Ε.Π.Α.Ε.

Συνάδελφοι,

Το Τμήμα του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ στη Λευκάδα εκφράζει τα θερμά του συγχαρητήρια σε όλους όσους συνέβαλαν στην παρούσα προσπάθεια για τη διάσωση του κύρους και της αξιοπιστίας των Ελλήνων Αρχιτεκτόνων μέσω της λειτουργίας και δράσης τους στις Αρχιτεκτονικές Επιτροπές. (ΕΠΑΕ).

Συνεισφέροντας στο διάλογο με το παρόν επιθυμούμε να εκφράσουμε τα βασικά θέματα που μας απασχολούν όσον αφορά στο παραπάνω τα οποία είναι τα παρακάτω:

1. Υπάρχει δυνατότητα πολλοί συνάδερφοι να χρησιμοποιούν την τεχνική της κυλιόμενης εκπροσώπησης από φορέα σε φορέα έτσι ώστε να επιτύχουν συνεχή και καταλυτική παρουσία στην ΕΠΑΕ.
Με δεδομένο ότι η έξωθεν μαρτυρία όσον αφορά στην ποιότητα της εργασίας μας και της συνεισφορά μας στην Τέχνη και Επιστήμη της Αρχιτεκτονικής (ειδικά σε μια επαρχεία όπως η Λευκάδα), δύσκολα συνηγορεί στη δικαιολογία της προσπάθειας για συνεχή εκπροσώπηση ως εργαλείου για συνεισφορά στην Επιστήμη μας, θα μπορούσε κανείς να πει ότι υπάρχουν διαφορετικά κίνητρα που δεν κινούνται στο επίπεδο της ανιδιοτέλειας.

Ο πιθανός τρόπος επίλυσης του παραπάνω ίσως είναι ο ενδελεχής έλεγχος των εκπροσωπήσεων σε βάθος χρόνου και η πίεση σε συναδέρφους που δεν συμμετέχουν να συμμετέχουν ως μέρος των υποχρεώσεών τους προς το ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ. 

2. Η ποιότητα των Μελών όσον αφορά στην ικανότητα τους ως δημιουργοί δεν ελέγχεται και δυστυχώς η εμπειρία δείχνει ότι η χαμηλή ποιότητα των έργων μας είναι ο κύριος λόγος που η Επιτροπή δεν απολαμβάνει σεβασμό από το σύνολο των μηχανικών.
Η πρόταση του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ για έλεγχο της ποιότητας των Μελών με εκθέσεις είναι αξιέπαινη και το Τμήμα Λευκάδας θα τη στηρίξει με κάθε τρόπο. Αυτό διότι η διαδικασία αυτή εξυπηρετέι και το δεύτερο σκοπό του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ ο οποίος είναι η διάδοση τοης Τέχνης μας στο ευρύ κοινό.

Παρόλα αυτά προκύπτουν δύο θέματα για περαιτέρω επίλυση.:
2.α. η ποιότητα του Προέδρου (ο οποίος διατηρεί το δικαίωμα δύο ψήφων, αλλά έχει και ρόλο άλλο στη λειτουργία της Πολεοδομικής Υπηρεσίας, ρόλος ο οποίος δημιουργεί σχέση εξάρτησης εις βάρος των Μελών της ΕΠΑΕ όταν εργάζονται ως μελετητές (έλεγχοι ΓΟΚ κτλ) δεν ελέγχεται. Είναι σημαντικό να αποδεχθούμε ότι η εμπειρία διδάσκει πως κανένας μελετητής δεν επιθυμεί να διαφωνήσει δημόσια με τον/την Πρόεδρο της ΕΠΑΕ (αμφισβητώντας την αυθεντία!!!) όταν γνωρίζει ότι την επομένη θα βρεθεί να εξαρτάται επαγγελματικά από το ίδιο άτομο.
Είναι αναγκαίο να βρεθεί μηχανισμός ελέγχου της κριτικής, συνθετικής και δημιουργικής ικανότητας του Προέδρου, ίσως με γραπτές αναφορές αρχιτεκτονικού λόγου στις οποίες θα παρουσιάζεται η κατάσταση, οι στόχοι, τα προβλήματα και τα επιτεύγματα της εκάστοτε επιτροπής και η τελική συνεισφορά της Επιτροπής στης Τέχνη και Επιστήμη της Αρχιτεκτονικής. Σημαντικό εδώ είναι να αποφευχθεί η 'διαφυγή' σε εκθέσεις που διαπραγματεύονται λειτουργικές και πρακτικές ανεπάρκειες της Υπηρεσίας ή των Μελετητών αλλά ο Πρόεδρος να ομιλήσει και εκφρασθεί ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ έτσι ώστε να αξιολογείται η δυνατότητα συνεισφοράς του στην Τέχνη και Επιστήμη μας. Η σύνταξη της έκθεσης αυτής πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο σκέψης από τον προτεινόμενο (αλλά και πρόκλησης ) πριν να γίνεται δεκτή μια θέση Προέδρου σε μια Επιτροπή που τουλάχιστον καθορίζει το κύρος αρκετών χιλιάδων συναδέρφων αλλά και της Αρχιτεκτονικής.

2.β η ποιότητα του εκπρόσωπου ΟΤΑ. Είναι παρόμοια με την περίπτωση του προέδρου. Υπάρχει σχέση εξάρτησης με τους συνάδερφους μελετητές στο βαθμό που ο εκπρόσωπος εμπλέκεται στις βεβαιώσεις από το Δήμο οι οποίες (ακόμη και ο χρόνος έκδοσής τους) καθορίζουν την επαγγελματική επάρκεια και αποτελεσματικότητα των συναδέρφων στην ελεύθερη αγορά. Σύγκρουση, ακόμη και υπόνοια μη στήριξης της αυθεντίας του εκπρόσωπου ΟΤΑ μπορεί να εμπεριέχει ρίσκο και ζημία για τους συνάδερφους και το κίνητρο που θα δικαιολογούσε μια τέτοια σύγκρουση είναι ασθενέστατο, όταν κανείς έχει αντίληψη της γενικότερης εικόνας του τρόπου παραγωγής δομημένου περιβάλλοντος.

Ίσως και εδώ η λύση να είναι η υποχρέωση σύνταξης κειμένου με καθαρά αρχιτεκτονικό αντικείμενο το οποίο θα περιγράφει το αντικείμενο της εργασίας της ΕΠΑΕ, τα προβλήματα και τις ειδικές περιπτώσεις, τις δυσκολίες και τους τρόπους επίλυσης τους και να καταλήγει με μια προσωπική αποτίμηση για τα αποτελέσματα των παραπάνω εργασιών.

Αυτή η εργασία τουλάχιστον θα αποτελεί ευθύνη που θα απαιτεί ικανότητα αντίληψης αλλά και ελέγχου του τρόπου που οι συνάδερφοι αντιμετωπίζουν το θεσμικό αυτό τους ρόλο εκπροσωπώντας όχι μόνο τον ΟΤΑ ή την Υπηρεσία τους αλλά τους Έλληνες Αρχιτέκτονες. 

3. Ο χρόνος θητείας των Μελών της ΕΠΑΕ
Κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών το Τμήμα μας έκανε γιγάντιες προσπάθειες να συνεισφέρει στην αποφυγή κυλιόμενων εκπροσωπήσεων, προσπάθεια η οποία εμπλέκει και το θέμα του χρόνου θητείας των Μελών της ΕΠΑΕ. Καταφέραμε να θεσμοθετήσουμε μονοετή θητεία με διαδοχή του μόνιμου εκπροσώπου από τον αντικαταστάτη του το αμέσως επόμενο χρόνο. Εισηγηθήκαμε τη λύση αυτή στο Τοπικό Τμήμα του ΤΕΕ το οποίο την υιοθέτησε σε μια επεισοδιακή Γενική Συνέλευση. Το σημείο που βρισκόμαστε τώρα είναι η προώθηση της λύσης αυτής όσον αφορά στους ΟΤΑ καθώς εκεί η θητεία του εκπρόσωπου είναι.....4 χρόνια!  Στο σημείο αυτό ζητάμε τη βοήθειά σας με κάποιο εισηγητικό έγγραφο προς την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΕΔΚ) η οποία ορίζει και το χρόνο της θητείας του συνάδερφου που τους εκπροσωπεί. Το Τμήμα Λευκάδας υπό την παρούσα διοίκηση θα εμμείνει στην προσπάθεια μέχρι να παραχθεί αποτέλεσμα.

4. Η δικαιοδοσία ελέγχου των Μελών από το ΣΑΔΑΣ
Κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα ολοκληρωτικής άρνησης των Δημοσίων Υπαλλήλων Μελών της ΕΠΑΕ να αποδεχτούν ακόμη και υπόνοια δικαιοδοσίας του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ στον τρόπο λειτουργίας τους ως Μέλη της ΕΠΑΕ. Η στήριξη της στάσης αυτής με τη θέση ότι δεν είναι εκπρόσωποι του ΣΑΔΑΣ παρόλο αίολη και προσβλητική για το Σύλλογό  μας βρίσκει έδαφος καθώς δεν υπάρχει έγγραφη προσπάθεια θεσμοθέτησης του αυτονόητου, ότι δηλαδή οι εκπρόσωποι ΌΛΩΝ των φορέων εκπροσωπούν ΠΡΩΤΊΣΤΩΣ τους Έλληνες Αρχιτέκτονες και το Σύλλογό τους και σε δεύτερο βαθμό το συγκεκριμένο φορέα αλλά και σε τρίτο βαθμό τον Εργοδότη τους Νομάρχη ή Δήμαρχο.

Είναι αναγκαίο ο ΣΑΔΑΣ να διεκδικήσει τον αυτονόητο έλεγχο και προστασίας του κύρους του κάνοντας καθαρό και σεβαστό προς όλες τις κατευθύνσεις ότι οι αρχιτέκτονες Μέλη της ΕΠΑΕ έχουν ευθύνη πρώτα στους συναδέλφους τους (ΣΑΔΑΣ) και μετά στο φορέα τους. Είναι αναγκαίο να μελετηθεί το πλαίσιο και να ληφθούν οι απαραίτητες βελτιώσεως του προς το σκοπό αυτό.

5. Αιτιολογική έκθεση
Η απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε βελτίωση είναι η χρήση της αιτιολογικής έκθεσης για τους σκοπούς που αυτή δημιουργήθηκε. Βάσει αυτής θα μπορέσουμε επίσης να στηρίξουμε την πρόταση των Χανίων (νομίζω) για συζήτηση επί αρχιτεκτονικών θεμάτων μεταξύ αρχιτεκτόνων, για υπογραφή από αρχιτέκτονα δηλαδή στις μελέτες που εξετάζονται από την ΕΠΑΕ.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι εάν προβούμε στο λάθος να συζητάμε επί αιτιολογικής έκθεσης με υποτιθέμενους αρχιτεκτονικούς όρους με μη αρχιτέκτονες συνηγορούμε ότι οι μη αρχιτέκτονες είναι επαρκείς όσο και εμείς στο να αντιλαμβάνονται και να παράγουν αρχιτεκτονική.

Μεταξύ ενός μεγάλου λάθους και ενός μεγάλου βήματος βελτίωσης, η άποψή μας είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί στο μέγιστο ο ρόλος της αιτιολογικής έκθεσης και σε δεύτερη φάση, και με δεδομένη τη δυσκολία επικοινωνίας μεταξύ των Μελών της ΕΠΑΕ και των μη αρχιτεκτόνων, να προωθηθεί η υποστήριξη της αιτιολογικής έκθεσης από Διπλωματούχο αρχιτέκτονα. Εάν πετύχουμε το παραπάνω αυτονόητο θα έχουμε κάνει ένα τεράστιο βήμα προς την εξασφάλισης των αυτονόητων δικαιωμάτων μας.

6. Ορισμός αντιπροσώπων
Σκόπιμο είναι να αποσαφηνιστεί εάν η εφαρμογή της οποιασδήποτε διαδικασίας επιλογής εκπροσώπων θα γίνεται στην Αθήνα ή στους τοπικούς Συλλόγους και Τμήματα. Στις μικρές περιοχές υπάρχει σημαντικότατο  πρόβλημα εφαρμογής οποιασδήποτε διαδικασίας καθώς οι σχέσεις  πολλαπλής αλληλεξάρτησης υφίσταται σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι στις μεγαλύτερες πόλεις. Ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ πρέπει να προστατέψει τους μικρούς Συλλόγους και Τμήματα από τα αποτελέσματα ανελευθερίας έκφρασης και συμβιβασμού που διέπουν τις κοινωνικές σχέσεις στα μικρά μέρη.

Λευκάδα 18/11/2009
Για το Διοικ. Συμβούλιο

Ο πρόεδρος, Κων/νος Γράψας
Ο γραμματέας, Λάζαρης Σπυρίδων