ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΔΡΑΣΕΙΣ GRA
Διαδικασία Αξιολόγησης & Αιτιολογικές Εκθέσεις των Μελών της Κριτικής Επιτροπής
Η αξιολόγηση των Συμμετοχών έγινε εξ’ αποστάσεως με ηλεκτρονική αλληλογραφία που απέστελναν τα μέλη της κριτικής επιτροπής. Τα μέλη, χωρίς να βρεθούν ποτέ μεταξύ τους, αξιολόγησαν στην οθόνη του υπολογιστή τους χωριστά ο καθένας τις προτάσεις. Με αυτήν την διαδικασία, το αποτέλεσμα προέκυψε ως μία σταδιακή ψηφοφορία «ειδικών». Σε κάθε φάση της αξιολόγησης οι επικρατέστερες επιλογές αναδεικνύονταν κατά πλειοψηφία, το ίδιο και στην τελική φάση επιλογής των βραβείων. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα 15 μέλη δεν συνέπιπταν πάντα στην αξιολόγησή τους, μερικές φορές μάλιστα με αντιδιαμετρικές επιλογές. Το τελικό αποτέλεσμα λοιπόν σίγουρα δεν εκφράζει το κάθε μέλος της επιτροπής ξεχωριστά, αποτελεί όμως την έκφραση μιας πλειοψηφικής επιλογής. Ο σχολιασμός των έξι επικρατέστερων προτάσεων από τους κριτές μεταφέρει τα επιχειρήματα για την επιλογή τους και εμπλουτίζει το διάλογο για τα ερωτήματα που έθεσε ο διαγωνισμός.
Η αξιολόγηση των προτάσεων και οι επιλογές των μελών της Κριτικής Επιτροπής πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την παρακάτω διαδικασία:
Κατά την Α’ ΦΑΣΗ αξιολόγησης κάθε μέλος της Κριτικής Επιτροπής κλήθηκε να προτείνει για τη Β’ ΦΑΣΗ 36 από τις 166 έγκυρες Συμμετοχές. (Υπήρξαν 6 άκυρες συμμετοχές διότι αναγραφόντουσαν ονόματα στην πινακίδα τους). Από αυτή την διαδικασία πέρασαν τελικά στη Β’ ΦΑΣΗ 57 μελέτες. Είναι αυτές που είχαν επιλεγεί από 4 τουλάχιστον κριτές.
Κατά την Β’ ΦΑΣΗ της διαδικασίας αξιολόγησης, κάθε μέλος της Κριτικής Επιτροπής βαθμολόγησε τις 57 Συμμετοχές από το 1 (μικρότερη αξιολόγηση) έως το 5 (μεγαλύτερη αξιολόγηση).
Οι 10 συμμετοχές (προβλεπόταν ο αριθμός τους να είναι 9, αλλά λόγω ισοψηφίας έγιναν τελικά 10) με τη μεγαλύτερη βαθμολογία προτάθηκαν για τη Γ’ φάση των βραβεύσεων.
Κατά την Γ’ ΦΑΣΗ της διαδικασίας αξιολόγησης, κάθε μέλος της Κριτικής Επιτροπής κλήθηκε να προτείνει, από τις 6 (έξι) συμμετοχές με την μεγαλύτερη βαθμολογία της Β’ φάσης, την σειρά κατάταξης των βραβείων. (Α’ Βραβείο, Β’ Βραβείο, Γ’ Βραβείο και τρεις Α’ Έπαινοι). Οι βραβεύσεις των 6 επικρατέστερων Συμμετοχών διαμορφώθηκαν ανάλογα με τον αριθμό των προτάσεων από τους Κριτές.
Στις 4 Συμμετοχές (από τις 10) με τη μικρότερη βαθμολογία κατά τη Β’ φάση απονεμήθηκε ο Β’ έπαινος.
Στις 3 Συμμετοχές που κατέλαβαν κατά την Β’ Φάση την 11η, 12η και 13η θέση απονεμήθηκε ειδική μνεία χωρίς χρηματικό έπαθλο.
Ειδικά σε ότι αφορά το Α’ βραβείο, η «Πρόταση» των Μελών της Επιτροπής δεν κάλυψε κατά την Γ’ Φάση την απόλυτη πλειοψηφία των Μελών της. Τα Μέλη της Επιτροπής επέλεξαν λοιπόν για το Α’ Βραβείο, σε μια Δ΄ Φάση, τη μία από τις δύο Συμμετοχές οι οποίες είχαν συγκεντρώσει τις περισσότερες επιλογές για Α’ Βραβείο κατά τη Γ’ Φάση. Έτσι στην τελική Δ’ φάση για το Α’ βραβείο, η μελέτη με κωδικό 159 έλαβε 8 προτιμήσεις, η μελέτη με κωδικό 190 έλαβε 6 προτιμήσεις και ένα κριτής επέλεξε λευκό.
Σε κάθε φάση αξιολόγησης τα Μέλη της Κρ.Επ. μπορούσαν να βρίσκονται σε επικοινωνία μεταξύ τους για σχολιασμό των συμμετοχών.
Σε ότι αφορά τα Κριτήρια Αξιολόγησης, είχαν προταθεί τα ακόλουθα:
- Πρωτοτυπία της πρότασης και ποιότητα του σχεδιασμού
- Συνάφεια της πρότασης με το στόχο και τους όρους του διαγωνισμού
- Ευκρίνεια της παρουσίασης
- Δυνατότητες υλοποίησης της πρότασης
Ζητήθηκε, κατά την Γ’ φάση αξιολόγησης, τα Μέλη της Κριτικής Επιτροπής να προβούν σε σχολιασμό των 6 επικρατέστερων προτάσεων που προτείνουν και να αιτιολογήσουν γραπτά με ένα μικρό κείμενο το σκεπτικό της προτεινόμενης από αυτούς κατάταξης των διαγωνιζομένων και για κάθε μελέτη ξεχωριστά.
Ο σχολιασμός αυτός παρουσιάζεται σε αυτό το ένθετο , στην επόμενη σελίδα.
Εκτός από τα βραβεία και τις διακρίσεις που προέκυψαν σύμφωνα με την παραπάνω διαδιακασία επιλογής και τα οποία εκφράζουν την πλειοψηφική επιλογή της κριτικής επιτροπής, το greekarchitects.gr έκρινε ότι αξίζει να διακριθούν κάποιες επιπλέον προτάσεις, συνολικά 6, αποδίδοντας σε αυτές μία ειδική μνεία της Επιτροπής Διαγωνισμού.
Αιτιολογικές Εκθέσεις των Μελών της Κριτικής Επιτροπής
Τα μέλη της κριτικής επιτροπής ήταν:
(σημειώνονται με «πράσινο» οι μέχρι στιγμής αιτιολογικές εκθέσεις που δημοσιεύουμε.)
Stephen Antonakos – Καλλιτέχνης
Δημήτρης Αντωνακάκης - Αρχιτέκτων 
Κώστας Βαρώτσος - Ζωγράφος
Νίκος Γεωργιάδης - Αρχιτέκτων
Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη – Αρχιτέκτων, Καθηγήτρια ΕΜΠ
Γιάννης Κίζης – Αρχιτέκτων, Αναπλ. Καθηγητής ΕΜΠ
Αναστάσιος Κωτσιόπουλος – Αρχιτέκτων, Καθηγητής ΑΠΘ
François Loyer – Directeur de recherche au CNRS
Centre André-Chastel, Université de Paris-Sorbonne
Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη – Αρχιτέκτων, Καθηγήτρια ΕΜΠ
Γιώργος Πανέτσος – Αρχιτέκτων, Αναπλ. Καθηγητής Πανεπ. Πατρών
Ελένη Τάτλα - Αρχιτέκτων, Επικ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Αθήνας
Αλέξανδρος Τομπάζης – Αρχιτέκτων
Παναγιώτης Τουρνικιώτης – Αρχιτέκτων, Αναπλ. Καθηγητής ΕΜΠ
Κατερίνα Τσιγαρίδα – Αρχιτέκτων
Γιάννης Τσιώμης – Αρχιτέκτων, Professeur à l’EHESS et
aux Ecoles d’Architecture Paris-Belleville et Paris La Villette
Δημήτρης Αντωνακάκης
Προτείνω την παρακάτω σειρά κατάταξης:
Για το Α' βραβείο τη μελέτη με κωδικό 190
Για το Β' βραβείο τη μελέτη με κωδικό 233
Για το Γ' βραβείο τη μελέτη με κωδικό 276
Για Α' Έπαινο τις μελέτες με κωδικό 194 και 159
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ο Β' Έπαινος και στις 2 μελέτες με κωδικό 188 και 284.
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ειδική μνεία χωρίς χρηματικό έπαθλο στις μελέτες με κωδικό 178 και 241.
Κάθε διαγωνισμός έχει από τη φύση του ένα μαχητικό χαρακτήρα. Επιχειρεί να ανατρέψει μια κατάσταση, να δημιουργήσει νέα δεδομένα, να προκαλέσει μια αναδιάταξη της διαχείρισης του χώρου. Δεν αναζητά απλά μία νέα παραγγελία, μια δουλειά ακόμα. Για το λόγο αυτό η εμπλοκή μας σ’ ένα διαγωνισμό προσφέρει μια άλλη διάσταση στη δουλειά μας, επιζητεί να ενταχθεί σε νέες προοπτικές παρέμβασης, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στο δημόσιο χώρο.
Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός είναι από αυτή την άποψη ιδιαίτερα προκλητικός, καθώς ο κύριος στόχος είναι μια παρέμβαση που διεκδικεί το ρόλο του ενδιάμεσου ανάμεσα σε μια υπάρχουσα ‘‘διατηρητέα’’ κατάσταση και σ’ ένα νέο κτίσμα που διεκδικεί τη μοναδικότητα της παρουσίας του σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή.
Το πρόβλημα νομίζω ότι είναι κυρίως πρόβλημα κλίμακας. Ήδη ο βράχος, τα αρχαία λείψανα και τα μικρά σπίτια της Διον. Αρεοπαγίτου έχουν ‘‘εγκαταστήσει’’ με τα χρόνια μια ‘‘κλίμακα’’ στην περιοχή. Τι πρέπει, λοιπόν, να γίνει για να μπορέσει να ενσωματωθεί σ’ αυτή το Ν.Μ.Α., το οποίο ποτέ δεν έλαβε υπόψιν του το περιβάλλον;
Σήμερα, οι άνθρωποι που είχαν την ευθύνη της επιλογής ζητούν τη ρύθμιση και τη διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου του Μουσείου με σημείο αναφοράς το νέο κτήριο, ακολουθώντας ακριβώς την αντίθετη από την οφειλόμενη πορεία. Αδιαφόρησαν για τα δεδομένα, μη προσαρμοζόμενοι σ’ αυτά και τώρα θέλουν να προσαρμοστούν εκείνα στις παρεμβάσεις τους, κατεδαφίζοντας οτιδήποτε προκαλεί ‘‘θόρυβο’’ μεταξύ του βράχου και του Ν.Μ.Α.
Τι απαντά κανείς, λοιπόν, μ’ αυτό το διαγωνισμό;
Έχω τη γνώμη ότι οι πιθανές προτάσεις θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε τρεις κατευθύνσεις:
- Η πρώτη: Εγκατάσταση μεταξύ του Μουσείου και των πολυκατοικιών, στοιχείων που θα αποτελέσουν ενδιαφέρον θέαμα ταυτόχρονα από το Ν.Μ.Α. προς το βράχο και από τις κατοικίες προς το Ν.Μ.Α. μια αρχιτεκτονική – εικαστική παρέμβαση που θα μπορεί ν’ αντέξει στο χρόνο.
- Η δεύτερη: Η κατασκευή στοιχείων μιας μέσης κλίμακας, που θα επιχειρούσαν να μετριάσουν δυναμικά την οξύτητα της παρουσίας του Ν.Μ.Α., καταλαμβάνοντας και οργανώνοντας τον ενδιάμεσο χώρο, με στοιχεία που θα αντιστρατεύονταν επιθετικά την παρουσία του Ν.Μ.Α.
- Η τρίτη: Τη διατύπωση και διακωμώδηση της απογοήτευσης του Έλληνα πολίτη και αρχιτέκτονα για την απουσία κάθε έννοιας αξιοπιστίας της ελληνικής διοίκησης, η οποία προδιαγράφει και ύστερα αναιρεί τις ίδιες τις προδιαγραφές της, είτε βραβεύοντας απλά τους παραβάτες, είτε ανατρέποντας εκ των υστέρων όσα είχε απαιτήσει. Και ακόμα τη βεβαιότητά του ότι και αυτή η προσπάθεια θα είναι μάταιη.
Με αυτό το σκεπτικό προτείνω για το Α’ βραβείο την πρόταση 190 που νομίζω ότι καλύπτει την πρώτη κατεύθυνση. Ελπίζω, απ’ όσα μπορεί κανείς ν’ αντιληφθεί από τη συνοπτική παρουσίαση της πρότασης, ότι το εικαστικό αποτέλεσμα που θα προκύψει από αυτό το δάσος του συνδυασμού των φυσικών και των τεχνολογικών στηλών-δέντρων θα είναι ενδιαφέρον –και από και προς-το Ν.Μ.Α., ιδιότητα διττή, που για μένα αποτελεί προϋπόθεση αποδοχής.
Η ευελιξία των πολλαπλών στοιχείων διαφοροποίησης υψών και η διάχυσή τους από τις μεσοτοιχίες προς Νότο μ’ ένα πολύπλοκο και ακανόνιστα οργανωμένο τρόπο είναι από το θετικά στοιχεία της πρότασης.
Ο χαρακτήρας ενός πολυσήμαντου φυσικο-τεχνικού εικαστικού τοπίου που περιέχει στοιχεία μικρής και μεγάλης κλίμακας θα συμβάλλει στην προσαρμογή-αποδοχή της μεγάλης κλίμακας του Ν.Μ.Α. στο άμεσο περιβάλλον του.
Ως Β’ βραβείο προτείνω την πρόταση 233 για την καυτή ειρωνεία, το χιούμορ και την ουτοπία που εικονογραφεί με μοναδικό τρόπο.
Το χιούμορ μπορεί να γίνει ένα μοναδικό όπλο απέναντι στην παχυλή αδιαφορία, την αναξιοπιστία και την υποκρισία που μας περιβάλλει.
Αυτός είναι ο λόγος αυτής της επιλογής, καθώς βέβαια και η συνολική ποιότητα της παρουσίασής της.
Ως Γ’ βραβείο προτείνω την πρόταση 276. Στην πρόταση αυτή, η ‘‘δαντελωτή’’ δομή και η αυστηρότητα της κατασκευαστικής λογικής της μπορούν να αντιμετωπίσουν με άνεση το μέγεθος του Ν.Μ.Α., ενώ οι παρεμβάσεις στη βάση των κτηρίων με τους φυτεμένους κήπους σε διαφορετικές στάθμες αποτελούν ένα μέτωπο παρόμοιου μεγέθους και κλίμακας με το Ν.Μ.Α. που θα το βοηθήσει να προσεγγίσει το περιβάλλον του.
Προτείνω για Α’ έπαινο τις προτάσεις 159 και 194, αναγνωρίζοντας:
στην πρώτη μια προσπάθεια οργάνωσης του υπαίθριου χώρου με αρκετά σημαντικής κλίμακας στοιχεία, που θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την αντίστοιχη κλίμακα του Ν.Μ.Α., ενώ ταυτόχρονα, η ήπια φύτευση που περιβάλλει τις πολυκατοικίες χαμηλώνει την ένταση της παρουσίας τους και τις επανασυνδέει με το σχηματισμό της πόλης που περιβάλλει το βράχο και στη δεύτερη μια δυναμική αντανάκλαση της κλίμακας του Ν.Μ.Α., χωρίς δυστυχώς να αντιμετωπίζει την ανάποδη θέα όχι μόνο από τις πολυκατοικίες αλλά και από την Ακρόπολη.
Νίκος Γεωργιάδης
Το κύριο ζητούμενο του διαγωνισμού δεν ήταν να αποκρύψει τα κτίρια 17 & 19. Αυτό φάνηκε ήδη στην αρχική διακήρυξη, αλλά κυρίως στο ίδιο το αποτέλεσμα, δηλαδή τις υποβληθείσες προτάσεις, την ποικιλία και ευρηματικότητα τους καθώς και την ώριμη αντιμετώπιση του προβλήματος στις περισσότερες από αυτές. Στόχος δεν ήταν η αποκατάσταση κάποιου 'πλατωνικού διαλόγου' μεταξύ του Νέου Μουσείου με την ίδια την Ακρόπολη, αλλά η αποκάλυψη όλων των παραμέτρων του προβλήματος και η αντιμετώπιση τους με αρχιτεκτονικό τρόπο. Το ζητούμενο δεν ήταν η καταγραφή σχέσεων οπτικής και γενικότερα ναρκισσιστικής εξουσίας και εξάρτησης μεταξύ των κτιρίων, αλλά η απο-οπτικοποίηση του συγκεκριμμένου αστικού χώρου και επομένως και των σχέσεων μεταξύ των εμπλεκομένων κτιρίων (17 & 19, Νέου Μουσείου, Ακρόπολης, περιβάλλοντα κτίρια), με τελικό στόχο την δημιουργία μιας νέας αστικής συνθήκης στην περιοχή με αφορμή την διατήρηση των κτιρίων 17 &19. Έτσι πέρα από οπτικούς διαλόγους, οπτικές ζημιές, διορθώσεις, απάτες..., (μια φιλολογία που ουσιαστικά αποτελεί και την βάση όλων των επιχειρημάτων περί κατεδάφισης), ο διαγωνισμός προτάσσει έναν σύγχρονο ελληνικό αρχιτεκτονικό προβληματισμο που πρέπει να επισημανθεί. Αναπόφευκτα, ένα τέτοιο εγχείρημα συμπεριλαμβάνει και το ίδιο το Νέο Μουσείο, και φυσικά ελέγχει τον αρχιτεκτονικό του τρόπο, τις σχεδιαστικές αντιλήψεις και ελλείψεις του, την επιλογή της θέσης του, την ένταξή του στον δεδομένο περιβάλλοντα αστικό χώρο κλπ. Και αυτό φαίνεται καθαρά σε πολλές προτάσεις και ιδιαίτερα σε αυτές που αντιλαμβάνονται οτι το ζήτημα της ένταξης των κτιρίων 17 & 19 είναι ένα αρκετά ευρύτερο ζήτημα οργάνωσης του συγκεκριμμένου αστικού χώρου πέρα απο τις πρώτες οπτικές και επικοινωνιακές εντυπώσεις. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να επαινεθούν ιδιαίτερα εκείνες οι προτάσεις που θεωρούν οτι το θέμα είναι περισσότερο οριζόντιο παρά κατακόρυφο (193, 284, 216, 159 κ.α.), προτάσεις που γι’ αυτό το λόγο και μονο θα έπρεπε να συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πρώτα βραβεία. Χαρακτηριστικό των προτάσεων αυτών είναι η επικέντρωσή τους σε ζητήματα προσβάσεων και λειτουργικών ενοποιήσεων, στην αξιοποίηση επι μέρους χώρων και μεσοτοιχιών, μετώπων προς τον αστικό ιστό κλπ, ενώ μερικές απο αυτές (πχ 193) προχωρούν και στον (επανα)σχεδιασμό της, ουσιαστικά ασχεδίαστης, κυρίας εισόδου του Νέου Μουσείου απο την Αρεοπαγίτου. Οι προτάσεις αυτές εστιάζουν στην επανασυγκρότηση των υπολειμμάτων του οικοδομικού τετραγώνου του Νέου Μουσείου και στην επανένταξη του στον αστικό ιστό, αφήνοντας κατά μέρους τα περι ‘διαλόγου’ με την Ακρόπολη, ενός διαλόγου που έτσι κι αλλιώς θα ήταν άνισος…, άραγε πρόκειται ποτέ η Ακρόπολη να καταδεχτεί να ανοίξει διάλογο με κάποιον από μας όταν θα πίνουμε τον καφέ μας στην ταράτσα του Νέου Μουσείου(;!). Στην ίδια γενική λογική ανήκουν και οι προτάσεις που αναδεικνύουν το συμπλεγμα των 17 & 19 ως αυτοπροσδιοριζόμενο αρχιτεκτονικό σύνολο, προσδίδοντας του πληρότητα και ταυτότητα (169, 190). Μια τέτοια σχεδιαστική χειρονομία αφοπλίζει τις οποιεσδήποτε οπτικές στρατηγικές και δημιουργεί συνθήκες πραγματικής συμβίωσης μεταξύ όλων των εμπλεκομένων κτιρίων.
Θα λέγαμε πως το κέρδος από αυτόν τον ‘μικρό’ διαγωνισμό των greekarchitects είναι το ότι στο σύνολό του, ως πρόθεση και ως αποτέλεσμα, υπενθυμίζει και επαναφέρει τον αρχιτεκτονικό τρόπο ως βασικό τρόπο αντιμετώπισης καίριων ζητήματων στην σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, και αυτό θα πρέπει να εκτιμηθεί ανάλογα. ‘Μικρὰ ζύμη όλον τό φύραμα ζυμοί’.
1o Βραβειο (Προταση 159)
Η πρόταση αυτή αναμφίβολα αποτελεί μια προσέγγιση πιστή στις προθέσεις και τα ζητούμενα του διαγωνισμού. Επιτυχημένη είναι η θεώρηση του ‘ζητήματος’ των κτιρίων ως μέρος μιας ευρύτερης προβληματικής του αστικού ιστού, και συνεπώς η οργανική συμμετοχή του αστικού χώρου στην επίλυση του αρχιτεκτονικού προβλήματος. Μειονεκτήματα της πρότασης ειναι ο αυστηρός, σχεδόν μνημειακός, όγκος του βάθρου-πλατεία, καθώς και η σχετικά αδιάφορη αντιμετώπιση του χώρου της κύριας εισόδου του Μουσείου απο την Αρεοπαγίτου, δεδομένου οτι η τελευταία εμπλέκεται αναπόφευκτα στις παραμέτρους της πρότασης. Ενδιαφέρουσα αλλα άτολμη η μορφική προσομοίωση του τείχους της Ακρόπολης.
2o Βραβειο (Προταση 190)
Η επιτυχία της πρότασης συνίσταται στο οτι αναπτύσσει μία προβληματική που αφορά αυτά καθαυτά τα κτίρια προς διατήρηση, προτείνοντας ένα μικροκλίμα απαραίτητο και συμπληρωματικό της ύπαρξης και λειτουργίας τους, κάτι που εν δυνάμει αφορά όλους τους ‘ακάλυπτους’ των αστικών κτιρίων. ‘Ετσι, η επιμελής αντιμετώπιση και ανάδειξη του βιοκλιματικού παράγοντα οδήγησε αυτόματα και σε μια επιτυχημένη ‘αισθητικά’ λύση, όπου στην ουσία ο οπτικός προβληματισμός περνά σίγουρα σε δεύτερη μοίρα. Από τις βραβευθείσες προτάσεις, θα λέγαμε πως η πρόταση αυτή μαζί με τον 1ο έπαινο αποτελεί την πλέον συνεπή ανταπόκριση στα ζητούμενα του διαγωνισμού.
3o Βραβειο (Προταση 233)
Η συγκεκριμμένη πρόταση εγκλωβίζεται σε μια αποκλειστικά οπτική, και τελικά τηλεοπτική, αντιμετώπιση του ζητήματος της ένταξης των κτιρίων 17 & 19, αγνοώντας τις αρχιτεκτονικές παραμέτρους του προβλήματος, ενώ η ειρωνική προβολή της δεν κατορθώνει να αρθρώσει ουσιαστικό κριτικό λόγο. Η πρόταση τελικά οδηγείται εκτός των πλαισίων του διαγωνισμού αφού βασικά αποκρύπτει τα προς ένταξη κτιρια. Μάλιστα θα μπορούσε να πει κανείς οτι με έμμεσο τροπο υποδηλώνει την κατεδάφιση των κτιρίων αυτών και αντιστρατεύεται το θεμελιώδες ζητούμενο του διαγωνισμού.
Επαινος Α (Προταση 169)
Η πρόταση αυτή αποτελεί ίσως την πλέον επιτυχημένη και εύστοχη αντιμετώπιση του θέματος. Πρόκειται για μια απλή αλλά δυνατή ιδέα που η υλοποίηση της (η πλέον χαμηλού κόστους λύση απ ολες!) θα ελυνε αυτόματα το προβλημα της ενταξης των κτιριων 17 & 19 αφού θα τα αναδείκνυε στην πλήρη τους μορφή και υπόσταση ως αυτόνομα περίοπτα κτίρια. Είναι η μόνη πρόταση που αντιλαμβάνεται την σημασία της κατάργησης της έννοιας του ακάλυπτου. Με αυτόν τον τρόπο ανακαλύπτει και αναδεικνύει την πραγματικότητα της νέας αστικής συνθήκης στην οποία εμπλέκονται τα υπό διατήρηση κτίρια – δηλαδή αυτή του περίοπτου – την οποία επανεισάγει, ως ‘ομοιοπαθητικη’ συνθετική αρχή. Συγχαρητήρια!
Επαινος Α (Προταση 194)
Εν μέρει ενδιαφέρουσα η σύγχρονη πρισματική απόδοση του βράχου της Ακρόπολης. Το προτεινόμενο πέτασμα συνδέει μορφικά το αρχαίο μνημείο με το προαύλιο του Νέου Μουσείου και λειτουργεί χωρικά. Παρ’ όλα αυτά το πρόβλημα της ένταξης των προς διατήρηση κτιρίων δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά αφού το προτεινόμενο πέτασμα είναι αρκετά παρεμβατικό και ουσιαστικά τα αποκρύπτει. Προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκαν και άλλες μη βραβευθείσες προτάσεις, άλλες με περισσότερη και αλλες με λιγότερη επιτυχία απο την συγκεκριμμένη.
Επαινος Α (Προταση 276)
Η πρόταση αυτή είναι αντιπροσωπευτική μιας μεγάλης ομάδας προτάσεων που έχουν ως στόχο την κάλυψη και απόκρυψη των προς διατήρηση κτιρίων με ‘σύγχρονο τρόπο’. Παρ’ όλη την περίτεχνη και λεπτομερειακή επεξεργασία το ‘παραβάν’ και η (μάλλον ανέφικτη) ‘θόλωση’ του δεν καταφέρνει να δημιουργήσει ένα νέο δημόσιο χώρο, όπως υπόσχεται. Αν και πολύ λιγότερο κραυγαλέα από την 233, η πρόταση αυτή παραμένει δέσμια της οπτικοποίησης του συγκεκριμμένου προβλήματος και συνεπώς του νέου αστικού χώρου που προκύπτει από την σχέση μεταξύ των εμπλεκομένων κτιρίων (17 & 19, Νέου Μουσείου, Ακρόπολης, περιβάλλοντα κτίρια)
Γιάννης Κίζης
για την Γ’ Φάση προτείνω την παρακάτω σειρά κατάταξης:
Για το Α’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 159
Για το Β’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 194
Για το Γ’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 190
Για τον Α’ Έπαινο τις μελέτες με κωδικό 233 και 276. (Την μελέτη 169 δεν προτείνω για βράβευση).
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ο Β’ Έπαινος και στις 4 μελέτες με κωδικό 284, 102, 188, 281
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ειδική μνεία χωρίς χρηματικό έπαθλο στη μελέτη με κωδικό 115
Η πρόταση 159 δεν επιχειρεί να κρύψει την – ούτως ή άλλως επεξεργασμένη από τον Κουρεμένο – πίσω όψη. Αναδεικνύοντάς την την συνοδεύει με χειρονομίες ισχυρής και νοηματοδοτημένης αρχιτεκτονικής γραφής.
Η πρόταση 194 πάλι, χωρίς να επεμβαίνει στα διατηρητέα κτίρια της Δ. Αρεοπαγίτου, «κλείνει» το περιβάλλον του Nέου Μουσείου Ακρόπολης με δομικό σκηνικό ισχυρής αρχιτεκτονικής παρουσίας, υπογραμμίζοντας ότι η επίλυση του προβλήματος θα γεννηθεί από την ολοκλήρωση της διαμόρφωσης του περιβάλλοντος του νέου Μουσείου Ακρόπολης, στα πλαίσια της δικής του αρχιτεκτονικής γραφής.
Η πρόταση 190 είναι από τις πιο ευφάνταστες και ενδιαφέρουσες στην κατηγορία των αναζητήσεων ενός “πράσινου” φίλτρου ή πετάσματος.
Η πρόταση 233 είναι ίσως η πιο εύστοχη στο συνδυασμό ειρωνείας, σαρκασμού και κριτικής της πρόσφατης υστερίας περί την ... αισθητική του αθηναϊκού αστικού τοπίου.
Η πρόταση 276 διακρίνεται για τον συνδυασμό του «πράσινου» φίλτρου με το ικρίωμα ενός διαρκούς εργοταξίου μετάλλαξης του αστικού τοπίου.
Την πρόταση 169 θέτω εκτός βαθμολογίας διότι θεωρώ παρα φύσιν την επανάληψη της πρόσοψης στην πίσω όψη: σκηνικό άσχετο με την συνθετική δομή του κτιρίου, άρα ισοδύναμο με την ακύρωση της αρτιότητάς του. Τότε γιατί να μή το γκρεμίσει κανείς; Αφού ντρέπεται για την – σχεδιασμένη και οργανική – πίσω όψη του;
Αναστάσιος Κωτσιόπουλος
Συμπερασματικά προτείνω:
Α βραβείο 233
Β βραβείο 169
Γ βραβείο 194
Α έπαινος 159
Β έπαινος 102
Β έπαινος 281
Ειδική μνεία 115
Ειδική μνεία 241
Επιλέγω για πρώτο βραβείο την πρόταση 233 για το ευφάνταστο της ιδέας της και τον ευρηματικό τρόπο παρουσίασής της. Θεωρώ άλλωστε ότι η λύση έχει και άλλες δυνατότητες πέραν αυτών που παρουσιάζει ο εμπνευστής της. Θεωρώ, ωστόσο, μειονέκτημα το ότι η οθόνη που προτείνει φαίνεται να είναι αδιαφανής και κατά συνέπεια να αποκόπτει πλήρως τα διατηρούμενα κτίρια από το νότο και από τη θέα προς το Μουσείο. Άρση του μειονεκτήματος αυτού θα οδηγούσε προς ημι-διαφανή οθόνη που θα λειτουργούσε και ηλιοπροστατευτικά αλλά δεν γνωρίζω αν είναι οικονομικά εφικτή.
Επιλέγω για δεύτερο βραβείο την πρόταση 169 για την απλότητα και το σχεδόν προφανές της κεντρικής της ιδέας. Παρ’ όλον ότι η ακαμψία της ελληνικής πολεοδομικής νομοθεσίας δεν μας έχει επιτρέψει να έχουμε συχνά αυτή την ευκαιρία, είναι σχεδόν αυτονόητο ότι κάθε κτίριο του οποίου μεταβάλλεται άρδην η πολεοδομική συμπεριφορά εξ αιτίας εξωτερικών αλλαγών, δικαιούται να τύχει επανασχεδιασμού με βάση τις νέες συνθήκες, με την προϋπόθεση ότι δεν ανήκει στην κατηγορία των κτιρίων που για αρχαιολογικούς λόγους δεν επιτρέπεται να αγγίξουμε και με την προϋπόθεση ότι δεν αλλοιώνονται τα τυπολογικά του χαρακτηριστικά. Με την έννοια αυτή, η πρόταση είναι ενδιαφέρουσα με το μειονέκτημα πάντως ότι ένας καθαρά ιδιωτικός χώρος «ανοίγεται» εντελώς προς ένα υψηλής επισκεψιμότητας δημόσιο χώρο δεδομένου ότι αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του οπτικού πεδίου από το Μουσείο προς την Ακρόπολη. Ομολογώ, τέλος, ότι πίεσα τον εαυτό να κρίνει μόνο την ουσία της πρότασης, απομονώνοντας την επιχειρηματολογία που συνοδεύει την πρόταση και την ιδεολογική φόρτιση αυτής της επιχειρηματολογίας με την οποία δεν συμφωνώ καθόλου και την οποία θεωρώ άσχετη με την πρόταση και αδικαιολόγητα απαξιωτική για το κτίριο του Μουσείου αλλά και για το κίνημα του Μοντερνισμού γενικότερα.
Επιλέγω για τρίτο βραβείο την πρόταση 194 για την απλότητα της γλυπτικής της προσέγγισης, λαμβανομένης πάντως αρνητικά υπ’ όψιν της αδιαφάνειας που παράγει. Δεν αντιλαμβάνομαι, ωστόσο, τι εννοεί ο εμπνευστής της ιδέας με τη φράση «κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα πλήρη τα κενά και οι σκιές θα χωρογραφούν (ή χορογραφούν;) τη σχέση μας με το χρόνο και το μνημείο».
Επιλέγω για α έπαινο την πρόταση 159 για τον σύνθετο πολεοδομικό της χειρισμό που βοηθεί την λειτουργία του Μουσείου και τη σχέση του με τον πεζόδρομο της Αρεοπαγίτου. Με προβληματίζει η αδιαφάνεια της κατασκευής στην πίσω πλευρά του κτιρίου της Αρεοπαγίτου 19.
Δεν προτείνω για διάκριση τις άλλες 2 λύσεις που έχουν επιλεγεί. Η 190 νομίζω ότι σχηματοποιεί υπερβολικά ένα στοιχείο (πράσινο) το οποίο θα ήταν πιο ενδιαφέρον απλώς σε μιαν ελεύθερη διάταξη ενώ η 276, παρ’ όλον ότι είναι επί της αρχής ενδιαφέρουσα, προδίδεται από το τεθλασμένο σχήμα, εξ αιτίας του οποίου χάνει όλη την ένταση και την παρουσία της.
Από τις 4 προτάσεις που έχουν προταθεί για β έπαινο προτείνω τις 102 και 281. Θεωρώ περισσότερο ευρηματική την 281 (παρά το προβληματικό κείμενο που τη συνοδεύει).
Από τις 3 προτάσεις που έχουν προταθεί για ειδική μνεία προτείνω τις 115 και 241 με προβάδισμα στην 241 αλλά και με την παρατήρηση ότι οι επί της αρχής ιδέες της, αν και ενδιαφέρουσες, δεν έχουν ολοκληρωθεί συνθετικά κυρίως γιατί το όχημα υλοποίησής τους δεν είναι ιδιαίτερα επιτυχές.
François Loyer
Ένα ευχαριστώ για αυτήν την ενδιαφέρουσα ανταλλαγή ιδεών. Λίγοι από τους διαγωνιζόμενους κατάφεραν να ανταποκριθούν στις δυσκολίες της περιοχής μελέτης και πολλοί αρκέστηκαν σε ένα απλό κάλυμμα. Η ποικιλία όμως των προτάσεων είναι αξιοσημείωτη. Η πρότασή μου για τα δύο πρώτα βραβεία δίνει απάντηση στην έγνοια μου να ληφθούν υπόψη οι αντιφάσεις του περιβάλλοντος και στον τρόπο που αυτές οι αντιφάσεις έγινε δυνατόν να υπερπηδηθούν από τους διαγωνιζόμενους.
Μελέτη με κωδικό 159
Στο αγέρωχο αντίκρισμα που ο Bernard Tschumi διευθέτησε μεταξύ του Παρθενώνα και του μουσείου Ακρόπολης, παρεμβάλλονται το ένα μετά το άλλο η τοποθεσία, τα αρχαία ερείπια και οι πολυκατοικίες. Εκμεταλλευόμενος αυτήν την αντιπαράθεση, ο μελετητής αντιστάθηκε στον πειρασμό του πετάσματος (το οποίο, προσπαθώντας να αποκρύψει την συνήθη ανάπτυξη των πίσω όψεων των πολυκατοικιών, θα εγκλώβιζε το τοπίο στο έμπροσθεν μέρος του). Αφήνοντας εμφανή την πίσω όψη του κτιρίου Κουρεμένου και με τον κήπο του φυτεμένο με κυπαρίσια, μεταθέτει το ενδιαφέρον στον γειτονικό τυφλό μεσότοιχο τον οποίο ενδύει με αντιρίδες επικαλούμενος το τείχος της Ακρόπολης – ως εάν το μεγάλης κλίμακας τοπίο της περιοχής δρασκέλιζε τη σειρά των πολυκατοικιών για να έρθει να βρει μια νέα θέση μπροστά. Ένα ανάχωμα φυτεμένο με ελιές, αυτός ο ψηλός τυφλός τοίχος και λίγα θεμέλια που αποκάλυψε η ανασκαφή αρκούν για να επικαλεστούν με μία εντυπωσιακή δύναμη την επικάλυψη των εποχών σε αυτό το εξαιρετικό παλίμψηστο που είναι η σύγχρονη Αθήνα. Η σύγκρουση των εποχών, των τοπίων και των αστικών μορφών αίφνης ξεπερνιέται κάνοντας οικεία την συνύπαρξή τους.
Μελέτη με κωδικό 169
Το παράδοξο (και η ασυμφωνία) της αντιστροφής των όψεων που κοιτούσαν την Ακρόπολη ώστε να αντικρύζουν το μουσείο, δεν αποτελεί μόνον ένα δελεαστικό αντικαθρέφτισμα. Είναι επίσης ο τρόπος να αποκατασταθεί μια ενιαία γλώσσα μεταξύ των στοιχείων της αρχαίας πόλης, χωρίς να διαταραχθεί η μνημειακή φιλοδοξία του νέου μουσείου – οικοδόμημα τόσο επιβλητικό που συνθλίβει τα γειτονικά του. Το σύνολο βασίζεται στο τέχνασμα, μετατρέποντας την πραγματική αρχιτεκτονική σε ένα απίστευτο αστικό σκηνικό.
Μελέτη με κωδικό 190
Επαναφέροντας την παράδοση του δικτυώματος για να την εφαρμόσει σε ένα σύνολο όψεων, η μελέτη τονίζει την καθετότητα των κολονών από βλάστηση οι οποίες σχηματίζουν την εντύπωση ενός τοπίου από δέντρα εξαλείφοντας το δεύτερο πλάνο και αφείνοντας σε θέα μόνο μία τεμαχισμένη στη γραμμή του ουρανού Ακρόπολη. Το προσόν της μελέτης έγκειται σε αυτήν την απλότητα, ανταποκρινόμενη με μεγάλη ακρίβεια στα προγραμματικά δεδομένα του διαγωνισμού.
Μελέτη με κωδικό 194
Όντας ένα μεγάλο πέτρινο κάλλυμα μιας γεωμετρίας καθαρά «Le Corbusier», αυτό το μνημειακό πέτασμα αντιμετωπίζει το βλέμμα του άλλου – του μουσείου του Tschumi – όπως θα το έκανε μια ασπίδα η οποία προστατεύει τα γειτονικά κτίρια από αυτό το ανήσυχο αντίκρισμα. Μία μόνο ρωγμή αφήνει να διακρίνει κανείς σε δεύτερο πλάνο, πίσω από τα τείχη που τα προστατεύουν, τα παράθυρα της πολυκατοικίας Κουρεμένου. Μια τέτοια πρόταση αναζητά όμως να ολοκληρωθεί με μια συμβολική λειτουργία που θα δικαίωνε την ύπαρξή της. Ένα μνημείο αντίστασης στον γενικευμένο τουρισμό;
Μελέτη με κωδικό 233
Ο μελετητής βάδισε στο όριο. Εγκαθιδρύοντας μια τεχνητή εγγύτητα με την τοποθεσία της Ακρόπολης, η μεγάλη τηλεοπτική οθόνη εκπέμποντας ένα πλασματικό τοπίο αρνείται τη σχέση του μουσείου με την πόλη. Αδυνατώντας νε επιλύσει την ένταση μεταξύ των δύο στοιχείων, την εκτρέπει με έναν τρόπο παιχνιώδη. Η ψευδαίσθηση διαγράφει το πραγματικό αντικαθιστώνατας το με ένα φαντασιακό καθαρά επικοινωνιακό.
Μελέτη με κωδικό 276
Εφόσον προτείνεται πέτασμα, είναι το βάθος του πετάσματος που είναι επεξεργασμένο δημιουργώντας ένα εμβόλιμο τοπίο μεταξύ του μουσείου και της Ακρόπολης. Μεγάλα υψηλόκορμα δέντρα ακολουθούν την ακανόνιστη ανάπτυξη των πίσω όψεων των κτιρίων μπροστά από ένα μεταλλικό δικτύωμα εφαρμοσμένο σε ένα σχεδόν αδιαπέραστο διαχωριστικό. Ο μελετητής ακολούθησε το πρόγραμμα κατά γράμμα, μετάδωσε όμως ένα οπτικό ερέθισμα πολύ πειστικό ανάμεσα στην αυτοσχέδια φύτευση των δέντρων και την ορθογωνικότητα ενός γραφικού καμβά.
Μερικές εισαγωγικές διαπιστώσεις.
Το πρόβλημα έχει προκύψει από την επιλογή του οικοπέδου του Νέου Μουσείου ως θέση και μέγεθος και είχε φανεί ήδη από την έκθεση των προτάσεων του διαγωνισμού. Ο διατιθέμενος χώρος πίσω από το κτίριο Βαίλερ και ανάμεσα στις πολυκατοικίες του ΟΤ, αλλά και το εξαιρετικά διευρυμένο πρόγραμμα του Μουσείου οδήγησαν σε ένα κτίριο που αφενός ασφυκτιά στο χώρο, αφετέρου συνθλίβει το περιβάλλον του.
Για ακόμα μια φορά, όπως και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο πρώην Εργοστάσιο του ΦΙΞ, τα σημαντικά Μουσεία μας στριμώχνονται σε ένα «οικόπεδο» χωρίς να επιχειρείται ένας ευρύτερος σχεδιασμός, μια ανάπλαση που θα τους προσφέρει τον απαραίτητο δημόσιο υπαίθριο χώρο για εκτόνωση και προβολή.
Η εικόνα του νέου κτιρίου σήμερα επιβεβαιώνει τις αρχικές μου διαπιστώσεις.
Στην προκειμένη περίπτωση αυτό που θεωρώ περισσότερο αναγκαίο είναι να «κρύψω» το Μουσείο και να μην αποκαλύψω το μέγεθος και την κλίμακά του. Και οι πολυκατοικίες της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου επιτελούν αυτό τον σκοπό. Μισοκρύβουν το Μουσείο και απομειώνουν την κλίμακά του τουλάχιστον από το επίπεδο του περιπατητή. Γιατί μόλις αρχίσει να ανεβαίνει κανείς προς την Ακρόπολη αποκαλύπτεται : η συνθλιπτική του σχέση με το περιβάλλον.
Με αυτές τις παρατηρήσεις θεωρώ πως η διατήρηση των πολυκατοικιών είναι αναγκαία και όχι μόνο για αυτά καθ’αυτά τα κτίρια, ως εξαιρετικά τεκμήρια της αρχιτεκτονικής της πόλης της Αθήνας.
Συμμερίζομαι την άποψη του Loyer για τον διαφορετικό χειρισμό των πίσω όψεων των ΟΤ των ευρωπαϊκών πόλεων. Θεωρώ τελείως ανιστόρητη και αυθαίρετη την επέμβαση «καλλωπισμού» των όψεων :
Είτε αυτός προέρχεται από τη μίμηση των κυρίων όψεων,
Είτε πρόκειται για όψεις που ανήκουν σε άλλης εποχής αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο και έκφραση.
Επίσης θεωρώ ανεπιτυχή τη δημιουργία παρεμβλημάτων – κατασκευών από βαριά στοιχεία προκειμένου να κρυφτούν οι πίσω όψεις από το Μουσείο.
Θεωρώ ως την πλέον εφικτή επίλυση αυτή που δημιουργεί ένα «πράσινο φίλτρο», χειρονομία που δεν υποβαθμίζει τις πολυκατοικίες, ενώ ταυτόχρονα απομειώνει την παρουσία τους από το χώρο του Μουσείου διαφυλάσσοντας την ιδιωτικότητά τους .
Σύμφωνα με τα παραπάνω προτείνω την παρακάτω σειρά κατάταξης :
Για το Α΄ Βραβείο τη μελέτη με κωδικό 190
Για το Β΄ Βραβείο τη μελέτη με κωδικό 233
Για το Γ΄ Βραβείο τη μελέτη με κωδικό 276
Για Α΄ Έπαινο τις μελέτες με κωδικό 194 και 159
Προτείνω για τον β’ έπαινο τη μελέτη με κωδικό 188.
Προτείνω για ειδική μνεία τις μελέτες με κωδικό 178 – 241.
Μελέτη με κωδικό 190 : Χρησιμοποιεί τα φυτά μέσω ευέλικτων κατασκευών που κατευθύνουν την ανάπτυξή τους και την έκφραση τους στο χώρο. Εμπεριέχει σύγχρονο προβληματισμό, είναι εφικτή και ευέλικτη.
Μελέτη με κωδικό 233 : Η μεγαλύτερη αρετή της είναι το χιούμορ. Εξαιρετικό σχόλιο στην σημερινή ελληνική πραγματικότητα.
Μελέτη με κωδικό 276 : Ενδιαφέρουσα η εισαγωγή της έννοιας «θάμπωμα». Παρ’ότι έχει ίδια χαρακτηριστικά με τη μελέτη 190, δεν παρέχει την ίδια ευελιξία στην εφαρμογή της.
Από τις τρεις μελέτες που προτείνονται για έπαινο θεωρώ πως η μελέτη με κωδικό 169 δεν θα έπρεπε να βρίσκεται ανάμεσα στις προτεινόμενες για οποιαδήποτε διάκριση γιατί είναι ανιστόρητη και απλοϊκή.
Η μελέτη με κωδικό 159 εμφανίζει έναν ενδιαφέροντα προβληματισμό σε σχέση με τη στρατηγική ένταξης.
Το πλεονέκτημα της μελέτης με κωδικό 194 είναι ο σχεδιασμός αυτού καθ’αυτού του τοίχου, που όμως αποτελεί ένα αυτοαναφερόμενο βαρύ στοιχείο που δεν συνδιαλέγεται με τον περίγυρο.
Αλέξανδρος Τομπάζης
Προτείνω την παρακάτω σειρά κατάταξης:
Για το Α΄ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 276
Για το Β΄ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 233
Για το Γ΄ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 190
Για Α΄ Έπαινο τις μελέτες με κωδικό 159, 169 και 194.
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ο Β΄ έπαινος και στις 4 μελέτες με κωδικό 102, 188, 281 και 284.
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ειδική μνεία χωρίς χρηματικό έπαθλο στις μελέτες με κωδικό 115, 178 και 241.
Α΄ βραβείο 276
Είναι μια λύση λιτή, εφικτή και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για την ομοιογένειά της.
Τα «εγκλωβισμένα» δένδρα δημιουργούν ένα τοίχος «πρασίνου», ένα στοιχείο ζωντανό που θα διαφοροποιείται από εποχή σε εποχή. Θα έπρεπε η λύση να συνδυαστεί με μια σχετική ανακαίνιση των όψεων για τις εποχές που δεν θα υπάρχει φύλλωμα.
Β΄ βραβείο 233
Μια λύση απέριττη μέσα στην απλότητα της σύλληψής της. Προσφέρει πολλές δυνατότητες. Με προβληματίζει μόνο το απόλυτα τεχνοκρατικό της πρότασης, η αδιαφάνεια που δημιουργεί για τους χρήστες των διατηρουμένων κτιρίων και η οπτική εικόνα για τις τυχόν στιγμές που δεν θα είναι αναμμένο το όλο σύστημα. Παρ’ όλα αυτά το ψηφίζω σαν Β΄βραβείο.
Γ΄ βραβείο 190
Λύση ενδιαφέρουσα με μεγάλη παρουσία του στοιχείου πρασίνου και με το οποίο συμφωνώ. Θεωρώ ότι λείπει από την πρόταση μια μεγαλύτερη λιτότητα και η οποία αν υπήρχε θα με έκανε να προτείνω την πρόταση για μεγαλύτερο βραβείο.
Α΄ Έπαινος 159
Μια λύση με πολλά συνθετικά προσόντα ιδιαίτερα την ένταξη του χώρου σαν μέρους του περιπάτου της Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Δεν συμφωνώ με την κάποια μνημειακότητα της πρότασης.
Α΄ Έπαινος 169
Η πιο συμβατική από τις προτάσεις, ενδιαφέρουσα γι΄αυτό το γεγονός. Της λείπει όμως η δυνατή ιδέα. Απλώς κάνει το αντικείμενο πιο περιποιημένο χωρίς να απαντάει στο θέμα «ίασης» μεταξύ νέου Μουσείου και Βράχου.
Α΄ Έπαινος 194
Πρόταση ιδιαίτερα σκηνογραφική με όμως πολλές συνθετικές αρετές που συνάδουν στην σπουδαιότητα και κλίμακα του χώρου. Δεν συμφωνώ με την μνημειακότητα της πρότασης και την μη φιλική της σχέση με τις ανάγκες των χρηστών των διατηρουμένων κτιρίων.
Παναγιώτης Τουρνικιώτης
Προτείνω την παρακάτω σειρά κατάταξης:
Για το Α’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 159
Για το Β’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 190
Για το Γ’ βραβείο τη μελέτη με κωδικό 276
Για Α’ Έπαινο τη μελέτη με κωδικό 194
Να απονεμηθεί ο Β' Έπαινος και στις 4 μελέτες με κωδικό 102, 188, 281 και 284.
Προτείνω ακόμα να απονεμηθεί ειδική μνεία χωρίς χρηματικό έπαθλο στις μελέτες με κωδικό 115, 178 και 241
Δεν μπορώ να δεχτώ καμία διάκριση για τις μελέτες με αριθμό 169 και 233.
Έχω επιλέξει συνειδητά να μη συζητήσω ερωτήματα που είναι πέρα από το αντικείμενο αυτού του διαγωνισμού, όπως η αρχιτεκτονική του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, η επιλογή της κατεδάφισης πολλών από τα κτίρια που το περιέβαλαν και η πρόθεση να κατεδαφιστούν τα διατηρητέα της Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Το ζητούμενο είναι «η
