Μικροί αστικοί κήποι

Σε πόλεις όπως η Αθήνα  και η Θεσσαλονίκη αλλά και σχεδόν το κάθε κέντρο επαρχιακής μεγάλης πόλης  καθρεφτίζει τα αποτελέσματα μιας εποχής που την χαρακτηρίζει το έντονο πυκνοδομημένο περιβάλλον με σχεδόν μηδενικούς χώρους πρασίνου. Τα μόνα ψεγάδια ελεύθερου χώρου είναι συνήθως τα εσωτερικά των οικοδομικών τετραγώνων, οι γνωστοί ακάλυπτοι.
Άλλωστε, ο μεγάλος χώρος πρασίνου σήμερα είναι είδος πολυτελείας, τόσο ακριβό και περιορισμένο στις πόλεις, ώστε είναι λογικό να απολαμβάνει και να εκμεταλλεύεται  κανείς κάθε εκατοστό που διαθέτει. Η αξιοποίηση κάθε εξωτερικού χώρου, από το πρεβάζι ενός παράθυρου, ή τη σκεπή, το μπαλκόνι ή την αυλή, είναι ένας απολαυστικός και κομψός τρόπος για να μεγαλώσουμε τις διαστάσεις του σπιτιού-διαμερίσματός μας.

Σε πολλούς από εμάς η λέξη «κήπος» φέρνει στο μυαλό εικόνες εκτάσεων με χλοοτάπητα, μακριές μπορντούρες θάμνων ή άλλων μικρότερων φυτών, πισίνα, επιφάνειες με χώμα,  μεγάλα δένδρα και κάθε κατασκευή που χαρακτηρίζει ένα όμορφο κήπο. Έτσι, όταν βρούμε ένα μικροσκοπικό χώρο, όλοι μας πολύ συχνά, στριμώχνουμε εκεί όλα τα πατροπαράδοτα στοιχεία που συνιστούν ένα μεγάλο κήπο, σε μικρή κλίμακα.
Το αποτέλεσμα είναι να φορτώσουμε τον χώρο μας με τόσα στοιχεία που τελικά μας προκαλούν πονοκέφαλο.

Για να αξιοποιηθεί πλήρως ένας μικρός χώρος, είναι απαραίτητο να απαλλαγούμε από τις προκαταλήψεις που τυχόν έχουμε για τη φύση ενός κήπου: πού πρέπει να γίνει και τι πρέπει ή δεν πρέπει να περιέχει.

Αρχικά πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο κήπος είναι για τους ανθρώπους και όχι για τα φυτά. Όλα τα είδη τεχνικής και τα στοιχεία μπορεί να συνδυαστούν για να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα και το φύτεμα είναι απλά ένα από αυτά τα στοιχεία.

Ο κήπος μας μπορεί να περιέχει ελάχιστα στοιχεία αναφοράς και ένα μίνιμουμ  φυτών — και αν φωτίζεται τη νύχτα θα έχουμε πραγματικά ένα πολύ όμορφο περιβάλλον. Αντίθετα μπορεί να είναι μια μεγάλη ατραξιόν η δημιουργία μιας πραγματικής ζούγκλας σε ένα μικρό και ανήλιο χώρο σε αστική περιοχή, που όχι μόνο θα απαλύνει το γενικό περιβάλλον, αλλά η συντήρηση και περιποίηση της, ειδικά αν χρησιμοποιήσουμε διάφορα είδη αρωματικών φυτών που υπάρχουν πλούσια στην ελληνική χλωρίδα, θα είναι αληθινά θεραπευτική για εμάς.

Το κλειδί για να αντιληφθούμε τις δυνατότητες που έχει ένας μικρός χώρος που διαθέτουμε, από αισθητική και πρακτική άποψη, είναι η σχεδίαση, που περιλαμβάνει τη διαμόρφωση και τη διακόσμηση του, έτσι που να ταιριάζει στον τρόπο ζωής μας και στο χαρακτήρα του σπιτιού μας και του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται.

Τέτοιες περιπτώσεις συναντάμε καθημερινά στην πόλη μας και πραγματικά η μεταμόρφωση ενός άδειου μικρού χώρου και πολλές συχνά αποθηκευτικού χώρου των ενοίκων, σε κήπο αναζωογονεί όλους μας.

Ο κήπος, ακόμα και μικρός να είναι, έχει μεγάλη δύναμη ώστε να μπορεί να δώσει νέα πνοή και ευχάριστες δραστηριότητες στην ζωή μας. Ένας καλοσχεδιασμένος  μικρός κήπος που εκμεταλλεύεται κάθε σημαντικό στοιχείο του περιβάλλοντός του μπορεί να δώσει την αίσθηση ότι αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου χώρου.

 Η αποφυγή πολλών ελκυστικών στοιχείων δημιουργεί ηρεμία και χαλάρωση στο μάτι μας ενώ παράλληλα αποφεύγουμε τον μεταξύ τους ανταγωνισμό.
Η απλότητα που πρέπει να κυριαρχεί δεν μας αποκλείει τον πλούσιο σε φυτά κήπο αλλά το πνιγμένο σε στοιχεία αναφοράς και κουραστικό περιβάλλον.

Σωτήρης Παπαδάκης