Προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας

Η Ελλάδα ξεκίνησε να αναγνωρίζει περιοχές με ειδικό οικολογικό ενδιαφέρον (δάση, υγροτόπους) και να τις θέτει υπό καθεστώς προστασίας από το 1937.

Η προστασία των οικοσυστημάτων από κάθε ανθρώπινη επέμβαση έμμεση και άμεση επιβάλλεται. Ο λόγος είναι για να επιτυγχάνεται φυσική εξέλιξη η οποία είναι αργή και δε γίνεται αντιληπτή με την κλίμακα του ανθρώπινου χρόνου.

Ορισμός προστατευόμενης περιοχής
Σύμφωνα με τον ορισμό που έχει δώσει η Διεθνής Ένωση είναι:
Μια χερσαία και/ ή θαλάσσια έκταση, αφιερωμένη στην προστασία και την διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας και των φυσικών και συναφών πολιτιστικών πόρων, η οποία υπόκειται σε διαχείριση με νομικά μέσα ή άλλους αποτελεσματικούς τρόπους.

Κριτήρια επιλογής για να χαρακτηριστεί μια περιοχή ως προστατευόμενη:

-Μέγεθος
-Ποικιλία- Αφθονία
-Πυκνότητα 
-Φυσικότητα
-Έκταση που τα περιβάλλει
-Σπανιότητα
-Ιστορικά-θρησκευτικά-αρχαιολογικά στοιχεία

Τα κριτήρια επιλογής είναι κυρίως οικολογικά αλλά σε πολλές περιπτώσεις η ομορφιά και μοναδικότητα του τοπίου και των γεωλογικών σχηματισμών παίζουν αποφασιστικό ρόλο. (Χατζηστάθης -Ισπικούδης, Θεσσαλονικη 1992)

Κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών
Περιοχές που καλύπτονται από την ελληνική νομοθεσία είναι:

-Εθνικοί Δρυμοί (Μερικοί από τους οποίους είναι Εθνικός Δρυμός Πρεσπών, Πίνδου, Σαμαριάς, Πάρνηθας)
-Αισθητικά Δάση ( Περιαστικό δάσος Ιωαννίνων, Τιθορέας Φθιώτιδας, Δάσος Στενής Ευβοίας κ.α.)
-Διατηρητέα μνημεία της φύσης (το απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου, η ελιά της Καλαμάτας, οι δώδεκα βρύσες του Αιγίου κ.α.)
-Εθνικά πάρκα (Εθνικό πάρκο λίμνης Κερκίνης, Χελμού- Βουραϊκού, Βόρειας Πίνδου κ.α.)
-Περιοχές Απόλυτης προστασίας της φύσης (Ζώνες ΑΠ1, ΑΠ2, ΑΠ3 και ΑΠ4 Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, Ζώνη Α1 Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου κ.α)
-Περιοχές προστασίας της Φύσης (Υγρότοπος Δύστου Εύβοιας (Περιοχή 2) Ζώνες Ια, Ιβ και Ιγ του Εθνικού Πάρκου Πίνδου, Ζώνες Α, Β και Γ Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου κ.α.)
-Προστατευόμενοι Φυσικοί σχηματισμοί και Τοπία (Υγρότοποι Σάμου (Αλυκή, Γλυφάδα, Κάμπος Χώρας), Νήσος Μύκονος (Περιοχές με στοιχεία 2.3α.6 και 2.3α.8))
-Περιοχές Οικοανάπτυξης (Λίμνη Παμβώτιδα Ιωαννίνων)
-Καταφύγια άγριας ζωής
-Ελεγχόμενες κυνηγητικές περιοχές (Σέρρες, Όσσα Λάρισας, Δίας Ηρακλείου κ.α.)
-Εκτροφεία θηραμάτων

Υπάρχουν ακόμα και περιοχές που προστατεύονται από διεθνή νομοθεσία και είναι οι ακόλουθες κατηγορίες:

-Υγρότοποι Ramsar (Είναι 10 συνολικά μερικοί από τους οποίους είναι Δέλτα Έβρου, Κόλπος Αμβρακικού, Λίμνη Μικρή Πρέσπα)
-Περιοχές του δικτύου Natura 2000 (Μερικές περιοχές λίμνη Δοϊράνη, όρος Πάικο, λίμνη Καστοριάς, λίμνες Χειμαδίτιδα-Ζάζαρη)
-Ειδικά Προστατευόμενες περιοχές σύμφωνα με τη σύμβαση της Βαρκελώνης (Πρωτόκολλο 4) (Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου και Βορείων Σποράδων, Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου, Αισθητικό Δάσος Νήσου Σκιάθου κ.α.)
-Βιογενετικά Αποθέματα (Φυσικό Μνημείο Δάσους Λεσινίου, Παρθένο Δάσος Παρανεστίου, Εθνικός Δρυμός Οίτης (πυρήνας)
-Αποθέματα Βιόσφαιρας ( Είναι 2 περιοχές, Εθνικός Δρυμός Ολύμπου, Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς)
-Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς(2 περιοχές ,τα Αντιχάσια Όρη-Μετέωρα και το όρος Άθως
-Περιοχές στις οποίες έχει απονεμηθεί το Ευρωδίπλωμα (Το Ευρωδίπλωμα (Α΄ κατηγορία) έχει απονεμηθεί στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς (με εμβαδόν 4.850 εκτάρια).

Στην Ελλάδα δυστυχώς μεγάλος αριθμός τύπων οικοτόπων και αξιόλογος επίσης αριθμός ενδημικών ειδών φυτών και ζώων δεν έχουν περιληφθεί σε παραρτήματα οδηγίας.

της Κωνσταντινοπούλου Ελένης
Τεχνολόγος Γεωπόνος-Δασοπόνος

Ιστοσελίδες για την Βιβλιογραφία :
www.parnitha-np.gr
www.agrotour.net/

Ιστοσελίδες για τις εικόνες :
http://basilakakis.gr
www.thiamistours.gr
www.visitgreece.gr
http://epirusgate.blogspot.gr
fe-mail.gr
www.elies-ladikalamatiano.gr