Διδακτικοί Δρόμοι

Ο τίτλος «Διδακτικοί Δρόμοι» αναφέρεται σε τρόπους διδασκαλίας της αρχιτεκτονικής, διαρκείς και ανοιχτούς, όχι πεπερασμένους και κλειστούς. Καθώς αυτή είναι η βασική αρχιτεκτονική ιδιότητα του «δρόμου».

Με τη λογική αυτή, η αρχιτεκτονική διδασκαλία δεν αρχίζει, ούτε τελειώνει στις πανεπιστημιακές σχολές. Βεβαίως, εκεί (και νομίζω πολύ σωστά) λειτουργεί συστηματικά ο κεντρικός πυρήνας της. Ωστόσο, πρωτοεμφανίζεται ως - ακόμη και ασυνείδητη- βιωματική εμπειρική γνώση, ήδη από το ξεκίνημα της ζωής. Και φυσικά συνεχίζεται με ποικίλους τρόπους κατά την εξέλιξη αυτού του κύκλου, μετά τα χρόνια των σπουδών.

Επίσης, είναι νομίζω χρήσιμο να τονισθεί οτι αυτή η συνεχής διδασκαλία δεν συντελείται μόνο από τους κατ' επάγγελμα δασκάλους (πανεπιστημιακούς ή μη, οι οποίοι και φέρουν την επίσημη ευθύνη της). Συμμετέχουν σε αυτήν, θετικά ή αρνητικά -όπως συμβαίνει και με τους πρώτους- και όσοι (αρχιτέκτονες ή μη) διατυπώνουν αρχιτεκτονικό λόγο ή πραγματοποιούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αρχιτεκτονική εφαρμογή.

Η αρχιτεκτονική (είτε ιδιωτική, είτε δημόσια) είναι έτσι και αλλιώς δημόσια. Και ως τέτοια, διαμορφώνει τον ιδιωτικό και δημόσιο χώρο υποδεικνύοντας εμπράκτως στους αποδέκτες της, τον τρόπο χρήσης του και τις συμπεριφορές που αναπτύσσονται σε αυτόν. Επομένως, ως ζωντανό παράδειγμα είναι εκ' των πραγμάτων διδακτική.

Άλλωστε, μην ξεχνάμε οτι έτσι «δίδαξαν» αρχιτέκτονες, όπως ο Α. Κωνσταντινίδης, ο Τ. Ζενέτος, ο Ν. Βαλσαμάκης, ο Κ. Κρόκος, των οποίων, είτε ο λόγος, είτε το εφαρμοσμένο έργο, είτε και οι δύο μαζί αυτές δημιουργικές δράσεις τους, έχουν το χάρισμα αυτής της ιδιότητας, Ιδιότητα που επίσης διαθέτει, η λαϊκή αρχιτεκτονική, ως πυκνωτής γνώσης.

Τέλος, η διαδικασία και τεχνική του «διδάσκειν»,υπό οιανδήποτε μορφή της, συμπληρώνεται αντιστικτικά με τη διαδικασία του «διδάσκεσθαι» στις επίσης ποικίλες μορφές και τεχνικές της. Σε αυτήν την αμφίπλευρη δυναμική ανάμεσα στον διδάσκοντα και στον διδασκόμενο, καμία από τις δύο πλευρές δεν πρέπει να είναι αδρανής και παθητική, αλλά αντιθέτως να είναι σε συνεχή ενεργό διαλεκτική σχέση με την άλλη.

Ιδιαιτέρως, όσον αφορά την περίπτωση του «διδάσκεσθαι» (που και αυτή, όπως και το «διδάσκειν», δεν σταματά ποτέ) είναι σημαντικό να τονιστεί η μεγάλη αξία της διαδικασίας της αυτο-εκπαίδευσης. Μια έμφυτη ροπή που διαθέτουν, όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά όλοι οι έμβιοι οργανισμοί, με σκοπό την ίδια την επιβίωση τους.

Σύμφωνα με τις παραπάνω αρχικές σκέψεις και μέσα στο διευρυμένο -ανοιχτό - συνδυαστικό σχήμα που ορίζουν, θα επιχειρηθεί στις παρουσιάσεις «Διδακτικοί Δρόμοι» να αναζητηθούν και να διερευνηθούν χαρακτηριστικά διδακτικά παραδείγματα και τρόποι της αρχιτεκτονικής. Καθώς η αρχιτεκτονική ως «δοχείο ζωής» (όπως συμβαίνει και με την ίδια τη ζωή) υπάρχει, διδάσκει και διδάσκεται παντού και συνεχώς.

Σοφία Τσιράκη

Οι παρουσιάσεις θα φιλοξενούνται στις "Μόνιμες Στήλες" του GreekArchitects και πιο συγκεκριμένα ΕΔΩ