Διπλωματικές εργασίες 2013. (Ανακοίνωση κριτικής επιτροπής)

Συνεχίζοντας για 5η χρονιά το θεσμό της "Ανάδειξης και Ετήσιας Βράβευσης Διπλωματικών Εργασιών GRA", σας παρουσιάζουμε τα μέλη της κριτικής επιτροπής όπου θα αξιολογήσουν τις σημαντικότερες εργασίες ελλήνων φοιτητών/τριών που πραγματοποιήθηκαν στα ελληνικά, κυπριακά, αλλά και "ξένα" πολυτεχνεία το 2013. Υπενθυμίζουμε, ότι στη διαδικασία συμμετέχουν και αλλοδαποί (ή ακόμα και μικτές ομάδες), οι οποίοι πραγματοποίησαν τις σπουδές τους σε ελληνικά και κυπριακά πολυτεχνεία. Και αυτό το θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό.

Οι φοιτητικές εργασίες από τη φύση τους θέτουν πρωτότυπα ερωτήματα και υποδεικνύουν νέες κατευθύνσεις στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Οι εργασίες αυτές αξίζει να αναγνωριστούν από την κοινότητα των αρχιτεκτόνων, να λάβουν ευρύτερη δημοσιότητα και να εμπλουτίσουν ενεργά τον διάλογο για την αρχιτεκτονική. Στόχος μας, η δημοσίευση και επιβράβευση των αξιολογότερων εξ αυτών, καθώς και η δημιουργία ενός ενεργού αρχείου που πιστεύουμε πως θα αποτελέσει αφορμή για γόνιμο διάλογο και ανταλλαγή νέων ιδεών.

Το GRA φιλοξενεί πλέον περισσότερες από 800 διπλωματικές εργασίες, εκατοντάδες ερευνητικές, καθώς και προπτυχιακές.

Το GreekArchitects.gr, επιδίωξε η Κριτική Επιτροπή να αποτελείται από πρόσωπα που διασφαλίζουν με το έργο και την πορεία τους το ανοιχτό πνεύμα του θεσμού.

Τα ονόματα της κριτικής επιτροπής για το 2013 είναι:

Μανώλης Αναστασάκης >>>
Νίκος Γεωργιάδης  >>>
Αγνή Κουβελά >>>
Κωστής Λάμπρου >>>
Δημήτρης Ποτηρόπουλος >>>

Εισαγωγικά σημειώματα:

Μανώλης Αναστασάκης (Βιογραφικό >>>) 

Εν αρχή ήν το βλέμμα. Πες μου τη ματιά σου να σου πω για τη διπλωματική σου. Ένα πρωτότυπο θέμα μπορεί να λιμνάσει με μια συμβατική προσέγγιση κι ένα κοινότοπο θέμα μπορεί, ιδωμένο από μια νέα οπτική, να θέσει ενδιαφέροντες προβληματισμούς.
Η συνθήκη ώστε μια διπλωματική εργασία να ικανοποιεί από τη μια τις ακαδημαϊκές απαιτήσεις, να ξεχωρίζει από την άλλη για την πρωτοτυπία και τη φρεσκάδα της, βασίζεται στον τρόπο προσέγγισης του θέματος. Αυτό το εξερευνητικό μονοπάτι χαράζεται στα φοιτητικά χρόνια με επιμονή, αποτελεί αντικείμενο συνεχούς μάθησης, προϋποθέτει ερευνητική στάση και ανήκει στη δικαιοδοσία και στην ευθύνη της εκπαιδευτικής διαδικασίας. όσο αξιολογότερη δε η Σχολή φοίτησης τόσο βαθύτερα χαραγμένη η πορεία.
Στη διάρκεια των σπουδών του ο φοιτητής αποκτά ικανότητες, κατακτά δεξιότητες, καλλιεργεί την κρίση του. Στη διπλωματική εργασία τού δίνεται η ευκαιρία, εκτός από το να ξεδιπλώσει σε μία συνεκτική πρόταση το κεκτημένο από τις σπουδές του σχεδιαστικό και νοητικό του οπλοστάσιο, να θέσει σε δοκιμασία εδραιωμένες και συμβατικές αντιλήψεις διερευνώντας λύσεις που ανοίγουν παράθυρα προς ένα σχεδιασμό τολμηρό και ευρηματικό. Τολμώντας ο φοιτητής να υπερβεί το τυπικό ακαδημαϊκό πλαίσιο εκπόνησης της διπλωματικής του και θέτοντας ερωτήματα καίρια όσο και επίκαιρα, μπορεί να επιτύχει η εργασία του να συμμετέχει στον αρχιτεκτονικό διάλογο της εποχής του. Ο στόχος της πρωτοβουλίας για τη βράβευση των διπλωματικών εργασιών είναι ακριβώς να εμπλουτιστεί ο αρχιτεκτονικός διάλογος και με τις εργασίες νέων αρχιτεκτόνων οι οποίες αμφισβητούν τη στερεότυπη λύση αναδεικνύοντας πρωτότυπα ερωτήματα για το σχεδιασμό και διερευνώντας τεκμηριωμένα συνθετικές κατευθύνσεις που εκπλήσσουν και εμπνέουν.

Νίκος Γεωργιάδης (Βιογραφικό >>>)

H προσπάθεια ανάδειξης και επιβράβευσης διπλωματικών εργασιών αποτελεί μια πρόταση υποστήριξης ενός πραγματικού αρχιτεκτονικού έργου που κινείται υβριδικά ανάμεσα στην εκπαιδευτική διαδικασία, από την οποία ουσιαστικά αποστασιοποιείται με κριτικές διαθέσεις, και τον επαγγελματικό χώρο που οραματίζεται να επαναπροσδιορίσει σε νέα βάση και με νέα δεδομένα.
Οι διπλωματικές εργασίες διακατέχονται από μιά διπλή αυτονομία, μοναξιά θα λέγαμε, λειτουργώντας ως ενεργό ασυνείδητο και προς τις δύο πλευρές, συνιστώντας έτσι μία συνθήκη επαναπροσδιορισμού και εξέλιξης και των δύο. Μέσα απο αυτές ο επαγγελματικός χώρος εκφέρεται ως ασυνείδητο της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά και αντίστροφα.
Η αξιολόγηση και επιβράβευση των εργασιών αυτών δεν επιδιώκει να υποκαταστήσει την ακαδημαϊκή διαδικασία, ούτε και να δημιουργήσει ένα ιδεολογικό μηχανισμό ανάδειξης νέων ταλέντων. Αντίθετα, προσπαθεί να καταγράψει και να αξιοποιήσει την ιδιαίτερη αυτή συνθήκη αρχιτεκτονικού έργου και μέσα από αυτή να αποκαλύψει νέες διαδικασίες σχεδιασμού και διαλόγου.
Στόχος δεν είναι να επιβραβευθεί ούτε ο πρόωρος επαγγελματισμός ταλαντούχων σπουδαστών αλλά ούτε και το στυλ του επιβλέποντα καθηγητή που καμιά φορά αποτυπώνεται ανάγλυφα στο σπουδαστικό έργο. Ούτε βέβαια και η, συχνά καμουφλαρισμένη, έλλειψη επίβλεψης .... "δεν είναι κακό...συνέχισε.." (κοινότυπη οδηγία διδασκόντων προς διδασκομένους).
Στην σημερινή συγκαιρία, στην εποχή της μεγάλης κρίσης των εικόνων και των ιδεών, το ώριμο σπουδαστικό έργο δεν αποτελεί πλέον παράγωγο του επίσημου αρχιτεκτονικού λόγου (παιδεία ή επάγγελμα) ούτε καν συμπληρωματικό του. Απλώς στέκεται κριτικά προς αυτόν, ως μια νέα, μη-ελεγχόμενη συνθήκη αυτομόρφωσης και πολλαπλής αναζήτησης γνώσης, που αξίζει κανείς να αναδείξει και να επιβραβεύσει με τους όρους και τους προβληματισμούς που αυτή η ίδια θέτει.
Οι νέες μορφές οφείλουν να αναζητηθούν πέρα από κάθε στερεότυπο, προσγειωμένης ή φαντασιωτικής, αρχιτεκτονικής. Να εντοπισθούν σε προτάσεις που διευρύνουν τον σχεδιαστικό προβληματισμό προς όλες τις κατευθύνσεις. Σε προτάσεις με πρωτότυπες κατασκευαστικές επινοήσεις και εμπεριστατωμένες εννοιολογικές προσεγγίσεις. Σε προτάσεις ιδιαίτερων σχεδιαστικών ικανοτήτων, με οξυδερκή σύλληψη σε μικρή και μεγάλη κλίμακα.
Δεν είναι λοιπόν κακό.. είναι καλό!...Συνέχισε!

Αγνή Κουβελά (Βιογραφικό >>>)

Βλέπω την παρούσα δράση ως καίριο πεδίο ανάδειξης σύγχρονων δημιουργικών σχεδιαστικών προτάσεων. Εξετάζοντας εργασίες που έχουν εκπονηθεί μέσα σε προκαθορισμένο πλαίσιο, αναζητούμε το θεματικό πλούτο, τον τρόπο προσέγγισης, την επινοητικότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, τη συνθετική συνέπεια και την ενότητα ύφους, την πρωτότυπη έκφραση.

Ενδιαφέρον έχουν και τα συμπεράσματα που εξάγονται από αυτή τη διαδικασία, όπως η αντιπαραβολή μιας διπλωματικής με το συγχρονικό πλαίσιο των διεθνών ή τοπικών(;) τάσεων ή ακόμη το κυρίαρχο πνεύμα της Σχολής από όπου προέρχεται.
Ασφαλώς, με την εμπλοκή εξωτερικών αρχιτεκτόνων ως κριτών, εμπλουτίζεται η αρχιτεκτονική, καταδεικνύεται ο ρόλος και η σημασία του καλού σχεδιασμού, ενώ ενθαρρύνεται ο νέος συνάδελφος να συνεχίσει... Η συνακόλουθη δημοσιότητα, λειτουργεί δυνητικά ως σημείο αναφοράς και για το ευρύτερο κοινό και παρακινεί προς μια ποιοτική αρχιτεκτονική και νεωτερικές αναζητήσεις.

Δημήτρης Ποτηρόπουλος (Βιογραφικό >>>)

Ο θεσμός βράβευσης διπλωματικών εργασιών είναι γνωστός από πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης, όπου εδώ και δεκαετίες οι ίδιες οι αρχιτεκτονικές σχολές επιλέγουν κάθε χρόνο τις καλύτερες σπουδαστικές προτάσεις, αναδεικνύοντας και εκθέτοντας τις ιδέες των τελειοφοίτων τους. Τι συμβαίνει όμως στη χώρα μας; Πριν, κατά ¬- και, πολύ φοβάμαι, ίσως και μετά - την κρίση που βιώνουμε; Όταν ο θεσμός των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, διεθνών και πανελλήνιων, φθίνει στην Ελλάδα συνεχώς - σήμερα, επιπλέον ελλείψει αντικειμένου - θα πρέπει να επινοηθούν εναλλακτικές διαδικασίες που θα επιτρέπουν στους αρχιτέκτονες να εκφράζονται, να αναπτύσσουν άμιλλα, να ερευνούν, να πειραματίζονται. Κυρίως στους νεότερους, πόσο μάλλον στους τελειόφοιτους των αρχιτεκτονικών τμημάτων, που έχουν να αντιμετωπίσουν στα πρώτα βήματά τους την αφορία της Ελληνικής πραγματικότητας. Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες μπορούν να αναληφθούν από ιδρύματα και οργανισμούς που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική και τον πολιτισμό γενικότερα, από το αρχιτεκτονικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, και βέβαια από τους αρμόδιους φορείς, όπως το υπουργείο πολιτισμού, του Ελληνικού Δημοσίου. Την ευκαιρία αυτή οφείλουμε να την παρέχουμε στους νεαρούς συναδέλφους μας, τη δυνατότητα δηλαδή να μάθουν να τολμούν - πέρα από όσα ελάχιστα και «πεζά» τους επιφυλάσσει το άνυδρο έδαφος πάνω στο οποίο καλούνται να χτίσουν τη ζωή τους - να τους προτρέψουμε να επιχειρούν νέους τρόπους σκέψης στην αρχιτεκτονική προσέγγιση, έως και ουτοπικούς, εξαιρετικά χρήσιμους όμως ως αντίλογο απέναντι στις ουσιοκρατικές αγκυλώσεις της κουρασμένης κοινωνίας μας. Πρέπει να εξακολουθήσουν να μπορούν να «επιθυμούν», καθώς η «επιθυμία» είναι ζωογόνο συστατικό της δημιουργίας.