Σκάμμα μνήμης

Αρχιτέκτονες: Κανέλλος Νέστορας, Μόρας Αντώνιος, Παυλίδου Δέσποινα, Σακκάς Αθανάσιος.
Τιμήθηκε με εξαγορά.

Οι διαστάσεις της νεοκλασσικής πλατείας Θεάτρου, ήδη από την περίοδο που είχε σχεδιαστεί, ήταν εξαιρετικά μικρές. Με την πάροδο του χρόνου και με την Αθήνα να γιγαντώνεται η περιοχή εξέτασης μπορεί να γίνει αντιληπτή και ως μία κλειστή πλατεία, ως εσωτερική αυλή μίας θεματικής υπαίθριας superstructure.

 

 

 

 

 

Απαγορεύοντας την πρόσβαση στα αυτοκίνητα και επενδύοντας τον αστικό χώρο με εξοπλισμό που δίνει έμφαση στη στάση, η πλατεία θεάτρου και η Βαρβάκειος μετασχηματίζονται σε μία ενότητα με χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε κλειστό εμπορικό κέντρο. Υπερθεματίζοντας σε αυτή τη κατεύθυνση όσον αφορά τις χρήσεις γης (αναψυχή, εμπόριο καρυκευμάτων, εμπόριο τροφίμων, γρήγορο φαγητό) επιτυγχάνεται η λειτουργική και εννοιολογική σύνδεση αυτής με τις χαρακτηριστικές χρήσεις της γύρω περιοχής.

 

 

 

 

Ως αναφορά στο μεγάλο αριθμό πολιτισμικών αναφορών γύρω από την περιοχή της πλατείας επιλέγεται ως υλικό δαπεδόστρωσης αυτής ένα λευκό «ψηφιδωτό μωσαικό». Πρόκειται για διαμόρφωση ψηφιδωτού από λευκό χυτό συνδετικό υλικό και κεραμικές ψηφίδες λευκού χρώματος με γυαλιστερή επικάλυψη. Οι μεγεθυμένοι αρμοί αναφέρονται στις πλακοστρώσεις των νεοκλασσικών πλατειών ενώ η επιλογή του λευκού χρώματος αποσκοπεί στην καλλιέργεια της δυνατότητας ανάδειξης της πολιτισμικής διαφοράς των χρηστών, ενώ ταυτόχρονα σε συνδιασμό με τον διάχυτο φωτισμό αλλάζει την βιωματική αντίληψη του χώρου σε σχέση με το άμμεσο παρελθόν.

Αντίστοιχα στην ίδια λογική κινείται και η πρόταση επένδυσης των όψεων των κτιρίων με μεταλλικό υλικό λευκού χρώματος με σκοπό τη διαγραμματοποίηση των όψεων αυτών, οι οποίες μέσω της σχεδιαστικής αλληλοδιάχυσης τους εντάσονται σε ένα εννιαίο οικιστικό σύνολο αναδεικνύονας ταυτόχρονα τη Διπλάρειο σχολή. Κατά τον ίδιο τρόπο αναδεικνύονται και τα νεοκλασσικά κτίρια της περιοχής τα οποία αποκατεστημένα λειτουργούν ως σημεία προσανατολισμού στο αθόρυβο πλέον περιβάλλον της πλατείας. Η παράλληλη επένδυση των υαλοπινάκων των στοών και επιλεγμένων επιφανειών των κτιρίων με ημιπερατές μεμβράνες που φέρουν παραστάσεις θεατρικών έργων που εκτυλλίσονται γύρω από μία τράπεζα επιχειρεί να αναδείξει την ανθρώπινη κλίμακα του δημόσιου χώρου ενώ παράλληλα ανοίγει διάλογο με το ιστορικό παρελθόν της περιοχής και την «τράπεζα δράσεων». Ο φωτισμός των στοών με κρεμαστούς λαμπτήρες παραπέμπει στον άλλο πόλο της νεοκλασσικής πολεοδομικής ενότητας, την αγορά της Βαρβακείου.

 

 

 

 

Για τον εμπλουτισμό του δημόσιου χώρου της πλατείας επιλέγουμε την οργάνωση γύρω από ένα τέχνημα (τράπεζα) πολλαπλών χρήσεων και λειτουργειών που χωροθετείται πάνω από το «σκάμμα μνήμης» το οποίο φιλοδοξεί να αναδείξει την υπόγεια παρουσία των αρχαίων τειχών της πόλης των Αθηνών.

 

 

 

 

Η τράπεζα δυίσταται μεταξύ του ψηφιακού και αναλογικού της χαρακτήρα. Ως ψηφιακό τέχνημα (infodesk) λειτουργεί σαν περιοχή ελεύθερης πρόσβασης σε wi-fi δίκτυα, ενώ ταυτόχρονα δύναται να μεταδώσει πολιτιστική πληροφορία μέσω πομπών τεχνολογίας Bluetooth για την ιστορία και τα χωρόσημα της πλατείας, αποτελώντας συνέχεια του αρχαιολογικού περιπάτου που διασχίζει το ιστορικό κέντρο. Ως αναλογικό τέχνημα η τράπεζα αποτελεί μία αφορμή για συγκέντρωση και κοινωνική συναναστροφή. Καθώς η περιοχή βρίθει γραφείων μπορεί να εξυπηρετήσει ως χώρος για γρήγορο φαγητό, καφέ ή τσιγάρο ενώ το βράδυ μπορεί να φιλοξενήσει κόσμο από τα γειτονικά bar.

 

 

 

 

Ο σχεδιασμός της τράπεζας εντός ενός τυμπάνου παραπέμπει στη θεατρική σκηνή και λειτουργεί ως υπενθύμιση της ιστορίας της πλατείας αλλά και ως ένα πεδίο εικαστικών δρώμενων και γεγονότων.
Γενικότερα, το βασικότερο πρόβλημα της περιοχής είναι ο μονολειτουργικός χαρακτήρας της. Έτσι σε συνέχεια με τον άξονα της Βαρβακείου προτείνεται η ενθάρυνση εμπορικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εστίαση και την αναψυχή καθώς η μικρή απόσταση από την πλατεία του Ψυρρή διευκολύνει μια τέτοια προσέγγιση.

 

 

 

 

Ακόμα λόγω της κεντροβαρική θέσης της πλατείας στο ιστορικό κέντρο διαφαίνονται ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ξενοδοχειακών υπηρεσιών. Σημαντική κίνηση θα αποτελούσε η διάχυση δημοσίων χρήσεων πέραν του ισογείου στους ορόφους των κτιρίων.