ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Με το ερώτημα για ποια πόλη μιλάμε όταν μιλάμε για την Αθήνα, ο αρχιτέκτονας Ζήσης Κοτιώνης ανιχνεύει το πραγματικό και το φαντασιακό σχήμα της, την εύπλαστη δομή της, την τοπιογραφία και βεβαίως την ανθρωπογεωγραφία της.
Το βιβλίο του, με τον εύγλωττο τίτλο «Πες, πού είναι η Αθήνα» (εκδόσεις «Αγρα»), αποτελεί μια αναστοχαστική προσέγγιση της λαβυρινθώδους, τσιμεντένιας αλλά πάντοτε φωτεινής πόλης που συνεχίζει τη διαδρομή της στο χωροχρόνο: η Αθήνα των αρχαίων χρόνων διαφέρει τόσο από τη ρωμαϊκή, τη βυζαντινή και την Αθήνα του 19ου αιώνα όσο και από την πολύσημη ευρωπαϊκή μεγαλούπολη του παρόντος.
Ο συγγραφέας επιδίδεται σε μια κάθετη προσέγγιση του αστικού σχηματισμού, που πλέον ξεπερνάει τα φυσικά όρια του Λεκανοπεδίου. Με αρχιτεκτονικούς παρονομαστές προσπαθεί να προτείνει τη διαχείριση της Αθήνας, να εισαγάγει καινούργια πρότυπα στην ανάπτυξή της, να διευκρινίσει με όρους πολιτικούς και κοινωνικούς τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της. Υποστηρίζοντας ότι πρέπει πια να συζητάμε για «την πόλη της αττικής χερσονήσου», διαπιστώνει το αυτονόητο: «Η πολιτική και η αρχιτεκτονική σκέψη στην Ελλάδα είναι σήμερα καθηλωμένες στα μορφογενετικά πρότυπα της μεταπολεμικής Αθήνας, είτε αναπαράγοντάς τα είτε καταδικάζοντάς τα...». Εξ ου και οι συγκεκριμένες προτάσεις του για απαλλοτριώσεις στο κέντρο της πόλης, ανανέωση της μητροπολιτικής ταυτότητάς της στην πλευρά της θάλασσας, τη μετατροπή του Υμηττού σε ενεργό φυσικό πάρκο, την πρωτοποριακή χρήση της Αττικής Οδού για την οικοδόμηση κτηριακών συγκροτημάτων.
Η πρόσφατη Ολυμπιακή εμπειρία μπορεί ν' αποδειχθεί χρήσιμη για τη «διόρθωση» αυτής της πόλης (ίσως μάλιστα εξελιχθεί σε πρότυπο-πιλότο για τις περισσότερες άλλες ελληνικές). Ο Ζήσης Κοτιώνης συνοψίζει όλα αυτά τα ζητήματα εν προκειμένω, αφήνει ανοιχτή την αισιόδοξη ματιά για την αποτερατοποίηση της Αθήνας, ενώ δεν διστάζει να φιλοδοξεί για την εκπόνηση αρχιτεκτονικών προκλήσεων που ίσως λάβουν σάρκα και οστά στο κοντινό μέλλον...
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ rouvalis@enet.gr
(με την ευγενική παραχώρηση του συγγραφέα)
