Δεσμοί Αρχιτεκτονικής και Tόπου

Τίτλος εργασίας: Δεσμοί Αρχιτεκτονικής και Tόπου
Επιβλέποντες καθηγητές: Κυριακή Τσουκαλά, Claudio Conenna Conenna
Φοιτήτρια: Μαρία Παπαχριστοδούλου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ημερομηνία παρουσίασης: Σεπτέμβριος 2014

Σε μια εποχή ρευστότητας και αποσπασματικών εμπειριών, η παρούσα έρευνα στρέφεται σε ζητήματα σταθερότητας τόπου που δύναται να διαμεσολαβήσει η αρχιτεκτονική.  Η σκοπιμότητα της έρευνας είναι η αναζήτηση της δημιουργικής ιδιομορφίας που είναι συνυφασμένη με έναν τόπο, καθώς επίσης και η συμβολή στον προβληματισμό σε ζητήματα τοπικότητας στην αρχιτεκτονική. Στο παραπάνω πλαίσιο, σε πρώτη φάση τίθενται ερωτήματα όπως τι είναι ‘τοπικισμός’ στην αρχιτεκτονική, πότε εμφανίζεται ο όρος και πως κλιμακώνεται στις περιόδους εξέλιξης της αρχιτεκτονικής. Σε δεύτερη φάση διερωτόμαστε πώς εντάσσεται η έννοια του ‘τοπικού’ στο σχεδιασμό. Η εργασία δίνει έμφαση σε ζητήματα τοπικότητας που έχουν επηρεαστεί από τη φαινομενολογική σκέψη. Η έννοια της τοπικότητας προσεγγίζεται ως εναρκτήρια πηγή για μοναδικότητα, ιδιομορφία και διαφοροποίηση που απορρέει από τις τοπικές κλιματικές/φυσικές και πολιτισμικές συνθήκες.

Η μελέτη της σχέσης αρχιτεκτονικής-τόπου, προσεγγίζεται μέσα από αρχιτεκτονικά παραδείγματα. Στις περιπτώσεις μελέτης, διερευνάται πώς εντάσσεται η έννοια του τοπικού στο σχεδιασμό, για την δημιουργία σταθερών αναφορών που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη σωματικών και πνευματικών σχέσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και στο περιβάλλον κατοίκησης του. Τα παραδείγματα αποτελούν εκφράσεις της τοπικότητας που αντιστέκεται στις χαμένες εμπειρίες του σύγχρονου κόσμου που δίνει έμφαση στην πληροφορία  και όχι στην βιωματική εμπειρία και την ολικότητα του αρχιτεκτονικού φαινομένου. Το αίτημα για φυσικότητα, οι σχέσεις ελεγχόμενης απόστασης με τη φύση, οι κλιματικές προσαρμογές του κελύφους, η απτική ευαισθησία της υλικότητας, είναι κάποια από τα ζητήματα τοπικότητας, που μελετώνται και ανασύρονται από το έργο των Κωνσταντινίδη, Ando, Murcutt και Zumthor.