Αποκατάσταση Μνημείων.Αναβίωση Ιστορικών κτιρίων στη Αττική (ΤΟΜΟΣ Γ)

Επιμέλεια έκδοσης:
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ
Διευθυντής Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων του ΥΠ.ΠΟ.

Είναι κοινά παραδεκτό ότι η αρχιτεκτονική κληρονομιά κάθε τόπου είναι, και παραμένει, ο αδιάψευστος μάρτυρας της πολιτιστική του ταυτότητας. Τα μνημεία αποτελούν ένα διαχρονικό κριτήριο εκείνων των αξιών, που συνιστούν το υπαρξιακό υπόβαθρο των εκάστοτε κοινωνιών. Εκτός από τις - ευδιάκριτες - καλλιτεχνικές και ιστορικές αξίες, ακόμη και τις «ταπεινές» χρηστικές αξίες, τα διατηρητέα κτίρια δύνανται να έχουν ένα υπερβατικό περιεχόμενο. Ο αναστηλωτής είναι υποχρεωμένος, πριν από την οποιαδήποτε επέμβασή του, να καθορίσει, στη σωστή αξιολογική του κλίμακα τη θέση αυτού του περιεχομένου. Για τον λόγο αυτό και μόνον, η αναστηλωτική πράξη δεν είναι απλά η διατήρηση της «αυθεντική ύλης» αλλά, πολύ περισσότερο, η προστασία και ανάδειξη αυτού που ο ίδιος θα προσδιορίσει, ως «αξιοσημείωτη οντότητα» του αρχιτεκτονήματος. Μάλιστα, δεν είναι σπάνιο στην αναστηλωτική πράξη, να θυσιάζεται - για προφανείς τεχνικούς λόγους - η αυθεντικότητα, προκειμένου να διασωθεί το πρωτότυπο, ως αναντικατάστατη μαρτυρία της «εξίσωσης» της ανθρώπινης σκέψης και του κτιριακού κελύφους.

Ο ρόλος της δημοσίευσης των τρόπων και των μεθόδων της διαδικασίας αποκαταστάσεως σε κάθε είδους μνημεία, είναι προφανές ότι δεν αρκείται στο να μας οδηγεί σε ένα «συνταγολόγιο» τεχνολογική συμπεριφοράς, αλλά οφείλει να μας παρουσιάζει το σκεπτικό βάσει του οποίου διαφυλάσσονται (και ενδεχομένως αναδεικνύονται) τα διακεκριμένα συστατικά των κτηρίων: αυτά που κυρίως εμπεριέχονται στις οντολογικές και μυστικές αξίες τους - ασχέτως της ποικιλίας των μνημείων και ακόμη της όποιας απόφασης για το ζήτημα της επανάχρησής τους.

Ο ετερογενής χαρακτήρας των κτηρίων που παρουσιάζονται στην παρούσα έκδοση - όπως άλλωστε συνέβαινε και στους προηγούμενους τόμους που ήδη κυκλοφόρησαν - έχει ακριβώς αυτό το νόημα: ότι η αναστηλωτική διαδικασία εγγράφεται αναγκαστικά σε ένα σκεπτικό «εννοιολογικής διαχείρισης» του μνημείου. Μιας διαχείρισης που οφείλει κατ' ουσία να είναι πιο πειστική, ίσως και πιο ισχυρή, από τις τρέχουσες θεωρίες και τις γενικά αποδεκτές διακηρύξεις.

Η παρουσίαση των ποικίλων περιπτώσεων στην επεμβατική πράξη, είναι η μόνη ικανή να αποτελέσει το νόμιμο δοκιμαστήριο των συστημάτων αναστήλωσης. Καθώς το βιβλίο αυτό είναι η συνέχεια των ομόλογων του δημοσιευμάτων, αποτελεί αναντίρρητα μια πολύτιμη προσφορά γνώσεων για τον επιστήμονα αναστηλωτή - και όχι μόνον. Πολύ περισσότερο, όταν το περιεχόμενό το, που συνδυάζει την επιστημονική μεθοδολογία με την πρακτική εφαρμογή, γίνεται τώρα περισσότερο κατανοητό, καθώς εδώ η επιμέλεια του τόμου οφείλεται στον ειδικευμένο αρχιτέκτονα Νικόλαο Χαρκιολάκη, παλαιό απόφοιτο της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π. και σήμερα Διευθυντή Αναστήλωσης των Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων του ΥΠ.ΠΟ. με μακρόχρονη υπηρεσιακή δράση και διακεκριμένο έργο στον τομέα της αναστήλωσης των μνημείων μας.

Σχετικά:
Αποκατάσταση Μνημείων.Αναβίωση Ιστορικών κτιρίων στη Αττική.(ΤΟΜΟΣ Α & Β)