ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ
Φοιτήτριες : Παπαϊωάννου Αλκμήνη, Πετρομελίδη Νικολέτα
Επιβλέπουσα καθηγήτρια : Παλυβού Καλλιρρόη
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ημερομηνία παρουσίασης : 24 Σεπτεμβρίου 2013
"What is Βiomorphic Architecture?
Αρχιτεκτονική, η οποία εμπνέεται από τα έμβια όντα, από τις αναλογίες και τη μορφή τους."
Απ' την αρχαιότητα έως και σήμερα, ο βιομορφισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην αρχιτεκτονική σκέψη και δημιουργία. Παραδείγματα όπως ο Παρθενώνας, το Ταζ Μαχάλ και το Μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης δείχνουν πώς μαθηματικές αναλογίες, που βρίσκονται στη φύση και στον άνθρωπο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αρχιτεκτονικά εργαλεία. Αλλά ακόμα και αν μορφολογικά δεν τις ακολουθεί, στοιχεία που πηγάζουν από το υποσυνείδητο, μας βοηθούν να διαβάσουμε "σωστές" αναλογίες σε ένα κτίριο, ερμηνεύοντας, για παράδειγμα, την στέγη ως κεφάλι ή τα ανοίγματα ως μάτια και στόμα. Εκτός από τη μορφολογική αντιστοιχία των αναλογιών, υπάρχει και η περίπτωση όπου αρχιτεκτονικά στοιχεία, αποκτούν καθαρά ανθρωπομορφικό χαρακτήρα, όπως είναι οι Καρυάτιδες και οι Άτλαντες.
Η φυσιογνωμική αρχιτεκτονική λοιπόν, δεν είναι η μοναδική που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανθρωπομορφική. Πολλά αρχιτεκτονήματα υιοθετούν την ανθρώπινη κίνηση και φόρμα δημιουργώντας αρκετά διάσημα παραδείγματα, όπως το Dancing Building του Frank Gehry στην Πράγα. Οι καμπύλες γραμμές του θεάτρου του Oscar Niemeyer, έρχονται σε τεράστια αντίθεση με την άκαμπτη και όρθια στάση του Υπουργείου Υγείας και Εκπαίδευσης του Ρίο (έργο του Le Corbusier) που βρίσκεται ακριβώς δίπλα του. Εισάγεται έτσι και η έννοια του γένους, αφού σύμφωνα με τον Freud, οτιδήποτε κοίλο θεωρείται θηλυκό, σε αντίθεση με οτιδήποτε κατακόρυφο, που μεταφράζεται ως αρσενικό.
Το κέλυφος-καβούκι, το πουλί και η έννοια της πτήσης, ακόμα και τα ψάρια χρησιμοποιούνται από τους δημιουργούς ως πηγή έμπνευσης, συνδυάζοντας πολλές φορές τα στοιχεία του ζώου με την ίδια τη χρήση του κτιρίου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα αεροδρόμια του Eero Saarinen και Renzo Piano, τα αρχιτεκτονικά γλυπτά του Frank O. Gehry καθώς και τα Whale Βuildings, που αποτελούν ειδική κατηγορία κτιρίων.
Ο Santiago Calatrava, με εμφανείς επιρροές από το έργο του Antoni Gaudi, υιοθετεί τη φιλοσοφία του βιομορφισμού, χωρίς όμως οι μορφές του να είναι μιμητικές. Δεν αντιγράφει δηλαδή επακριβώς τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου ή των ζώων, αλλά επιτρέπει στα κτίριά του να λαμβάνουν νύξεις από τη μορφή του σκελετού, από το κυκλοφορικό σύστημα και από το δέρμα. Μάλιστα, ορισμένα έργα του, όπως το "The Eye" και το "Kuwait Pavilion", αναπαριστούν ακόμα και τη φυσική κίνηση.
Ψάχνοντας την αιτία για την οποία ο άνθρωπος προσπαθεί να προβάλει τον εαυτό του σε ένα κτίριο, ανακαλύπτουμε πως, σύμφωνα με το "Συμπόσιο" του Πλάτωνα, ο άνθρωπος, που ξεκίνησε ως συνδυασμός και των δύο φύλων, αναζητά πλέον το άλλο του μισό, για να νοιώσει και πάλι ολόκληρος. Δημιουργεί, έτσι, έναν ψυχολογικό συσχετισμό μεταξύ της μνήμης και του οικείου περιβάλλοντος, όπως περιγράφει κι ο όρος "Empathy", και εκφράζει τη σχέση του με τα υλικά και άψυχα αντικείμενα μέσα από τη σάτιρα, τον στεγνό μιμητισμό αλλά και τη ρεαλιστική χρήση της βιομορφικής αρχιτεκτονικής στον κινηματογράφο.
Δείτε την εργασία σε pdf (178 σελ.) ΕΔΩ ή στο ακόλουθο flipbook
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.
