ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ
Τίτλος: Η Πολιτική Δυναμική του Αστικού Χώρου: Το Παράδειγμα της Αθήνας
Υπότιτλος: Μια ιδεολογική μελέτη του αστικού χώρου των Αθηνών.
Μελετητής: Δημοπούλου Ευγενία
Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Bασιλική Πετρίδου
Πανεπηστίμιο Πατρών Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Έτος: 2016-2017
Πάτρα,9 Νοεμβρίου 2016
Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να απαντήσει στο ερώτημα: είναι ο χώρος πολιτικό υποκείμενο; Πως επηρεάζεται από τις ιδεολογίες αυτών που εμπλέκονται με οποιοδήποτε τρόπο στο σχεδιασμό του; Σε ποιο επίπεδο η πόλη είναι δημιουργημένη με στόχο την υποστήριξη συγκεκριμένων πολιτικών, οικονομικών ή άλλων συμφερόντων; Με βάση αυτά τα ερωτήματα, η μελέτη θα διερευνήσει τους τρόπους με τους οποίους ένας αστικός χώρος μπορεί να εκφράζει πολιτική δυναμική. Θα διερευνήσει επίσης ποια δύνανται ναι είναι τα χωρικά στοιχεία που τη συγκροτούν. Αν επιχειρήσουμε να ορίσουμε την πολιτική σήμερα, τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη διαλεκτική του Weber και να δηλώσουμε πως πολιτική είναι οι πράξεις ηγεσίας ενός κράτους .Ο όρος προέρχεται από την αρχαιοελληνική «πόλις», που αποτέλεσε τον πρώτο τόπο στον οποίο επιχειρήθηκε η συμμετοχή της κοινωνίας στη διακυβέρνηση. Ο Αριστοτέλης την παρομοιάζει με την αρχιτεκτονική, μιας και απαιτεί σχέδιο και προγραμματισμό των δράσεων και του τρόπου ζωής της κοινωνίας . Θα επιδιώξουμε να μελετήσουμε τη σχέση του αστικού χώρου με την κοινωνία που φιλοξενεί. Θα προσπαθήσουμε επίσης να εστιάσουμε στους τρόπους με τους οποίους ο χώρος παράγεται με βάση συγκεκριμένα ιδεολογήματα και σκοπό να τα αναπαράγει. Η πόλη δημιουργείται από τα έργα της αρχιτεκτονικής αλλά και από τα κενά που εμφανίζονται στο δημόσιο χώρο, τα οποία καθώς συντίθενται μεταξύ τους συντελούν
στον ορισμό της.
Η μελέτη αυτή θα αναφερθεί σε συγκεκριμένες θεωρίες του χώρου με στόχο τη διερεύνηση της άποψης η οποία υποστηρίζει πως η αρχιτεκτονική δεν είναι καθολική, αθώα, και αισθητικού περιεχομένου, αλλά επηρεάζει το γίγνεσθαι του κόσμου μέσω του φαίνεσθαι. Ως οδηγό αυτής της διερεύνησης θα υιοθετήσουμε τις έννοιες της γεωμετρίας και της προοπτικής του αστικού χώρου, θεωρώντας τες ως φαινόμενα που ενδέχεται να αποδεικνύουν τη σχέση της δομής της πόλης με τις εκφράσεις των πολιτικών δυναμικών. Δίχως να θεωρηθεί ότι ο χώρος διαμορφώνεται μόνο μέσα από αυτούς τους παράγοντες, η πόλη θα αναλυθεί με βάση τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά της και την χάραξη των προοπτικών φυγών της. Οι παράγοντες αυτοί επιλέχθηκαν ως βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που συγκροτούν την εικόνα της πόλης, φαινόμενα δηλαδή που λαμβάνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Οι θεωρητικές αυτές διερευνήσεις θα εφαρμοστούν στην περίπτωση της σύγχρονης πόλης των Αθηνών και θα δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στο ιστορικό τρίγωνο και στις δύο βασικές πλατείες, Ομονοίας και Συντάγματος.
