Zaha Hadid

Η αδιαμφισβήτητη βασίλισσα της αρχιτεκτονικής Zaha Hadid πέθανε χτες σε νοσοκομείο του Μαϊάμι από καρδιακή προσβολή, έχοντας εισαχθεί τις τελευταίες μέρες με συμπτώματα βρογχίτιδας. Γεννημένη στις 31 Οκτωβρίου του 1950 στο Ιράκ, ζούσε και εργαζόταν στην Αγγλία όπου διατηρούσε και το αρχιτεκτονικό της γραφείο.

©Sophie Mutevelian

Η Hadid ξεχώρισε σε ένα καθαρά ανδροκρατούμενο επάγγελμα, αυτό του αρχιτέκτονα. Στην πλούσια επαγγελματική της ζωή διακρίθηκε με σημαντικά βραβεία και πρωτιές, ήταν η πρώτη γυναίκα που απέσπασε το βραβείο Pritzker το 2004 και η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων και το βραβείο Stirling. Ανάμεσα στις πολυάριθμες διακρίσεις της συγκαταλέγεται και η θέση της στη λίστα με τις 100 ισχυρότερες γυναίκες καθώς και η 45^η θέση στη λίστα με τα ισχυρότερα γραφεία διεθνώς.

Το αρχιτεκτονικό της γραφείο με έδρα στο Λονδίνο απασχολεί τριακόσιους αρχιτέκτονες συμβάλλοντας στη σχεδίαση και τη μελέτη κτιρίων σε όλο τον κόσμο. Από το πρώτο κτίριο στο Hong Kong τη δεκαετία του '80  μέχρι και το μουσείο τέχνης του 21^ου αιώνα στη Ρώμη, τα έργα της χαρακτηρίζονται από τις εύπλαστες καμπύλες και την υψηλή τεχνολογία δίνοντας το στίγμα της στην αρχιτεκτονική των τελευταίων δεκαετιών. Στα τελευταία έργα της συγκαταλέγεται η πλατεία Ελευθερίας στην Κύπρο, αλλά και η μελέτη του Ολυμπιακού σταδίου στο Τόκιο η οποία όμως απορρίφτηκε από τους αρμόδιους, για οικονομικούς  κυρίως λόγους, και ανατέθηκε από την αρχή στο γραφείο του Kengo Kuma.

Η είδηση για τον θάνατο της Zaha Hadid είναι ακόμα νωπή, το σίγουρο είναι ότι η απουσία της θα είναι αισθητή στα παγκόσμια αρχιτεκτονικά δρώμενα. Όταν η σκόνη του τραγικού αυτού γεγονότος κατασταλάξει, η «Ντάμα των μορφών» Zaha Hadid θα πάρει τη θέση που της αναλογεί στο πάνθεον της αρχιτεκτονικής.

του Μανώλη Οικονόμου

Serpentine Sackler Gallery, London_photo Luke Hayes

London Aquatics Centre_photo Hufton+Crow

Haydar Aliyev Center, Baku_photo by Helene Binet

Pierresvives ZHA