Πολυκατοικία στη Βάρκιζα

Αρχιτεκτονική μελέτη και Eπίβλεψη έργου:
Gavalas architects & associates
Θωμάς Γαβαλάς, Δώρα Μονιούδη – Γαβαλά , Αντώνης Γαβαλάς

Στατική μελέτη : Νίκος Πιτερός
Η/Μ Μελέτες : Gavalas architects & associates
Τοποθεσία έργου : Οδός Πανδώρας 6, Βάρκιζα, Αττική
Κείμενο : Αντώνης Γαβαλάς
Φωτογράφηση : Αντώνης Γαβαλάς
Χρονολογία μελέτης: 2006
Χρονολογία κατασκευής: 2007 – 2008

Στο οικόπεδο (συνολικής έκτασης 379 μ2) σχεδιάστηκε μια κτιριακή μονάδα σε επαφή με ένα όριο και στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από το άλλο όριο και την οδό Πανδώρας. Με τη συγκεκριμένη τοποθέτηση επιτεύχθηκαν τόσο η μέγιστη απομάκρυνση από τα γειτονικά κτίρια και το δρόμο, όσο και η δημιουργία ενός πλούσιου και ευρύχωρου ιδιωτικού κήπου σε δύο επίπεδα. Η επιλογή της θέσης στόχευσε στη στροφή του κτιρίου προς τον ανοικτό ορίζοντα και την ανεμπόδιστη ενδιαφέρουσα θέα, ενώ αντίστροφα, προς την αποφυγή της θέασης γειτονικών κτιριακών όγκων της συνηθισμένης στις ελληνικές πόλεις εργοληπτικής δραστηριότητας.

Δημιουργήθηκαν δύο μεζονέττες και δύο αυτόνομα οροφοδιαμερίσματα, που σε συνδυασμό με τους ημι-ιδιωτικούς χώρους τους (ημιυπαίθριους,  εξώστες και κήπους) φαίνονται εξωτερικά ως ένα καλοδουλεμένο και σμιλευμένο έργο τέχνης, ενιαίο και αδιαίρετο, γεωμετρικά αρμονικό και εύκολα αναγνώσιμο, παρά την πολυπλοκότητα του λεξιλογίου του.

Κατασκευάστηκε ένα κτίριο που το διακρίνει ένας ιδιόμορφος εγωισμός και ένταση, με έντονη παρουσία και δυναμικές γραμμές, οι οποίες του προσδίδουν μια αίσθηση κίνησης αρχιτεκτονικών στοιχείων σε συνεχή διάλογο και εναλλαγή μεταξύ τους.

Συνθετικές αρχές                                                                       

Η σύνθεση βασίστηκε σε κάναβο 2 χ 2 μέτρων, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε στην κάτοψη, την οργάνωση των όψεων και τον περιβάλλοντα χώρο. Η εφαρμογή του κανάβου απέδωσε τη δημιουργία χώρων με σωστότερες αναλογίες και την αντιληπτή αρμονία στις όψεις του κτιρίου.

Βασική παράμετρος του σχεδιασμού της κάτοψης ήταν η οικονομία σε χώρους κίνησης, προς όφελος των χώρων διημέρευσης. Το κλιμακοστάσιο και ο ανελκυστήρας, που αποτελούν τον κατακόρυφο άξονα κίνησης του κτιρίου, εφάπτονται στο όριο με το διπλανό οικόπεδο. Γίνεται έτσι δυνατή η είσοδος σε κάθε  οροφοδιαμέρισμα κεντροβαρικά στη σύνθεση, και η ακτινωτή πρόσβαση στην κουζίνα, το σαλόνι και τα υπνοδωμάτια. 

Η χωροθέτηση των μεγάλων υαλοστασίων έγινε με κριτήριο τις οπτικές φυγές προς τις περιοχές πρασίνου περιμετρικά του κτιρίου. Αποφεύχθηκε έτσι στο μέγιστο δυνατό η οπτική επαφή με το ήδη διαμορφωμένο δομικό περιβάλλον και δόθηκε η αίσθηση στον χρήστη ότι περιβάλλεται  από πράσινο.

Οι όψεις του κτιρίου αποτελούν ένα μωσαϊκό, συνδυάζοντας συμπαγή στοιχεία, εσοχές στον όγκο του κτιρίου, υαλοστάσια και περσίδες από μέταλλο. Τα στοιχεία κάθε ορόφου μετατίθενται κατά ένα modular στον υπερκείμενο και υποκείμενο όροφο, δίνοντας την εντύπωση «πάζλ» που τα κομμάτια του έχουν σκόπιμα αναμειχθεί.
Με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος που προυπήρχε, δόθηκε ιδιαίτερη μέριμνα στην κηποτεχική μελέτη και τη φύτευση πρασίνου στον περιβάλλοντα χώρο. Μετά την ολοκλήρωση του έργου αποδόθηκε στη γειτονιά μεγάλο μέρος από το πράσινο που στερήθηκε εξαιτίας της νέας κατασκευής.
Το στοιχείο του νερού, όπως αρμόζει σε  δημιουργία κοντά στη θάλασσα, έχει βασικό ρόλο στη σύνθεση. Κατασκευάστηκε μικρή πισίνα στο επίπεδο του ισογείου και υπαίθριο Jacuzzi στο δώμα.

Η λευκότητα της δομημένης παρουσίας, σε συνδυασμό με τα έντονα αλλά «κομψά» σε παρουσία χρώματα, αποβλέπει στον σαφή και διακριτό διαχωρισμό της από το φυσικό περιβάλλον. Το τελευταίο με το πράσινο, το νερό και το ξύλινο, ζεστό από πλευράς αίσθησης, deck κάνει εξίσου αισθητή την παρουσία του, ως ξεχωριστό κομμάτι της  σύνθεσης.
Το κτίριο φέρνει τους ενοίκους του κάθε φορά απέναντι με μια διαφορετική οπτική εμπειρία, δημιουργώντας αρχιτεκτονικές εντυπώσεις που μεταλλάσσονται μαζί με τις αλλαγές του φυσικού φωτός. Το συνολικό οπτικό αποτέλεσμα διαφοροποιείται με την εναλλαγή των εποχών.

Βιοκλιματικός σχεδιασμός                                                          

Τόσο κατά το σχεδιασμό, όσο και κατά την κατασκευή δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στη βιοκλιματική αντιμετώπιση του κελύφους σε σχέση με τα ηλιακά κέρδη, τις θερμικές απώλειες των ανοιγμάτων, το σκιασμό και τον τύπο της φύτευσης ανάλογα με τον προσανατολισμό, την επιμελή μόνωση και τη χρήση και χρώμα των επιλεγμένων υλικών, όπως και τη λειτουργία του φυσικού διαμπερή αερισμού.

Η θερμομόνωση τοποθετήθηκε με τρόπο ώστε να αποφεύγονται όσο είναι εφικτό οι θερμικές γέφυρες στους αρμούς αλλαγής υλικών. Τα ανοίγματα τοποθετήθηκαν αντιδιαμετρικά και σε διαγώνια διάταξη, ώστε να επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερος φυσικός αερισμός.

Ο ευαίσθητος, για τα θερινά ηλιακά κέρδη, δυτικός προσανατολισμός προστατεύθηκε με αυξημένη θερμομόνωση, σχεδόν απόλυτη απουσία ανοιγμάτων και χρήση μεταλλικών περσίδων. Οι τελευταίες είναι μεν οριζόντιες, αλλά  σκιάζουν αποτελεσματικά τμήμα της όψης σε συνδυασμό με κατακόρυφες λευκές τέντες .

Η ψηλή φύτευση προστατεύει μερικά τη βορεινή όψη από τους επικρατούντες ανέμους κατά το χειμώνα. Για τη συγκεκριμένη όψη επιλέχθηκαν κουφώματα με χαμηλότερο δείκτη θερμοπερατότητας, σε σχέση με αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στο υπόλοιπο κτίριο.

Τα λευκά χρώματα του περιβάλλοντα χώρου, όπως και η εγκατάσταση αεριζόμενου deck στο roof garden και το βατό τμήμα του κήπου επιτρέπουν τη μείωση των θερμικών κερδών κατά τη θερινή περίοδο.

Κατασκευή                                                                                

Ο φέρων οργανισμός είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι :

– Πελεκητό μάρμαρο Διονύσου σε συνδυασμό με μασίφ Iroko Deck στα δάπεδα των κοινοχρήστων χώρων ισογείου και δώματος.
– Λωρίδες μασίφ δρυός Αμερικής σε όλους τους χώρους με εξαίρεση τα λουτρά.
– Corian στους πάγκους των κουζινών, έγχρωμη μελαμίνη και λευκή λάκα στα ντουλάπια κουζινών και υπνοδωματίων.
– Ενεργειακά τζάκια με θυρίδες απαγωγής του θερμού αέρα που δημιουργείται περιμετρικά της εστίας προς το χώρο του σαλονιού.
– Χρήση γυαλιών (Triplex) και σιδηροκατασκευών στις όψεις του κτιρίου σε συνδυασμό με χρώμα στα αλουμίνια των ανοιγμάτων.

Η συγκεκριμένη παρουσίαση ,εντάσσεται στην πρόταση – πρόσκληση του greekarchitects.gr , για την ανάδειξη σύγχρονου αρχιτεκτονικού έργου.
Λεπτομέρειες για την αποστολή προτάσεων δείτε ΕΔΩ