ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ
Δ.Αρεοπαγίτου
20 Μάιος, 2009
Η «ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ 1930 ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΚΑΛΟ»
Ο αρχιτέκτονας-πολεοδόμος κ. Ιωσήφ Ευφραιμίδης, θέτει τον προβληματισμό για την έννοια του «ευρύτερου καλού», που έθεσε ο αρχιτέκτων του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως Μπερνάρντ Τσουμί.
Παρουσιάζουμε αυτή τη φορά μια επιστολή η οποία εκφράζει έναν φορέα, την Ελληνική Εταιρεία. Ο αρχιτέκτονας-πολεοδόμος κ. Ιωσήφ Ευφραιμίδης που υπογράφει την επιστολή θέτει τον προβληματισμό για την έννοια του «ευρύτερου καλού», που έθεσε ο αρχιτέκτων του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως Μπερνάρντ Τσουμί
Υποστηρίζει στη συνέχεια ότι είναι το νέο μουσείο εκείνο το οποίο οφείλει να ενταχθεί στον πολεοδομικό ιστό της πόλης και όχι να το καταστρέφει στο όνομα του ορατού. Η επιστολή αυτή στάλθηκε για δημοσίευση στην Εφημερίδα Καθημερινή το καλοκαίρι του 2007.
Η «ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ 1930 ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΚΑΛΟ»
Με την επιστολή αυτή θα θέλαμε να θέσουμε τους προβληματισμούς μας στην έννοια του «ευρύτερου καλού», που έθεσε ο αρχιτέκτων του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως Μπερνάρντ Τσουμί και παρουσιάζεται στο άρθρο της κ. Μαρίας Κατσουνάκη, στην Καθημερινή της 7ης Ιουλίου 2007. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Όλοι συμφωνούμε ότι η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας είναι σημαντικότερα όλων. Θέλουμε να δώσουμε έμφαση στην εικόνα του 1930 ή να αναρωτηθούμε μήπως υπάρξει ένα ευρύτερο καλό. Καμία απάντηση δεν μπορεί να είναι λάθος και καμία εντελώς σωστή”.
Πράγματι ποιο είναι το ευρύτερο καλό στο δίλημμα που δημιούργησαν όσοι έθεσαν αιφνιδιαστικά το ζήτημα του αποχαρακτηρισμού του κτηρίου επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου 17; Πώς μετριέται το «ευρύτερο καλό» χωρίς μια αιτιολογημένη έκθεση με βάση την οποία μπορούμε να εκτιμήσομε τα σχετικά επιχειρήματα;
Η υπό αυτές τις συνθήκες και με οριακή αναλογία ψήφων (ήταν απαραίτητη η διπλή ψήφος του Γενικού Γραμματέα) απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, στις 3 Ιουλίου, δημιουργεί προβλήματα σε ηθικό και δεοντολογικό επίπεδο:
-Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι ένα προϊόν διαγωνισμού και τα κτίρια επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου ήταν τμήμα του περιορισμού που έθετε το πρόγραμμα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την επίσημη θέση του αρχιτέκτονα. Στην περίπτωση που έλαβε υπόψη ο κ. Τσουμί τα υπάρχοντα κτήρια και σχεδίασε το κτήριο του ανάλογα με τους γνωστούς περιορισμούς, όπως πιστεύομε, θα ήταν σωστό οι πολίτες να γνωρίζουν ποιοι και για ποιο λόγο σε αυτή την χρονική στιγμή ξαφνικά θέτουν το ζήτημα του αποχαρακτηρισμού και της κατεδάφισης των αξιόλογων αυτών νεώτερων μνημείων. Εάν δεν τα έλαβε υπόψη του, γιατί του ανατέθηκε το έργο αδικώντας έτσι άλλους διαγωνιζόμενους;
-Το «ευρύτερο καλό» διασφαλίζεται από διαφανείς διαδικασίες, αντικειμενική ενημέρωση και δημοσία διαβούλευση. Στην συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται να προβάλλεται απλώς ως άλλοθι για τον αποχαρακτηρισμό μνημείων. Ανοίγεται έτσι ο δρόμος για ανάλογη αντιμετώπιση άλλων περιπτώσεων, δημιουργώντας ένα προηγούμενο επικίνδυνο για εκείνα τα μνημεία, τα οποία δεν έχουν την τύχη να είναι έργα επώνυμων και να φέρουν τόσο αξιόλογα αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά στοιχεία.
-Το νέο μουσείο οφείλει να ενταχθεί στον πολεοδομικό ιστό της πόλης και όχι να το καταστρέφει στο όνομα του ορατού (visible). Η κορυφή του νέου μουσείου που επιθυμεί να αναπαράγει γεωμετρικά τον Παρθενώνα ήδη λειτουργεί σαν ορόσημο στην πόλη χωρίς να ανταγωνίζεται την Ακρόπολη. Εάν αφαιρεθούν τα κτίρια τα οποία λειτουργούν σαν φίλτρο του κυρίως όγκου του μουσείου θα αποκαλυφθούν ακριβώς οι πολυσυζητημένες αδυναμίες της θέσης και του όγκου του νέου μουσείου. Το μουσείο φαίνεται πιο διακριτικά από το βράχο με τα κτίρια μπροστά του και η Ακρόπολη φαίνεται από το νέο μουσείο εάν κάποιος κοιτάει λίγο ψηλά.
-Η αμηχανία που νιώθουν κάποιοι με τις πίσω όψεις των διατηρητέων κτηρίων εύκολα ξεπερνιέται με καλό σχεδιασμό, και ο διακεκριμένος αρχιτέκτονας κ. Τσουμί οφείλει να τον εφαρμόσει. Αντίθετα η κατεδάφιση των μνημείων αποτελεί την πιο άκοπη και ακριβή λύση και οικονομικά και πολιτισμικά.
Τέλος, κάποιοι εκπρόσωποι της Πολιτείας δείχνουν να πιστεύουν πως η αποκάλυψη του μουσείου από την Διονυσίου Αρεοπαγίτου θα φέρει πιο πολύ τουρισμό και κατ’ επέκταση πιο πολλά έσοδα. Η Ακρόπολη όμως δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως εμπορεύσιμο είδος. Αντιπροσωπεύει διαχρονικές αξίες, όπως είναι η αρμονία, το μέτρο, η διαβούλευση και η δημοκρατία, τις οποίες οφείλουμε να διαφυλάξουμε και να σεβαστούμε. H εικόνα της Ακρόπολης παραπέμπει ευθέως στον ενεργό ρόλο των ενημερωμένων πολιτών που διαβουλεύονται για την διαμόρφωση της πόλης τους. Μόνο σε αυτό το πλαίσιο παράγεται η έννοια και το περιεχόμενο του «ευρύτερου καλού».
Ιωσήφ Ευφραιμίδης,
αρχιτέκτων-πολεοδόμος
Για το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς
EΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
- Τα αδιέξοδα της αρχιτεκτονικής και το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. ( 10 Αύγουστος, 2007 )
- DESTROY below the ACROPOLIS - VIDEO ( 13 Νοέμβριος, 2007 )
- Μεγάλες Προσδοκίες ( 05 Ιανουάριος, 2007 )
- Κτίριο επί της οδού Διον. Αρεοπαγίτου απειλείται ( 09 Ιούλιος, 2007 )
- Δεν πήρε θέση για τις πολυκατοικίες ( 12 Οκτώβριος, 2007 )
- Το αμοντάριστο μουσείο ( 21 Ιανουάριος, 2008 )
- Δ. Αρεοπαγίτου 2008. Ομιλίες στη Θεσσαλονίκη ( 10 Νοέμβριος, 2008 )
- Σάπιο είναι παιδί μου.. ( 26 Απρίλιος, 2009 )
- «Δ. Αρεοπαγίτου 2008». Έκθεση συμμετοχών στο Ζάππειο Μέγαρο. ( 01 Ιούλιος, 2009 )
- Επιστολή του Πολυτεχνείου Κρήτης προς τον Υπουργό Πολιτισμού. ( 13 Ιούνιος, 2009 )
- Το περιεχόμενο της στήλης «Διάλογοι» & Τρόποι συμμετοχής ( 01 Ιούνιος, 2008 )
- Η στήλη «Διάλογοι» ξεκινούν μία νέα ενότητα με θέμα: Διονυσίου Αρεοπαγίτου 17: εμπόδιο ή ευκαιρία; ( 21 Ιούνιος, 2008 )
- «Να τα αποδεχθούμε ως έχουν» ( 26 Ιούλιος, 2008 )
- «Το διατηρητέο αστικό μέτωπο» ( 27 Αύγουστος, 2008 )
- «Άβε Καίσαρ» ( 27 Σεπτέμβριος, 2008 )
- «Καφετέρια Τσουμί» ( 26 Οκτώβριος, 2008 )
- «Το δίλημμα της κατεδάφισης: Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ ΤΗΣ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΟΥ» ( 26 Νοέμβριος, 2008 )
- «Ρέκβιεμ για δύο κτήρια» ( 26 Δεκέμβριος, 2008 )
- Το ταλέντο του αρχιτέκτονα και η ιδιοτέλεια του εντολέα. ( 26 Ιανουάριος, 2009 )
- Σκέψεις για το νέο Μουσείο Ακρόπολης ( 23 Μάρτιος, 2009 )
- Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία. ( 23 Απρίλιος, 2009 )
- 4 παρεμβάσεις αρχιτεκτόνων για το θέμα της Δ. Αρεοπαγίτου. ( 24 Ιούνιος, 2009 )
- Αρχιτεκτονικός Κανιβαλισμός στην Αθήνα ( 23 Ιούλιος, 2009 )
- Το νέο μουσείο της Ακρόπολης: Μια αταίριαστη σχέση ( 23 Αύγουστος, 2009 )
- Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, ο θρίαμβος της σοφιστείας ( 21 Σεπτέμβριος, 2009 )
- Η χύτρα που θέλει να εξοβελίσει την κοπέλα για να συνομιλήσει με την θεά. ( 18 Οκτώβριος, 2009 )
- Διονυσίου Αρεοπαγίτου 17: εμπόδιο ή ευκαιρία; ( 24 Ιανουάριος, 2010 )
- Ο αρχιτέκτονας Bernard Tschumi ( 04 Οκτώβριος, 2007 )
- Aρχιτεκτονικός διαγωνισμός : Δ. Αρεοπαγίτου 2008-2009 ( 13 Μάρτιος, 2009 )
- 'ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 2008' ( 13 Μάρτιος, 2009 )
- Βιβλίο: Διαγωνισμός Ανάπλασης όψεων Δ. Αεροπαγίτου 2008. ( 25 Ιούλιος, 2011 )
- Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. (Α' παρουσίαση) ( 04 Ιανουάριος, 2013 )
- Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. (Β παρουσίαση) ( 04 Φεβρουάριος, 2013 )
- Νέο Μουσείο Ακρόπολης ( 06 Ιανουάριος, 2013 )
- Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. (Γ παρουσίαση) ( 10 Απρίλιος, 2013 )
- ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΥΡΕΜΕΝΟΣ."Μια αρχιτεκτονική διαδρομή από το Παρίσι στα Γιάννενα" ( 01 Απρίλιος, 2013 )
- Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. (E παρουσίαση) ( 07 Οκτώβριος, 2013 )
- Νέο Μουσείο Ακρόπολης ( 18 Ιανουάριος, 2014 )
- Μουσείο Ακρόπολης: Στα 25 καλύτερα Μουσεία του κόσμου ( 18 Σεπτέμβριος, 2015 )