Κατεδαφίστηκε το περίπτερο του Καραντινού στα Χανιά, πλήγμα για τη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική

Η Δημοτική Αρχή Χανίων κατεδάφισε τελικά το κτίριο του Λιμενικού περιπτέρου στο ιστορικό λιμάνι της πόλης, ένα μνημείο σύγχρονης Ελληνικής αρχιτεκτονικής και έργο του αρχιτέκτονα και πρωτεργάτη του Μοντέρνου Κινήματος, Πάτροκλου Καραντινού.

Η Πανελλήνια Ενωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ) με το με αρ. 31644/18-2-2004 έγγραφό της πρότεινε την κήρυξη του Περιπτέρου ως νεώτερο μνημείο αναφέροντας: "...Στις αρχές της δεκαετίας του '60 έγινε από τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης Πάτροκλο Καραντινό, εκ των πρωτεργατών του Μοντέρνου Κινήματος, η μελέτη για την κατασκευή του Λιμενικού Περιπτέρου, μετά από ιδιαίτερη διερεύνηση σε πανελλαδικό επίπεδο, επειδή δεν αφορούσε σε μια απλή περίπτωση αλλά εφάπτετο στο τέμενος Κιουτσούκ Χασάν (Γιαλί Τζαμισί).

Ο Π. Καραντινός (1903 - 1976) ολοκληρώνει το Τουριστικό Περίπτερο το 1965 ως επέκταση του τεμένους υπό την παρακολούθηση και τις οδηγίες του τότε εφόρου Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Στυλιανού Αλεξίου, της Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Αναστήλωσης καθώς και του Αρχαιολογικού Συμβουλίου, υπό την επίβλεψη του μηχανικού του Λιμενικού Ταμείου Νοέλ Πωλινύ.
Αφού επισκεύασε το τέμενος, σχεδίασε τη νέα πτέρυγα στην ανατολική πλευρά του με σαφώς μικρότερο ύψος και χαρακτηριστική κελυφωτή στέγαση, στοχεύοντας στην εναρμόνιση του Περιπτέρου με το μνημείο. Είναι ενδεικτικό ότι ο Πάτροκλος Καραντινός δεν καταφεύγει σε οποιασδήποτε μορφής γραφική απομίμηση του τεμένους αλλά προχωρεί σε ένα μοντέρνο, προσεκτικά επεξεργασμένο σχεδιασμό, που σέβεται τον μορφοπλαστικό χαρακτήρα του υπάρχοντος κελύφους και βρίσκεται σε αρμονική σχέση με αυτό».

Το τελικό αποτέλεσμα αποτέλεσε αξιοσημείωτο παράδειγμα συμβίωσης παλιού και νέου, περίπτωση σπάνια στην Ελλάδα και ενδιαφέρουσα σε διεθνές επίπεδο. Το Λιμενικό Περίπτερο είχε ενταχθεί αναπόσπαστα στην παλιά πόλη των Χανίων και αποτέλεσε σημείο αναφοράς στη ζωή των κατοίκων για αρκετές δεκαετίες.
Η αρχιτεκτονική προσέγγιση, υπό την επιρροή του μοντέρνου κινήματος στην Ελλάδα, υποστηρίζεται θετικά με την λύση που επιλέχθηκε και αποτελεί μια επέμβαση από δημόσιο φορέα με στόχο τη δημιουργία της μοναδικής αίθουσας αναψυκτηρίου στα βομβαρδισμένα μεταπολεμικά Χανιά.
Ο Σύλλογός μας θεωρεί ότι δεν εξετάστηκε με την αρμόζουσα προσοχή ένα τέτοιο θέμα, αλλά προκρίθηκε η εύκολη λύση της κατεδάφισης, αφού το κτήριο εγκαταλείφθηκε χωρίς καμία συντήρηση για πολλές δεκαετίες.

• Το Περίπτερο δεν αφαιρεί ιστορικά ή άλλα ποιοτικά στοι χεία από το «μέτωπο» του ενετικού λιμανιού, αφού είναι ισόγειο και ευανάγνωστο. Αντίθετα η ανακατασκευή πολυώροφων κτηρίων στο παραλιακό αυτό μέτωπο είναι που θίγει τον ιστορικό πυρήνα του μιμούμενα «αρχικές μορφές».
• Ο Δήμος δεν έχει διατυπώσει και δεν διαθέτει συγκεκριμένη πρόταση για τη χρήση του χώρου που θα προκύψει.
• Δεν εξετάστηκε η δυνατότητα «ανάκτησης» των ποιοτικών στοιχείων του κτηρίου που το είχαν καταστήσει σημαντικό για την πόλη, ώστε να αποκτήσει μια δεύτερη «ζωή».
• Η περιοχή που καταλαμβάνει το κτήριο δεν ήταν ποτέ «ελεύθερος χώρος» ή πλατεία. Καταλήγοντας, θεωρούμε ότι η προσπάθεια συντήρησης αποκατάστασης, που θα προκύψει από μια μελέτη που θα επικεντρώνεται στην ανάδειξη των συνθετικών στοιχείων που καθόρισαν τη μελέτη του Π. Καραντινού, αλλά και στη δημιουργία κοινόχρηστων λειτουργιών σε σχέση με το Γιαλί Τζαμισί, είναι η ενδεδειγμένη»
Παρόλα αυτά, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, το Λιμενικό περίπτερο κρίθηκε ότι δεν "αξίζει να συγκαταλέγεται στα κτίσματα και μνημεία της σύγχρονης Ελληνικής αρχιτεκτονικής και να κριθεί διατηρητέο"

Πληροφορίες:
allenaki.wordpress.com,
monumenta.org,