Διάλεξη Peter Kulka Architektur

Ο Peter Kulka, γιος αρχιτέκτονα της Δρέσδης, γεννήθηκε το 1937. Το 1958 ολοκλήρωσε τις σπουδές πο-λιτικού μηχανικού με έμφαση στην αρχιτεκτονική και το 1964 πήρε το πτυχίο του αρχιτέκτονα από το Πα-νεπιστήμιο Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών στο Berlin-Weissensee. Εδώ υπήρξε μαθητής του βόσνιου αρχιτέκτονα Selman Selmanagić, που ήταν με τη σειρά του μαθητής του Mies van der Rohe στο Μπάου-χαους του Ντέσαου και του Βερολίνου. Με πλαστό διπλωματικό διαβατήριο δραπετεύει το 1965 από την Ανατολική Γερμανία και ως το 1968 εργάζεται στο γραφείο του Hans Scharoun στο Βερολίνο. Στη δεκαετία του 1970 είναι μέλος του αρχιτεκτονικού γραφείου Herzog-Köpke-Kulka-Siepmann-Töpper. To 1977 η ο-μάδα παρουσιάζει τη δουλειά της στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Το 1979 ιδρύει το προσωπικό αρχιτεκτονικό γραφείο στην Κολωνία ενώ το 1991 ανοίγει δεύτερο αρχιτεκτονικό γραφείο στη Δρέσδη. Την περίοδο 1986-1992 είναι καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο RWTH του Άαχεν. Από το 1996 είναι ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Τεχνών της Σαξονίας και μέλος της Ακαδημίας Τεχνών του Βερολίνου, ενώ από το 2010 είναι μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας.
Ο Peter Kulka έχει αποσπάσει πολλά βραβεία και διακρίσεις, όπως για παράδειγμα το μετάλλιο Heinrich Tessenow για το 1996, ενώ το 2006 του απονεμήθηκε ο τίτλος του διδάκτορα του μηχανικού από το Πολυ-τεχνείο της Δρέσδης. Το 2005 το Μουσείο Αρχιτεκτονικής της Φρανκφούρτης φιλοξένησε μεγάλη μονο-γραφική έκθεση για το έργο του με τίτλο «Μινιμαλισμός και αισθησιακότητα».

Διάλεξη
11 Μαϊου 2011, 19.30
Μουσείο Μπενάκη - Κτίριο οδού Πειραιώς
Ομιλητής
Peter Kulka
Διοργάνωση
Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
Επιμέλεια
Αντρέας Γιακουμακάτος

«Σε καμιά στιγμή της σχεδιαστικής διαδικασίας δεν αναπτύξαμε μια συζήτηση για τη σύνθεση και τις α-ναλογίες, τη μορφή ή την αισθητική της αρχιτεκτονικής. Οι μορφές προέκυψαν από μια εξελικτική διαδι-κασία, ταυτόχρονα με αρχιτεκτονικό και δομικό κριτήριο, και το αποτέλεσμα είναι ένα υπό διαμόρφωση σύνθετο σύστημα το οποίο αποδεχτήκαμε χωρίς σχόλια, ενώ συνεχίσαμε να το επεξεργαζόμαστε. Σαν ένας σέρφερ πάνω στα κύματα, εμείς απλώς ακολουθήσαμε τη λογική των τοπικών δεδομένων (...)» (Pe-ter Kulka και Ulrich Königs)

 
(Αριστερά) SΕchsischer Landtag Dresden - Fotograf Lukas Roth, (Δεξιά) Haus der Stille in Meschede - Fotograf Lukas Roth.  

Με έργα θεμελιώδη για την ιστορία της σύγχρονης γερμανικής αρχιτεκτονικής όπως το περίφημο Κοινο-βούλιο της Σαξονίας στη Δρέσδη, ο «Οίκος της σιωπής» του Αβαείου των Βενεδικτίνων στο Meschede, το νέο κτίριο της Πυροσβεστικής υπηρεσίας στη Χαϊδελβέργη, ο αστυνομικός σταθμός WSPK2 στο λιμάνι του Αμβούργου, το Μουσείο σύγχρονης τέχνης της Λειψίας, το κτίριο του Ιδρύματος Bosch στη Στουτ-γάρδη, η ανακατασκευή του βασιλικού ανακτόρου της γενέτειρας πόλης του Δρέσδης, καθώς και η νέα αίθουσα μουσικής δωματίου και το νέο φουαγιέ στο Konzerthaus του Βερολίνου (το πρώην Schauspielhaus του K.F. Schinkel), o Peter Kulka συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο προικισμένους γερμανούς αρχιτέκτονες των τελευταίων δεκαετιών. Συνεργάτης του «πραγματιστή» Hermann Henselmann στο Ανατολικό Βερολίνο και του «φιλόσοφου» Hans Scharoun στο Δυτικό (όπου διέφυγε το 1965), και ουσιαστικά συνεχιστής της παράδοσης του Μπάουχαους, ο Kulka προχώρησε βαθμιαία στη διαμόρφωση μιας προσωπικής γλώσσας που επεξεργάζεται το ελάχιστο, το ανάλαφρο και το διαφανές διατηρώντας ταυτόχρονα μια ποιητική ένταση και μια εκφραστική πνευματικότητα που αποτελεί ιδανικό μόνο στόχο άλλων συναδέλφων της γενιάς του. Εκπρόσωπος της επιλεγόμενης Νέας Απλότητας ή του Δεύτερου Μοντερνισμού στην αρχιτεκτονική (ενός μοντερνισμού που αποδεικνύει την πολιτισμική αντοχή του και τον «κλασικό» χαρακτήρα του ως «ρυθμικής μορφής» της αρχιτεκτονικής), ο Kulka, έχοντας ξε-κινήσει στη δεκαετία του 1960 με ήπιες και μετριοπαθείς επιδόσεις, συνέχισε σταδιακά αλλά σταθερά να δημιουργεί το ένα εξαιρετικό έργο μετά το άλλο. Δεινός σχεδιαστής τόσο στο πλαίσιο της μοντέρνας πόλης όσο και στο περιβάλλον των παραδοσιακών ευρωπαϊκών ιστορικών κέντρων, επεξεργάζεται την έννοια της μνήμης και του τόπου όχι ως μιμητικού τοπικισμού αλλά μέσω μιας αρχιτεκτονικής «κατ' αναλογία» του ιστορικού δεδομένου. Το μορφολογικό συντακτικό του Kulka επιτυγχάνει έναν διάλογο μεταξύ εποχών και μορφών και ταυτόχρονα, μέσω της ευρηματικής χρήσης των χρωμάτων και των υλικών, δίνει μια σπάνια ηδονιστική διάσταση στην αρχιτεκτονική με δεδομένη την οικονομία στον αυστηρό και συνεπή χειρισμό των μέσων. Ο Kulka είναι μια αντιπροσωπευτικά ηρωική προσωπικότητα του σχιζοφρενικού διχασμού και των αντιφάσεων του ψυχρού πολέμου, που αναζητά την ιδέα της διαφάνειας και της δημοκρατίας με πίστη στη μοντέρνα αρχιτεκτονική παράδοση της πατρίδας του και έξω από τη δημαγωγία του μεταμοντέρνου ποπουλιστικού φορμαλισμού ή των αποδομητικών folies που συνοδεύουν την πιο δημιουργική περίοδο της δικής του πορείας.

 
(Αριστερά) Bosch, Haus Heidehof - Fotograf Lukas Roth, (Δεξιά) Centrum Galerie Dresden - Fotofgraf David Brandt. 

«Η αρχιτεκτονική θα πρέπει να επικεντρωθεί γι' άλλη μια φορά στον τόπο και στον χαρακτήρα του. Όλοι υποφέρουμε από την ανωνυμία και την εναλλαξιμότητα πολλών τόπων. Το θέμα δεν είναι να κάνουμε κάτι εντυπωσιακό δίπλα σε κάποιο άλλο, αλλά να βρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στο δημόσιο, το εξαι-ρετικό και το καθημερινό» (Peter Kulka)

SΕchsischer Landtag Dresden - Fotograf Lukas Roth.

 
Haus der Stille in Meschede - Fotograf Lukas Roth.

 
Dresdner Schloss, γberdachung - Fotograf LΦsel.

Dresdner Schloss, γberdachung - Fotograf JΦrg SchΦner.

Bosch, Haus Heidehof - Fotograf Lukas Roth.

Hamburg - Wasserschutzpolizei - Peter Kulka Architektur.

 
Stadion Chemnitz - Modellfoto Peter Kulka Architektur.