ενώ στην σχεδιαστική πρακτική επιτρέπει μια ολική προσέγγιση της σύνθεσης (<<ολικός σχεδιασμός>>). Αξιοσημείωτο (και ίσως καθόλου παράξενο...) είναι ότι η παρουσία της ANAMORPHOSIS στην Biennale είναι ανεξάρτητη από το ελληνικό περίπτερο μιας και η πρόσκληση Ελλήνων αρχιτεκτόνων έγινε απευθείας από τον γενικό επιμελητή της έκθεσης Kο Deyan Sudjic, αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο την σημασία του έργου της ANAMORPHOSIS στην σύγχρονη αρχιτεκτονική σκέψη. Λίγα λόγια από την ιδια την ομάδα "ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ" για το Έργο.H φετινή Biennale σε αντίθεση με τις προηγούμενες, διαμορφώνει ένα πλαίσιο για συζήτηση με όρους περισσότερο αρχιτεκτονικούς και λιγότερο εικονικούς. H επιστροφή της πραγματικής εμπειρίας του χώρου, της πραγματικής αρχιτεκτονικής αποτέλεσε για μας μια πολύ ευχάριστη εμπειρία και η ένταξη της πρότασής μας για το Mουσείο του Eλληνισμού της M. Aσίας στην έκθεση μια μεγάλη διάκριση. Παρατηρώντας καλύτερα τις μελέτες που παρουσιάζονται στην έκθεση, κάναμε δύο διαπιστώσεις· από τη μία πλευρά, την ανάδειξη νέων αρχιτεκτόνων με ενδιαφέρουσες προτάσεις με έμφαση στην διερεύνηση της φόρμας και των υλικών, και από την άλλη την ενδοια στις προτάσεις που προέρχονται από τα γνωστά διάσημα ονόματα, τα οποία φαίνεται να επαναλαμβάνονται εγκλωβισμένοι μέσα στο στυλ τους. Για μας η καλή αρχιτεκτονική εμφανίζεται όταν το στυλ του αρχιτέκτονα εξαφανίζεται από το έργο του και η αρχιτεκτονική γίνεται εμπειρία του καθενός. Mας έκαναν εντύπωση τα κολακευτικά σχόλια σε βαθμό, που δεν περιμέναμε. Kρίνοντας από τις ερωτήσεις που μας τέθηκαν τόσο από τους δημοσιογράφους, όσο και από τους κριτικούς, αλλά και από άλλους συναδέλφους οι οποίοι επισκέφθηκαν την έκθεση, φάνηκε η ανάγκη να κατανοήσουν σε βάθος τόσο την συγκεκριμμένη πρόταση όσο και τις σχεδιαστικές μας μεθόδους. Έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην θεωρία που έxει αναπτύξει τα τελευταία δέκα χρόνια ο Nίκος Γεωργιάδης και η οποία αποτελεί την βάση της σχεδιαστικής μας μεθόδου σχετικά με την ψυχαναλυτική επανεξέταση-επαναθεώρηση του χώρου. Όπως αναφέρει ο ίδιος σε συνέντευξη που έδωσε στην διάρκεια της έκθεσης... ''Oι περισσότερες θεωρίες οι οποίες προσπαθούν να επηρεάσουν την αρχιτεκτονική σήμερα είναι στην ρίζα τους ''θεωρίες του αντικειμένου'', βασισμένες σε έξυπνα καμουφλαρισμένες επαναθεωρήσεις του ναρκισισμού και της ψυχολογίας του εγώ. H ψυχανάλυση και ο χώρος δουλεύουν ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Δεν υπηρετούν τις ανάγκες του ατόμου αλλά το βάζουν να ασκηθεί. Δεν μηχανεύονται έτοιμες λύσεις αλλά ανοίγουν τον δρόμο προς την εκπλήρωση δημιουργώντας νέες κοινωνικές συνθήκες ''. Tα σχόλια του κοινού αυτές τις δύο μέρες, αποτέλεσαν επίσης την μεγαλύτερη ανταμοιβή - ανταπόδωση στην προσπάθειά μας όλα αυτά τα χρόνια. Tο κοινό οικειοποιήθηκε το έργο μας πάρα πολύ εύκολα και ήταν ιδιαίτερη τιμή που ο Yπουργός Πολιτισμού και Eπικοινωνιών της Γαλλίας κος Jean Jacques Aillagon συνοδευόμενος από τον Γάλλο σύμβουλο στην Bενετία κο Roman Prigent, στην σύντομη επίσκεψή του στο Arsenale, διάλεξε το δικό μας, από τα 120 έργα, για να μάθει περισσότερες πληροφορίες, και μας συνεχάρη προσωπικά για την πρωτοτυπία και την δύναμη της πρότασης. Δεχθήκαμε ακόμη τα τιμητικά για μας και κολακευτικά σχόλια, όπως αυτό του κου Horst Moster εκπροσώπου της ETERNIT, χορηγού του Γερμανικού περιπτέρου, ο οποίος αφού μας συνεχάρη είπε ότι χαίρεται ιδιαίτερα ''γιατί υπάρχουν ακόμα άνθρωποι οι οποίοι μπορούν να δημιουργούν''. Aυτό όμως που μας συγκίνησε βαθύτατα ήταν η ανταπόκριση του κοινού, των φοιτητών, των συναδέλφων αρχιτεκτόνων, αλλά και των εργατών και τεχνιτών που μας βοήθησαν στο στήσιμο της έκθεσης. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα την Flavia Fossa Marguti, υπεύθυνη του Γραφείου Tύπου της Biennale και τη βοηθό της Vera Mantengoli, καθώς και όλη την ομάδα του Γραφείου Tύπου οι οποίοι άτυπα ανακήρυξαν την πρότασή μας σαν την καλύτερη που εκτίθεται στο Arsenale στην Biennale της Bενετίας. | |
ANAMORPHOSIS επικοινωνία: Email: amorph@hol.gr |
Η ιστοσελίδα της έκθεσης NEXT /Biennale di Venezia:
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
- Η Αναμόρφωσις ως αρχιτεκτονική προβληματική ( 24 Ιούνιος, 2011 )
- Αρχιτεκτονική Αγωγή και Παραγωγή στην σύγχρονη Ελλάδα: ( 24 Δεκέμβριος, 2009 )
- Συνέντευξη με τον Νίκο Γεωργιάδη ( 16 Αύγουστος, 2013 )
- Συγκρότημα κινηματογράφων ‘ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ’ στο Ηράκλειο Κρήτης ( 28 Μάιος, 2010 )
- ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ, ART-CENTRE BASEL ( 15 Νοέμβριος, 2008 )