ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΔΡΑΣΕΙΣ GRA
14 Απρίλιος, 2015
PORTFOLIO (και όχι μόνο)
Νέα στήλη του καθηγητή Ανδρέα Γιακουμάκάτου στο GreekArchitects
Στο GreekArchitects το τελευταίο διάστημα αναζητάμε τη συνέχεια της παραγωγής και της προώθησης του ελληνικού αρχιτεκτονικού πολιτισμού, μέσα από συνεχείς συζητήσεις με προσωπικότητες όπου το έργο τους (θεωρητικό - εκπαιδευτικό - μελετητικό) έχει συμβάλει ουσιαστικά στην εξέλιξη του. Μέσα από συμφωνίες, αλλά και γόνιμες διαφωνίες, αποτελεί πλέον κοινή πεποίθηση ότι δεν αρκούν οι διάσπαρτες και πολλές φορές ανεπαρκείς αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις και όταν μάλιστα αυτές πραγματοποιούνται δημόσια.
Εξάλλου, το GreekArchitects από το 2002 ποτέ δεν αναζήτησε τις εύκολες και συνοπτικές διαδικασίες, ούτε επένδυσε στις "νεωτεριστικές επιδημίες χάριν ανταποδοτικών τελών" (οικονομικών ή άλλων). Η πληροφοριακή προσέγγιση του περιοδικού έγκειται στον εντοπισμό και τη συστηματική κάλυψη ζητημάτων της θεωρίας και της πράξης που απασχολούν τον σημερινό αρχιτέκτονα, καθώς και στην καταγραφή ειδήσεων, γεγονότων, απόψεων κ.α. (όπως άλλωστε σημειώνουμε από το 2002)
Οι εσωτερικές διεργασίες που πραγματοποιούνται το τελευταίο διάστημα στο GRA, λειτουργούν ως μια ισχυρή φλόγα σε μια περίοδο απόλυτης απαξίωσης. Και θα προσέθετα, έντιμες διεργασίες και όχι κλαδικές συνάξεις ή ατομικές φαντασιώσεις. Τα ενδεχόμενα της τελικής έκφρασης των συγκεκριμένων αναζητήσεων είναι "ανοιχτά". Αν και απολύτως έτοιμα να παρέμβουν με νέες συγκεκριμένες δράσεις για την ουσιαστική εξέλιξη της αρχιτεκτονικής.
Το portfolio με τον Ανδρέα Γιακουμακάτο αποτελεί μια νέα μόνιμη στήλη στο GRA. Η ελληνική αρχιτεκτονική οφείλει πολλά στον Ανδρέα Γιακουμακάτο, όπως άλλωστε επιμένω να επαναλαμβάνω. Αν και ο σημαντικότερος έλληνας θεωρητικός της αρχιτεκτονικής, δεν αρκείται στις πνευματικές του αγωνίες και γραφές, αλλά μέσα από δράσεις και κυρίως το εκπαιδευτικό του έργο, αναζητά συνεχώς εξελικτικές διαδικασίες με στόχο την προώθηση της αρχιτεκτονικής.
Η συνέχεια επί της οθόνης.
Βασίλης Μιστριώτης, αρχιτέκτων
Ο Αντρέας Γιακουμακάτος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1955. Σπούδασε μουσική στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών και στην Κρατική Ακαδημία «Luigi Cherubini» της Φλωρεντίας. Φοίτησε στις αρχιτεκτονικές σχολές της Φλωρεντίας και της Βενετίας (προπτυχιακά και μεταπτυχιακά), με υποτροφίες του Ιδρύματος Ωνάση και του ιταλικού Υπουργείου Εξωτερικών. Εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ.
Δίδαξε Ιστορία της Αρχιτεκτονικής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Φλωρεντίας από το 1981 ως το 2001. Σήμερα είναι καθηγητής Ιστορίας, Κριτικής Ανάλυσης και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το 1986 υπήρξε σύμβουλος της Μελίνας Μερκούρη για την πραγματοποίηση της Φλωρεντίας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Το 1993 επιμελήθηκε την έκθεση Δημήτρη Μητρόπουλου στο Θεατρικό Μουσείο της Σκάλας του Μιλάνου. Το 1996 υπήρξε επίτροπος της Ελλάδας στη Διεθνή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας (μονογραφική έκθεση Κυριάκου Κρόκου). Την τελευταία πενταετία έχει επιμεληθεί πολλές εκθέσεις καθώς και τους σχετικούς καταλόγους, όπως «Neues Bauen International-Διεθνής Νέα Αρχιτεκτονική 1927/2002» (ΚΑΜ/ΜΜΣΤ), «Αναφορά στον Κουλέρμο. Εκδοχές της νεωτερικότητας στην ελληνική αρχιτεκτονική 1955-1971» (Μουσείο Μπενάκη), «Αρχιτεκτονική και βιοκλιματικός σχεδιασμός» (Ινστιτούτο Goethe Αθήνας), «Αρχιτεκτονική και χώροι λατρείας» (Ινστιτούτο Goethe Αθήνας), «Αρχιτεκτονικά Θέματα 40 χρόνια» (Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Θεσσαλονίκης/Μουσείο Μπενάκη), «Bruno Taut. Ο δάσκαλος του χρώματος στην αρχιτεκτονική του Βερολίνου» (Ινστιτούτο Γκαίτε Αθήνας). Το 2006 οργάνωσε και παρουσίασε τη μεγάλη έκθεση «Η αρχιτεκτονική των δύο Γερμανιών 1949-1989» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ενώ το 2008 οργάνωσε ετήσια σειρά διαλέξεων στο πλαίσιο του Megaron Plus.
Υπήρξε ιδρυτής (1990) και συντονιστής της ελληνικής ομάδας του Do.co.mo.mo. Συμμετείχε επίσης στην ίδρυση του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (1994) το οποίο διηύθυνε την περίοδο 1999-2001.
Από το 1987 είναι συνεργάτης της εφημερίδας «Το Βήμα» για ζητήματα αρχιτεκτονικής και πολιτισμού, και ειδικός συνεργάτης των επιθεωρήσεων «Αρχιτεκτονικά Θέματα» και «Θέματα Χώρου + Τεχνών». Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 ίδρυσε στη Φλωρεντία και διηύθυνε τον εκδοτικό οίκο Aletheia, δημοσιεύοντας κυρίως βιβλία σχετικά με τη νεοελληνική λογοτεχνία, τέχνη και πολιτισμό. Στο πλαίσιο αυτό είναι μέλος της ιταλικής Associazione Nazionale di Studi Neogreci (πρόεδρος Mario Vitti).
Έχει συνεργαστεί με τη μεγάλη Enciclopedia Italiana Treccani για θέματα αρχιτεκτονικής και τέχνης. Το βιβλίο του Στοιχεία για τη νεότερη ελληνική αρχιτεκτονική. Πάτροκλος Καραντινός, δημοσιεύτηκε το 2004 από το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης. Έχουν επίσης δημοσιευτεί βιβλία του από τις εκδόσεις Modulo (L'architettura delle scuole e il razionalismo in Grecia, 1985) και Νεφέλη (Ιστορία της ελληνικής αρχιτεκτονικής. 20ός αιώνας, 32009, και Η αρχιτεκτονική και η κριτική, 2009). Επιμελείται επίσης τη σειρά αρχιτεκτονικής των εκδόσεων Libro. Οι δημοσιεύσεις του (βιβλία, ερευνητικά δοκίμια, άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά και κατάλογοι εκθέσεων στα ελληνικά και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες) υπερβαίνουν τις 350. Για τη μετάφραση του βιβλίου του Salvatore Settis Το μέλλον του κλασικού, του απονεμήθηκε το 2008 το βραβείο μετάφρασης του Υπουργείου Εξωτερικών της Ιταλίας.
Το 2006 ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας του απένειμε τον τίτλο του Ιππότη της Ιταλικής Δημοκρατίας για τη συνολική προσφορά του στον χώρο της παιδείας και του πολιτισμού. Το 2007 ανέπτυξε ερευνητική δραστηριότητα στο Βερολίνο, χάρη σε υποτροφία του Γερμανικού Κράτους. Το 2008 δίδαξε, ως επισκέπτης καθηγητής, στο διδακτορικό πρόγραμμα της Σχολής Αρχιτεκτόνων της Βαρκελώνης (ETSAB). Το 2010 προσκλήθηκε για δύο μήνες ως επισκέπτης καθηγητής στο Tokyo University of the Arts.
Από το 2005 διδάσκει Ιστορία της Αρχιτεκτονικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, όπου το 2010 εξελέγη τακτικός καθηγητής.