ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
25 Ιανουάριος, 2006
Ελληνες αρχιτέκτονες επί τουρκοκρατίας
Οι εθνοτικές διαφοροποιήσεις στην ευρύτερη οθωμανική ζώνη του 19ου και του 20ού αιώνα, οι αρχιτεκτονικές επιλογές τους στο περιβάλλον αστικό τοπίο, ο αισθητικός ανταγωνισμός και η κοσμοπολίτικη αντίληψη των υπηκόων του σουλτάνου παρουσιάζονται στον τόμο «Ελληνες αρχιτέκτονες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» που επιμελήθηκε ο πανεπιστημιακός Βασίλης Κολώνας (στις εκδόσεις «Ολκός»).
Ενα βιβλίο του πανεπιστημιακού Βασίλη Κολώνα
Μέσα από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό αλλά και από σπάνια αρχιτεκτονικά σχέδια ο συγγραφέας επιδιώκει την καταγραφή και μελέτη αρχιτεκτονικών προτάσεων από τους Ελληνες που δραστηριοποιήθηκαν στα σημαντικότερα αστικά κέντρα της τότε παρακμάζουσας αυτοκρατορίας.
Θερινή κατοικία από τον Κ. Δημάδη στην Πρίγκιπο
Tο ξενοδοχείο Grand Hotel de Londres από τον Α. Μανούσο στον λόφο του Τεμέμπασι
«Με άξονα τη διακίνηση ιδεών και ανθρώπων και, εν τέλει, την κοινή ταυτότητα της αρχιτεκτονικής επιλέχθηκαν πόλεις οι οποίες σε κάποια, όχι μακρινή, περίοδο της ιστορίας τους αποτέλεσαν κοιτίδες του εκσυγχρονισμού που προωθήθηκε στο πλαίσιο των οθωμανικών μεταρρυθμίσεων», εξηγεί ο Βασίλης Κολώνας όσον αφορά την επιλογή της Θεσσαλονίκης, της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης· πρόκειται για πόλεις που εξακολουθούν να διατηρούν «ζωντανές αναμνήσεις» από τον εκλεπτυσμένο αρχιτεκτονικό τους διάκοσμο, στον οποίο συνέβαλε το ανθηρό ελληνικό στοιχείο. Με αυτή την επιδίωξη, την τεκμηρίωση της ελληνικής συμβολής στην αντανάκλαση του ευρωπαϊκού αρχιτεκτονικού τοπίου, η παρούσα μελέτη παρακολουθεί την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων: Ταξινομούνται τα μνημεία, τα ιδιωτικά και δημόσια κτίρια των τριών πόλεων, ερευνώνται η διαθέσιμη -περιορισμένη σε κάποιον βαθμό- βιβλιογραφία, γίνεται φωτογράφιση και επιτόπια ταύτισή τους (με τον εκάστοτε αρχιτέκτονα ή ιδιοκτήτη).
Τα συμπεράσματα που συνάγονται παρουσιάζονται αναλυτικά. Ο Βασίλης Κολώνας τονίζει στο προλογικό του σημείωμα ότι «προφανώς αυτή η μελέτη δεν φιλοδοξεί να εξαντλήσει το τεράστιο θέμα της ενασχόλησης των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την αρχιτεκτονική, ελπίζω όμως να συμβάλει στη διεπιστημονική συνεργασία των δύο χωρών για τη μελέτη και την ανάδειξη της κοινής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς». Η μελέτη προτάθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Euromed ΙΙ με θέμα την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Μεσογείου. Αντίστοιχες εκδόσεις κυκλοφορούν σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία.
ΒΑΣ.ΡΟΥ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 16/12/2005
