Μνημεία της Νάξου σε κίνδυνο. Οι πολίτες μιλούν γι’αυτά.

Το πρώτο βιβλίο της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας MOnuMENTA κυκλοφόρησε με την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου. Πρόκειται για τα πρακτικά της ημερίδας-δημόσιας συζήτησης «Μνημεία της Νάξου σε κίνδυνο. Oι πολίτες μιλούν γι'αυτά.», η οποία οργανώθηκε με τη συνεργασία του Δήμου Δρυμαλίας στην αυλή του σχολείου στ' Απεράθου, στις 8 Σεπτεμβρίου 2008, στο πλαίσιο του προγράμματος «Τοπικές Κοινωνίες & Μνημεία». Η έκδοση περιλαμβάνει εννέα εισηγήσεις, παρεμβάσεις και μια σε βάθος συζήτηση σχετικά με τις αιτίες που προκαλούν τα προβλήματα και την καταστροφή των μνημείων.

Η παρουσίαση των μνημείων που κινδυνεύουν μέσα από τα μάτια των κατοίκων του νησιού έχει πολλαπλούς στόχους.
Σε ένα πρώτο επίπεδο παρουσιάζονται στο βιβλίο απόψεις της τοπικής κοινωνίας και επισκεπτών για τον αρχιτεκτονικό και τον φυσικό πλούτο του νησιού, ενημερώνοντας το ευρύ κοινό καθώς και τους αρμοδίους φορείς για προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μνημεία.

Πέρα από τη διάσταση της ενημέρωσης, της ευαισθητοποίησης, της προώθησης δημοκρατικής πολυφωνίας και της έρευνας, η έκδοση συμβάλλει στην ίδια τη διαδικασία της συμμετοχής. Παρέχει δομικές πληροφορίες για τη συγκρότηση μιας δημόσιας ανοιχτής συζήτησης με καθορισμένη θεματική και πορεία αλλά με ανοιχτό ορίζοντα σχολίων και παρεμβάσεων.

Επίσης, το βιβλίο επεξεργάζεται και συγκροτεί πτυχές της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας των μνημείων και των απειλών τους, μέσω της καταγραφής, από αρχαιολογικά εθνογραφική σκοπιά, της αντίληψης και των απόψεων κοινωνικών ομάδων για τα μνημεία που βρίσκονται σε κίνδυνο αλλά και σχετικά με αιτίες που τα φέρνουν σε αυτήν την κατάσταση.

Στο βιβλίο τέλος αναφέρονται 63 μνημεία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η εποχική επένδυση στον τουρισμό, η έλλειψη οργάνωσης και συντονισμού, η εγκατάλειψη, η αδιαφορία, η διαφθορά, οι ανισότητες ανάμεσα στη Χώρα και την ορεινή ενδοχώρα, η έλλειψη γνώσης από τους τοπικούς άρχοντες και τους κατοίκους, η ακατάλληλη διαχείριση, συντήρηση και ανάδειξη των μνημείων, η ανεξέλεγκτη δόμηση, η διάνοιξη δρόμων, η αδυναμία αντίδρασης είναι κάποια από τα αίτια των κινδύνων που αναγνωρίζονται από τους ίδιους από τους πολίτες.

• Οι επιμελητές της έκδοσης Ειρήνη Γρατσία και Στέλιος Λεκάκης είναι αρχαιολόγοι, που ειδικεύονται στην προστασία και τη διαχείριση μνημείων.
• Το βιβλίο διατίθεται σε κεντρικά βιβλιοπωλεία της Αθήνας και της Νάξου, και ύστερα από επικοινωνία με τη MOnuMENTA, info@monumenta.org.  Τα έσοδα του βιβλίου θα διατεθούν για την αποστολή του σε Δήμους και Πανεπιστήμια.

Το πρόγραμμα «Τοπικές Κοινωνίες & Μνημεία», της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας MOnuMENTA, ξεκίνησε το 2007 με σκοπό την ανίχνευση των σχέσεων που αναπτύσσουν οι τοπικές κοινωνίες με τα μνημεία της φύσης και τα αρχιτεκτονικά μνημεία του τόπου τους και κατ' επέκταση την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση τους σχετικά με τους κινδύνους που τα απειλούν και τους τρόπους προστασίας τους, προτείνοντας λύσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης. Πρώτος τόπος εφαρμογής του προγράμματος επιλέχτηκε η Νάξος, όπου το πρόγραμμα συνεχίζεται μέχρι σήμερα με τη συνεργασία των δήμων της Νάξου. Ο απολογισμός των δράσεων περιλαμβάνει τέσσερεις ημερίδες-δημόσιες συζητήσεις, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Τα μνημεία είναι γύρω μας» για παιδιά 10-12 ετών και παρεμβάσεις, προς τους αρμόδιους φορείς, για τη διάσωση αρχιτεκτονικών μνημείων.

• Περισσότερες πληροφορίες για το Πρόγραμμα «Τοπικές Κοινωνίες & Μνημεία» μπορείτε να βρείτε εδώ:
www.monumenta.org/
http://topikeskoinoniesmnimeia.wordpress.com