Το πιθάρι στην κηποτεχνία

Τα παλαιότερα χρόνια η χρήση των πιθαριών είναι σε όλους μας πολύ γνωστή. Συνήθως τα χρησιμοποιούσαν οι γονείς μας ίσως μα σίγουρα οι παππούδες μας  για αποθήκευση διάφορων προϊόντων και κυρίως τροφίμων όπως για παράδειγμα σιτάρι, λάδι, κρασί, διάφορα όσπρια, ακόμα και κρέας με ειδικό τρόπο φύλαξης και φυσικής επεξεργασίας.

Παράδειγμα χρήσης πιθαριών είναι τα εξής:
Στην Μάνη, τόσο τα παλιότερα χρόνια όσο και σήμερα τα πιθάρια διατήρησαν την πρακτική τους αξία ως αποθηκευτικά εργαλεία για το λάδι στις κουζίνες και στις αποθήκες των σπιτιών ή για να στολίζουν τις αυλές με λουλούδια.
Στο παλάτι της Κνωσού, σε μερικά σημεία υπάρχουν μεγάλες πλακοστρωμένες αυλές, θέατρο, ιερά, εργαστήρια και αποθήκες με υπέροχα πήλινα πιθάρια. Επίσης φιλοτεχνούσαν τα πήλινα πιθάρια και σκεύη γενικότερα με διάφορες παραστάσεις από την καθημερινότητά τους και την ιστορία τους.

Αλλά και στην μυθολογία έχει γίνει αναφορά σε πιθάρι:
« Φίλος του βασιλιά Φόλο, των Κενταύρων, ήταν ο Ηρακλής και φιλοξενήθηκε από αυτόν με όλες τις τιμές τις εποχής. Ο Φόλος έβρασε κρέας για να φάνε και τότε ο Ηρακλής του ζήτησε να του προσφέρει κρασί από το μεγάλο πιθάρι, ο Φόλος παρόλο βασιλιάς δυσκολεύεται να του δώσει, γιατί ανήκει σε όλους τους Κενταύρους και όχι μόνο σε αυτόν. Ο Ηρακλής όμως επέμενε και τον έπεισε λέγοντάς του ότι ο Διόνυσος έχει αφήσει το κρασί αυτό, ειδικά γι αυτή την περίσταση.
Ο Φόλος έτσι πείθεται και έτσι ανοίγει το πιθάρι με το κρασί και σερβίρει τον Ηρακλή.»

Στο σήμερα......
Τα πιθάρια, πλέον σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια χρησιμοποιούνται κυρίως για να εξυπηρετήσουν καλλωπιστικούς σκοπούς και όχι πρακτικούς. Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στην κηποτεχνία κυρίως σε ιδιωτικούς κήπους, και αυλές αλλά τα συναντάμε και σε πάρκα, ή πλατείες.

Μπορούμε να τα τοποθετήσουμε σε διάφορα σημεία, όταν θέλουμε να τονίσουμε κάποιο σημείο, έτσι ώστε να τραβήξουμε την προσοχή του παρατηρητή. Πολλές φορές παρατηρούμε πήλινα φυτοδοχεία και πιθάρια να χρησιμοποιούνται με υπερβολή στον χώρο. Πεσμένα, κρυμμένα, θαμμένα, όρθια, σπασμένα και όπως αλλιώς μπορεί να το φανταστεί κανείς το συναντάμε στις πλατείες και στα πάρκα των πόλεων.

Επίσης, είναι ιδιαίτερα δοχεία για την φύτευση φυτών  σε εσωτερικούς και  σε εξωτερικούς χώρους. Ιδανικά για το σπίτι, την επιχείρηση (γραφεία, ξενοδοχεία, καφετερίες, εστιατόρια, εκθεσιακούς χώρους).

Το πυθάρι πέρα από τις παραπάνω περιπτώσεις που το συναντάμε πολλές φορές το βλέπουμε να εξυπηρετεί σκοπούς πηγής ή βρύσης, αναβλύζοντας μέσα από αυτό νερό, νερό που συνήθως ακολουθεί μια τρελή πορεία  ανάμεσα σε πλούσια βλάστηση μετατρέποντας το πάρκο της γειτονιάς μας σε μια ζούγκλα του Αμαζονίου χωρίς καθόλου αισθητική. Αυτό βέβαια οφείλεται και στην κακη διαχείριση των φυτών που καθώς μεγαλώνουν, απλά τα αφήνουμε να μεγαλώνουν.

Όλο το παραπάνω σκηνικό, συνδυάζεται εύκολα με την μαγική λέξη «βραχόκηπος»! αδειάζουμε ένα φορτηγό πέτρες τις στοιβάζουμε, περνάει ανάμεσα το γάργαρο νερό, όλα τα παραπάνω τα πνίγουν τα φυτά και το σκηνικό που περιγράψαμε ολοκληρώθηκε. Γενικώς υπάρχει μια δόση υπερβολής σε τέτοιου είδους κατασκευές ή απλά περισσεύει πολύ υλικό που κάπου πρέπει να χρησιμοποιηθεί.

Ας ελπίσουμε λοιπόν να δουμε με πιο απλή ματιά το χώρο του πρασίνου και ας μην το πνίγουμε με το βάρος των υλικών που όταν χρησιμοποιούνται χωρίς μέτρο προσδίδουν στο πράσινο επιθετηκότητα η οποία περνάει σε εμάς με αρνητική διάθεση και αποστροφή.

Βάγια Κουρλού
Αρχιτέκτων τοπίου

Σωτήρης Παπαδάκης
Ανθοκόμος - Αρχιτέκτων τοπίου